Sociaal kapitaal en netwerken
Hoorcollege 1 maandag 3 september 2018
Introductie sociaal kapitaal
WAT MOET JE KUNNEN NA DIT COLLEGE?
Kunnen uitleggen…
- Wat sociaal kapitaal is, incl. voorbeelden
- Wat het verschil is tussen toegang tot en mobiliseren van SK
- Wat basisbegrippen t.a.v. sociale netwerken (o.a. graph, node, tie)
- Wat basisbegrippen t.a.v. social ties betekenen (homophily, foci, tie strength)
Wat is sociaal kapitaal?
“Social capital is defined as resources embedded in one’s social networks, resources that can be
accessed or mobilized through ties in the networks” and “then generate a return for the actor” - (Nan
Lin) A friend’s bike is social capital (Lin), maar ook advies, troost, praktische hulp, invloed, etc.
Er zijn veel verschillende ideeën over wat social kapitaal nou is. Dit komt omdat het in veel
verschillende studies en richtingen aan bod komt en er vanuit al die verschillende richtingen andere
ideeën over zijn.
A friends bike is en hulpbron. De fiets is niet van jou maar door de connectie die je het met die vriend
krijg je toegang tot die hulpbron en met die hulpbron kun je een doel bereiken. Het is een soort van
driedeling die altijd in het sociaal kapitaal terugziet. Centraal staan hulpbronnen die komen op
allerlei manieren voort uit sociale netwerken en connecties en die leiden weer op allerlei manieren tot
allemaal verschillende uitkomsten. Het gaat altijd om uitkomsten bij sociaal kapitaal denken.
John Field – social capital
“The central idea of social capital is that social networks are a valuable asset. Initially, the idea of
relationship as a type of capital was simply a metaphor. Strictly speaking, the metaphor implies that
connections can be profitable; like any other form of capital, physical or financial, you can invest in it,
and you can expect a decent return on your investment.” (p.2)
Belangrijke constateringen
- Sociaal kapitaal komt voort uit sociale netwerken
o Wie ken je en wat hebben zij te bieden
o Later in de cursus: netwerkkenmerken en posities
- Sociaal kapitaal is geen uitkomst
- Echter: Sociaal kapitaal kan worden gemobiliseerd om een uitkomst te bereiken
Wanneer leiden hulpbronnen wel en niet tot uitkomsten en hoe werkt dat dan.
Toegang versus gemobiliseerde hulpbronnen
, - Accessed (hulpbron is aanwezig maar (nog) niet ingezet) versus mobilized (hulpbron wordt
ingezet) (Lin)?
o Aanwezig versus feitelijk ingezet
- Vergelijkbaar met perceived (social) support versus received support
- Bufferende rol van sociaal kapitaal: “A friend in need is a friend indeed”.
Waarom kapitaal?
- Metafoor “Sociaal Kapitaal” = benadrukt de waarde van sociale relaties
- Investeren
o Doorlopende sociale interacties (doelbewust of “bijeffect”)
o Accumuleert
o Maar devalueert ook
- Ruilmiddel?
o Coleman: “credit slip” (het is een soort ongeschreven regel dat je daarna de ander
ook helpt als je iets gekregen hebt, het is een soort betaalmiddel/ruilmiddel
geworden zelfs).
- Soms alternatief financieel kapitaal
o Bijv. ik heb kinderoppas nodig…
Huur een betaalde oppas in
Vraag goede vrienden of mijn moeder
Hoe kun je sociale netwerken en hulpbronnen in kaart brengen?
Voorbeeld: Jason
Pollock. Kunstschilder.
Een van zijn werken
werd voor 200 miljoen
USD verkocht. Zijn
sociale kapitaal
kijkvideo. Vraag: welke
relatie(s) vormen het
sociaal kapitaal van
Pollock?
Dit is een graph/sociogram. De stippen zijn nodes/actors. De lijnen zijn ties/edges/links/dyads. Het
gaat via via degrees of separation. Nu zijn het er 3. Het kan ook veel groter, bijvoorbeeld bij een
grote studie en het is dan niet puur illustratie maar dan kun je ook al bepaalde verklaringen
opsporen, het spreekt iets uit. Je ziet in het voorbeeld dat er in sommige netwerken heavy intakers of
alcohol bij elkaar zitten, bij elkaar geclusterd zitten. De kans op zwaar drinken is 50% groter bij
contact die waar drinkt. Bij onthouders zie je ook clustering. Kans onthouding is 29& groter bij
contact die onthoudt.
,BROKERAGE-CLOSURE
CONFIGURATION
Heeft te maken met wat er in deze
graph gebeurt. Brokerage:
tussenpersonen die heel veel mensen
kennen en een tussenverbinding zijn
voor heel veel mensen. Closure is
dichtheid en dat gat er om hoe dicht
netwerken zijn verbonden. Brokerage
closure culture. Dit heeft gevolg voor
het netwerk, het sociaal kapitaal dat
mensen hebben.
CROSSLEY – (NET)WORKING OUT
- “Faciliterende functies” zijn essentie van Sociaal kapitaal, dat is min of meer hetzelfde als
hulpbronnen, ze maken dingen mogelijk.
- Welke functies dient Sociaal Kapitaal en waarom
- Hoe kwam Sociaal kapitaal tot stand? Welke factoren droegen daaraan bij?
- Wat zijn de voor- en nadelen van brokerage
Sociaal kapitaal
“resources that can be
accessed or mobilized
through ties in the
network”
Waarom een cursus over sociaal kapiaal?
Theorieën en inzichten uit SK literatuur zijn zeer breed inzetbaar
Waarom …
- Zijn sommige bedrijven meer succesvol dan andere?
- Zijn sommige individuen succesvoller in hun loopbaan dan anderen?
- Zijn sommige individuen gezonder dan anderen?
- Zijn sommige buurten veiliger dan andere?
- etc.
Een paar basisbegrippen:
- Homophily: “… a tendency for friendships to form between those who are alike in some
designated respect” (Lazarsfeld & Merton 1954)
, o Opleiding, etniciteit, leeftijd, maar ook leefstijl
o Rol aangaan en onderhouden van sociale relaties
o Dus bijv. (uit eerdere plaatje) zware drinker zware drinker
- Foci: Focus (meervoud Foci) “A focus is defined as a social, psychological, legal, or physical
entity around which joint activities are organized” (Feld 1981)
o Werkplekken, buurten, scholen, verenigingen
o Mensen die in dezelfde focus participeren grotere kans om relatie te vormen (Feld
1981)
o Keuze voor contact is dus niet random
o Maar een gefocuste keuze
o Foci bieden/ beperken ontmoetingskansen: “… we cannot marry Eskimos if there are
none around”(Blau 1987)
Waarom lijken vrienden en partners op elkaar?
Oftewel: waarom vindt er clustering in sociale netwerken plaats?
- Homophily (selectie)
- Foci oftewel ontmoetingskansen (aanbod)
- Sociale beïnvloeding: Bovendien heb je na het tot stand komen van een relatie wederzijdse
beïnvloeding waardoor mensen nog meer op elkaar gaan lijken (gedrag en/of normen,
opvattingen).
Mensen leggen het liefst contact met mensen die op ze lijken.
Het sociaal kapitaal is beperkt door wat je ontmoet.
Hoorcollege 2 dinsdag 4 september 2018
Instrumentele versus gezondheid gerelateerde uitkomsten
WAT MOET JE KUNNEN NA DIT COLLEGE?
Kunnen uitleggen…
Het verschil tussen bridging en bonding Sociaal kapitaal
