Samenvatting toegepaste technologie kwartiel 2
Les 1.1, 2018-09-20
Leerdoelen:
1. definiëren wat er onder het begrip ondersteunende technologie en (zorg)domotica wordt
verstaan.
2. beschrijven wat specifieke behoeften per doelgroep zijn ten aanzien van inzet van
ondersteunende technologie, zoals (zorg)domotica.
3. beschrijven op welke manier ondersteunende technologie, zoals (zorg)domotica, ingezet kan
worden bij zorgvragers met mobiliteitsproblemen
Mensen worden steeds ouder omdat:
- Hygiëne is beter (riolering, waterleiding)
- Industrialisering (in de stad wonen betere huizen)
- De zorg is beter
- Vaccinaties
- Mensen leven nu gezonder
- Opleidingsniveau is toegenomen, kennis is toegenomen
- Er is meer eten
Wat zijn de gevolgen:
- Meer chronisch zieken (COPD, hart en vaatziekten, diabetes, depressie)
- Multimorbiditeit (meer aandoeningen bij elkaar)
- Minder sterfte op jonge leeftijd
Wat brengt de toekomst:
- Meer mondige patiënten (Dr. Google, protestgeneratie)
- Sociale innovaties (buurtzorg Thomashuis: specifiek hulpaanbod voor verstandelijk
gehandicapten)
- Inzet technologie gaat groter worden (curatief, maar ook op chronisch gebied)
Wat speelt er nu rondom een cliënt:
- Langer thuis blijven wonen
- Vaak een of meer chronische aandoeningen (multimorbiditeit)
- Slechtere algehele conditie (o.a. evenwichtsproblemen)
- Technologie kan hierin een rol aannemen:
o Ter compensatie van functiebeperkingen
o Opvang van de minder handen ‘aan bed’
Voordelen van technologie:
- Opvangen tekort personeel
- Zelfstandig functioneren (zelfmanagement)
- Persoonlijke invulling aan zorg (beeldbellen)
- Meer dan zorg alleen (paro, zeehondje is voor eenzaamheid)
- Zorgcomponenten toevoegen
Ehealth: ICT waarbij zorg geleverd kan worden op afstand
- Domotica (veiligheid en comfort in huis)
o Beeldbellen
1
, o De cliënt kan zelf bloedsuiker opmeten en dit wordt automatisch doorgestuurd naar
zorgverlener.
- Serious games en simulaties (leren en ervaren in een schijnwereld)
- Medische technologie (in het ziekenhuis)
- Implantaten en protheses (op of aan het lichaam)
- Ondersteunende technologie (functioneren in het dagelijks leven)
Ondersteunende technologie = een apparaat of systeem dat mensen in staat stelt om taken
te doen of uit te voeren waar ze anders niet toe in staat zouden zijn, of om het gemak en de
veiligheid waarmee taken kunnen worden uitgevoerd te verhogen.
Domotica = een verzamelnaam voor slimme elektronische voorzieningen in woonhuizen die
het wooncomfort, de veiligheid enzovoort vergroten.
Sensor:
- Voeler/zintuig
- Elektrisch/mechanisch/sofwarematig
- Waarnemen omgeving, verzamelen informatie voor besturen processen
Sensoren en zorg:
- Diagnostiek
o Glucose
o O2 saturatie (zuurstof)
o Gewicht
o Bloedspiegels (medicatie)
- Monitoring
o Infraroodsensoren, leefstijlmonitoring
o Valdetectie
o Gedragsanalyse, activiteitenmonitoring
Problemen en uitdagingen:
- Moet je wel alles willen weten wat we kunnen meten?
- Indien sensoren veel meten, zeer grote toename van data en nieuwe systemen nodig die de
data interpreteren. (meer te meten, meer te weten, meer te doen)
- Zeer voorzichtig zijn met het genereren van allerlei ‘alarmen’, echt alarm dat vraagt om actie.
Doelgroepen:
- Domotica vaak voor:
o Ouderen in het algemeen, specifiek dementerenden
- Maar ook zou het kunnen bij:
o Jongeren met functionele beperkingen
o Met COPD,
o Artrose,
o Niet-aangeboren hersenaandoeningen
o Psychologische problematiek
o Herstellende na een CVA
2
, Deze levensverwachting is pas recentelijk in de geschiedenis van de mensheid drastisch
veranderd: In de 18de eeuw was deze verandering voor het eerst sterk merkbaar.
Verschillende trends lagen hieraan ten grondslag: door onder meer de komst van de riolering
en waterleidingen werden de hygiënische omstandigheden veel beter en kwamen ziekten
waaraan voorheen vele mensen tegelijkertijd stierven, zoals cholera, niet meer of veel
minder voor. Er kwam verbetering in de woonvoorziening en hygiëne. Een andere trend in
Europa was dat in toenemende mate producten werden aangevoerd uit de koloniën,
waardoor er voldoende voedsel was.
De grotere aandacht voor de gezondheid veroorzaakte een snelle ontwikkeling in de
gezondheidszorg. De gezondheidszorg was niet langer slechts voor de rijken toegankelijk.
Ook gezondheidsinstellingen veranderden: waar voorheen vooral thuis en (voor de armen) in
kloosters werd verpleegd, ontstonden in de 19de eeuw de ziekenhuizen, waar artsen ook
werden opgeleid.
Oorlogen geven vaak ook een sterke impuls aan medische ontwikkelingen. Ernstige
verwondingen in de Eerste Wereldoorlog maakten grote chirurgische ingrepen noodzakelijk.
In de zorg zullen de volgende veranderingen komen:
1. Mondigheid van de patiënt/cliënt: mensen weten steeds meer, ook over ziekten en
gezondheid. In de toekomst zal dit alleen maar toenemen.
2. Sociale innovatie: de verhoging van de pensioenleeftijd, maar ook de salarisopbouw zal
veranderen. Jongeren blijven langer alleenstaand, terwijl ook ouderen langer alleen
blijven wonen.
3. Inzet van technologie: De technologie zal ook in de toekomst een steeds belangrijkere
rol vervullen, zowel op het curatieve vlak als binnen de zorg voor chronisch zieken.
Hoofdstuk 2 specifieke behoeften ten aanzien van domotica voor zorg en welzijn
Technologie: wordt gezien als een mogelijkheid om langer thuis te wonen. Ouderen zien in
de toepassing van technologie, zoals zorgdomotica, een mogelijke oplossing voor de wens tot
zelfstandig leven. Technologie kan dienen ter compensatie van individuele functionele
beperkingen die het gevolg zijn van het verouderingsproces, maar ook van ongelukken,
(chronische) ziekten of beperkingen. Technologietoepassingen zijn daarmee ook geschikt
voor andere doelgroepen dan ouderen alleen.
Om tot een sluitend aanbod en gebruik van technologische producten en diensten te komen,
zijn de behoeften en wensen van de gebruiker doorslaggevend. Het is belangrijk zich hierbij
te realiseren dat niet alle ouderen dezelfde wensen en behoeften hebben.
Aspecten die betrekking hebben op de gebruikers:
- Veiligheid en alarmering, oplossingen die de veiligheid vergroten zijn het meest gewild.
Domotica (met sensortechnologie) heeft voordelen boven de klassieke alarmering (met
drukknop).
- Betrekken van ouderen en familie, verhoogt het implementatiesucces.
- Privacy, indien de betrokkenen echter voldoende worden geïnformeerd door de
zorginstelling en dit punt wordt afgewogen in relatie tot veiligheid, dan wordt het
draagvlak vergroot.
3