MODULE 2
Werken aan gezondheid
Naam: Daniëlle Wijkstra (384425)
Opleiding: HBO Verpleegkunde
School: Hanzehogeschool Groningen
Stageplek: Kornoeljehof Vries, afdeling: De Eekhoorn. Huiskamer: De Spar
Werkbegeleider: Wilma Venhuizen
Docent Begeleider: Paul Stalma
Studieonderdeel: PLP1
Inleverdatum: 11-06-2021
1
,Inhoudsopgave
DE INLEIDING..........................................................................................................................................5
TOELICHTING VAN DE CASUS.................................................................................................................6
Algemene informatie + levensloop.....................................................................................................6
ZELFMANAGEMENT EN MANTELZORG.................................................................................................10
Sociaal netwerk................................................................................................................................11
HET GEZONDHEIDSPROBLEEM.............................................................................................................13
Probleemgedrag...............................................................................................................................13
Beschrijving van soorten probleemgedrag.......................................................................................13
ASE Model........................................................................................................................................16
Risicodiagnose..................................................................................................................................23
Zorgresultaten..................................................................................................................................23
Interventies......................................................................................................................................24
Met betrekking tot de casus.........................................................................................................26
Crisisontwikkelingsmodel van Trifier................................................................................................27
Signaleringsplan voor dhr. X.............................................................................................................28
Bij onderstaande informatie is er ook gebruik gemaakt van een dossier van Kornoeljehof.............28
ETHISCH DILEMMA...............................................................................................................................35
Bij het uitvoeren van zorg bij dhr. komt er een ethisch dilemma voor.................................................35
De situatie............................................................................................................................................35
Dhr. loopt meerdere keren per uur, doelloos door de huiskamer, over de afdeling en in kamers van
andere bewoners. Dhr. valt zeer frequent. Dhr. heeft een evenwichtsprobleem, wat veroorzaakt is
door zijn Lewy Body dementie. Het gevolg hiervan is dat dhr. zich bezeert, in de vorm van open
wonden en blauwe plekken..................................................................................................................35
Het ethisch dilemma.............................................................................................................................35
Wij als zorgverleners zouden het vallen van dhr. zoveel mogelijk willen voorkomen, omdat wij dhr. zo
min mogelijk pijn willen laten ervaren. Alleen door maatregelen te nemen waardoor het vele lopen
van dhr. belemmerd wordt, kan dhr. niet meer zijn eigen gang gaan, wat ook nadelen heeft. Het
ethisch dilemma is dat wij als zorgverleners zouden het vallen van dhr. zoveel mogelijk willen
voorkomen, maar dat dhr. door ondersteuningsmiddelen wordt belemmerd in zijn vrijheid.............35
Theorie.................................................................................................................................................35
Vanaf 1 januari 2020 is de Wet zorg en dwang (Wzd) ingegaan. Deze wet regelt de rechten van
mensen met een psychogeriatrische aandoening of met een verstandelijke beperking. Dementerende
ouderen die onvrijwillige zorg ontvangen, is een voorbeeld hiervan. Onvrijwillige zorg is zorg dat de
patiënt ontvangt, maar wat de patiënt eigenlijk niet wilt. Deze zorg wordt dan bijvoorbeeld
uitgevoerd ter bescherming van hem- of haarzelf en/of de omgeving. De wet omschrijft onvrijwillige
zorg als ‘zorg waar de cliënt of zijn vertegenwoordiger zich tegen verzet’. Het doel van de Wzd is dat
2
,onvrijwillige zorg voor mensen met een verstandelijke beperking of een psychogeriatrische
aandoening zo veel mogelijk wordt voorkomen. Alleen als er echt geen andere optie is, mag
onvrijwillige zorg worden toegepast (Het LSR, 2019). Het is onmogelijk om het lopen van dhr. te
belemmeren, want dan is er sprake van onvrijwillige zorg...................................................................35
Handelingsalternatieven.......................................................................................................................35
Een handelingsalternatief is dhr. een broekje met beschermende materialen te laten dragen. Een
voordeel hiervan is dat dhr. minder snel pijn zou kunnen hebben na het vallen. Een ander voordeel is
dat het broekje tijdens het vallen, breuken kan voorkomen. Een nadeel van het broekje is dat dhr. bij
het aandoen van het broekje, al tegenwerkt, omdat dhr. iets draagt wat dhr. niet gewend is. Het
voelt anders als anders. En doordat dhr. zo tegenwerkt, zit het broekje ook niet lekker. Een ander
handelingsalternatief is om dhr. zijn lopen niet te belemmeren en dhr. zoveel mogelijk zijn gang te
laten gaan. Hierbij is het een optie om extra aandacht te schenken aan een veilige woonsituatie. Het
is belangrijk om dhr. in een zo veilig mogelijke omgeving te laten rondlopen en er zouden gevaarlijke
objecten, wat de kans op gevaarlijke situaties kunnen vergroten, te verwijderen...............................35
Waarden en normen............................................................................................................................36
Tijdens dit dilemma spelen vrijheid en veiligheid een belangrijke rol. Vrijheid speelt een belangrijke
rol, omdat dhr. altijd vrijheid heeft gehad. Volgens de Wet zorg en Dwang , moet onvrijwillige zorg
zoveel mogelijk worden voorkomen. Door deze stelling is het belangrijk dat dhr. zijn
bewegingsvrijheid behoudt en zijn lopen niet belemmerd moet worden. Veiligheid speelt in dit
dilemma ook een belangrijke rol. Omdat het het beste is om dhr. zijn eigen gang te laten gaan, is de
kans groot dat het vallen van dhr. niet verminderd. Als dhr. zijn eigen gang blijft gaan en dhr. veel
blijft lopen, is het belangrijk om een zo veilig mogelijke omgeving te waarborgen. Hierbij kan er
gedacht worden aan het verwijderen van objecten waar dhr. zich aan kan bezeren tijdens een val.
