Fundamenten van de democratische samenleving:
- Inspraak
- Openbaarheid
Het beginsel van openbaarheid van bestuur: het recht op toegang tot bij de overheid
berustende informatie, zoals in de Wob.
Inspraak: een georganiseerde mogelijkheid voor beleidsbeïnvloeding door burgers, organisaties
en andere niet-bestuurders.
Inspraak
De hier besproken inspraakmogelijkheden hebben betrekking op de te nemen besluiten in de
zin van de Awb en niet op meer algemene beleidsvoornemens waarmee niet direct
rechtsgevolgen worden beoogd, maar die in de praktijk toch van groot belang kunnen zijn.
De uniforme openbare voorbereidingsprocedure blijkens de schakelbepaling van art. 3:1
bij allerlei soorten beslissingen worden toegepast, dus ook bij het formuleren van een
besluit.
De gemeenteraad en provinciale staten moeten een inspraakvordering instellen.
Openbaarheid
Openbaarheid van besluiten van algemene strekking: Het is van groot belang dat wettelijke
regels openbaar zijn: pas dan is duidelijk hoe bestuur en burgers zich moeten gedragen en hoe
ieders rechten en plichten liggen. Afdeling 3.6 Awb algemene regels over de
bekendmaking van besluiten, maar niet van besluiten van algemene strekking.
Openbaarheid van vergaderingen: de burgers moeten kunnen controleren of de persoon
waarop hij zijn stem uitbracht in de verkiezingen, zijn vertrouwen in de praktijk waar maakt.
Openbaarheid van informatie: de wet openbaarheid van bestuur (Wob) bevat regels over
openbaarheid van overheidsinformatie. Door de Wob bestaat er een recht op informatie over
een bestuurlijke aangelegenheid voor zover die is neergelegd in documenten bij een
bestuursorgaan bij een instelling, dienst of bedrijf dat onder verantwoordelijkheid van een
bestuursorgaan werkzaam is. Document: schriftelijke stukken en ander materiaal dat gegeven
bevat.
Actieve openbaarmakingsplicht: het bestuursorgaan verschaft uit eigen beweging informatie
over het beleid en de voorbereiding en uitvoering daarvan.
Passieve openbaarmakingsplicht: informatie wordt verstrekt op verzoek. Het initiatief komt in
dit geval dus van de burger af.
De Wob hanteert het systeem van absolute en relatieve weigeringsgronden, het verstrekken
van informatie blijft (volgens art. 10 Wob) achterwege voor zover dit:
- De eenheid van de kroon in gevaar zou kunnen brengen
- De veiligheid van de staat zou kunnen schaden
- Bedrijf- en fabricagegevens betreft, die door natuurlijke personen of rechtspersonen
vertrouwelijk aan de overheid zijn meegedeeld
- Persoonsgegevens in de zin van de Wet bescherming persoonsgegevens betreft, tenzij
de verstrekking kennelijk geen inbreuk op de persoonlijke levenssfeer maakt.
Dit zijn de vier absolute weigeringsgronden, neergelegd in art. 10 lid 1 Wob. Het bestuursorgaan
dient te beoordelen of één van deze gevallen zich voordoet. Is dat het geval dan moet de informatie
worden geweigerd; er bestaat geen beleidsvrijheid voor het desbetreffende bestuursorgaan.
Bij de relatieve uitzonderingsgronden, geregeld in art. 10 lid 2 Wob, gaat het om gevallen waarin de
verlangde informatie kan worden geweigerd. Bij deze gronden moet het bestuursorgaan een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nievesgoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.