Vroeger was op de plek waar de alpen nu zijn een tropische zee. Door resten van dieren en planten
werd de bodem van de zee bedekt, zo ontstonden lagen. Die lagen werden door zand en stenen
bedekt die rivieren naar zee hadden gebracht. Zo vormde zich dikke lagen sedimentgesteenten.
Door endogene krachten zijn breuken in de aardkorst ontstaan. Die breuken verdelen de aarde in een
aantal platen. Die platen bewegen, ze kunnen uit elkaar bewegen, langs elkaar glijden en botsen. Als
ze botsen ontstaan gebergten.
De alpen zijn ontstaan doordat de plaat van Afrika verschoof en duwde tegen het
sedimentgesteenten in de tropische zee. Hierdoor plooide, kreukelde en brak het gesteente. Het
gesteente werd geplooid en de plooiruggen vormde de alpen. De alpen zijn een plooiingsgebergte.
Kalksteen veranderd bij hitte of hoge druk in marmer, gesteente die op die manier veranderen noem
je metamorfe gesteente.
De Alpen zijn een jong gebergte. Jong gebergte is hoog en heeft steile hellingen, diepe dalen en spitse
toppen. Oud gebergte heeft flauwe hellingen, dit kom door exogene krachten die de bergen in de
loop van tijd afslijten. Dit heet verwering, dat is het slijten van gebergten door weer of plantengroei.
De puin die ontstaat heet verweringsmateriaal.
Verweringsmateriaal kan verplaatst worden door bijvoorbeeld wind of zwaartekracht. Bij die
verplaatsing breekt het landschap verder af. Dat heet erosie. Hoe meer erosie en verwering, hoe
vlakker een landschap is. Als het verweringsmateriaal uiteindelijk weer ergens wordt neergelegd
wordt het landschap langzaam weer hoger. Dit is sedimentatie.
Paragraaf 2:
Duizenden jaren geleden waren de alpen bedekt met enorme gletsjers. De gemiddelde
zomertemperatuur was toen 10 graden lager dan nu. Tijdens deze ijstijd ( glaciaal ) staken alleen
bergtoppen van meer dan 2000 m boven het ijs uit. Grote meren in de Alpenlanden zijn door die
gletsjers uitgeslepen. Na het einde van de ijstijd zijn de meren volgelopen met smeltwater. Als
sneeuw telkens ontdooid en bevriest ontstaat firn : korrelige, ijsachtige sneeuw. Op lager gelegen
plekken in de bergen hoopt firn zich op en vormt een firnbekken : het begin van een gletsjer.
Gletsjers zien er vaak grauw uit, dit komt door het ijs is vermengd met veel stof en puin afkomstig van
de omliggende bergwanden. De meeste puin ligt aan de randen van een gletsjer. ( zijmorene )
Grondmorene ligt onder het ijs. Eindmorene aan het einde van een gletsjer.
Morene: sediment onder het ijs dat achterblijft als de gletsjer smelt.
De gletsjer schuift door het dal naar beneden. Langzaam maar met veel kracht. Alles dat enigszins los
zit duwt de gletsjer voor zich uit. Gevolg hiervan: erosie. V-dalen ( zijn gevormd door rivieren )
veranderen in U-dalen door de gletsjers die het gesteente uit schuren door alle puin in de gletsjer.
Laag in het dal is het warmer, de gletsjer smelt. Onderin de gletsjer ontstaat een gletsjertunnel. Het
smeltwater baant zich een weg door de gletsjer. Op de plek dat het smeltwater weer naar buiten
komt heet de gletsjerpoort. Dit is het begin van een gletsjerrivier.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper schsuze. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.