Ook voor het zorgpersoneel is veiligheid een belangrijke waarde. Het zorgpersoneel wil dhr. graag
helpen en het vallen voorkomen, maar hierbij is het ook belangrijk dat het personeel zelf veilig is.
Ook al is het goed om iemand te helpen, wanneer men zelf niet veilig is, heeft de ander er uiteindelijk
ook niks aan. Wanneer personeel aan ziet komen dat dhr. bijna gaat vallen en men wilt dhr.
bijvoorbeeld opvangen of tegenhouden, ga eerst na of dit voor jezelf ook veilig is.............................36
De belangen..........................................................................................................................................36
Het grootste belang voor mij persoonlijk is zoveel mogelijk goede zorg te bieden voor dhr. Ik vind het
dan ook erg van belang om dhr. zo veel mogelijk thuis te laten voelen en zijn laatste levensfase zo
mooi mogelijk in te mogen vullen. Het is al moeilijk genoeg om dement te zijn en daarom vind ik het
fijn om echt een bijdrage te kunnen leveren aan de zorg van dhr. Een ander groot belang vind ik in dit
dilemma, om dhr. zijn vrijheid te waarborgen. Veiligheid is natuurlijk erg belangrijk, maar naar mijn
mening gaat in dit dilemma, vrijheid voor. Als de vrijheid van dhr. wordt afgepakt, kan dhr. ook erg
achteruit gaan......................................................................................................................................36
Artikelen van de beroepscode..............................................................................................................36
Artikel 1.7 speelt een belangrijke rol bij dit dilemma. Artikel 1.7 houdt in dat de zorgverlener
bijdraagt aan een veilige zorgverlening. Bij veilige zorgverlening is het belangrijk om actie te
ondernemen op situaties waarin de zorg niet aan de eisen voldoet van kwaliteit en veiligheid. Onder
veiligheid vallen veel aspecten, zoals het niet dragen van sieraden tijdens het werk, zodat men
bewoners niet kan bezeren. Ook valt onder veiligheid, het ondernemen van actie als mantelzorgers
of familie een onveilige situatie veroorzaken voor een bewoner (V&VN, 2015). Maar in dit dilemma is
het vooral van belang om de veiligheid van dhr. in de zorginstelling te waarborgen, zoals in de
huiskamer en op dhr. zijn kamer. Dit kan door gevaarlijke objecten te verwijderen waar dhr. over zou
3
, kunnen struikelen. Artikel 1.9 speelt ook een belangrijke rol bij dit dilemma. Artikel 1.9 houdt in dat
de zorgverlener ook goed voor zichzelf moet zorgen. Bij het goed zorgen voor jezelf is het belangrijk
om de eigen rechten en plichten te kennen. Ook is het belangrijk om het lichamelijk, geestelijk en
sociaal welzijn te waarborgen (V&VN, 2015). Wanneer dhr. mogelijk gaat vallen, is een eerste reactie
vaak om dhr. tegen te houden of op te vangen. Het is ook belangrijk om na te denken of men zelf
veilig is. Artikel 3.2 en 3.4 zijn ook belangrijk bij dit dilemma. Artikel 3.2 houdt in: het werken met
andere disciplines. Artikel 3.4 houdt in: het werken met mantelzorgers (V&VN, 2015). De situatie van
dhr. omtrent het vallen, wordt er veel overlegd tussen het verzorgend personeel en andere
disciplines, zoals de arts en psycholoog. Ook wordt er overlegd met de familie van dhr. Door middel
van overleg tussen verschillende disciplines en overleg met de familie van dhr. heeft dhr.
geaccepteerd valrisico..........................................................................................................................36
De oplossing/conclusie.........................................................................................................................36
Er is gekozen om dhr. zijn lopen niet te belemmeren en dhr. zoveel mogelijk zijn gang te laten gaan.
Hierbij is het van belang om extra aandacht te schenken aan een veilige woonsituatie. Het is
belangrijk om dhr. in een zo veilig mogelijke omgeving te laten rondlopen en er zouden gevaarlijke
objecten, wat de kans op gevaarlijke situaties kunnen vergroten, te verwijderen. In dit dilemma staat
de vrijheid van dhr. echt voorop en daarom is er dan ook gekozen voor deze oplossing....................36
GEZAMENLIJKE BESLUITVORMING.......................................................................................................38
LITERATUUR..........................................................................................................................................39
BIJLAGE.................................................................................................................................................42
Tabel 3 Cohen-Mansfield Agitation Inventory (CMAI)..........................................................................42
..............................................................................................................................................................42
..............................................................................................................................................................43
..............................................................................................................................................................43
Noot. Overgenomen uit Cohen-Mansfield Agitation Inventory (CMAI) - lange vorm (1986) door J.F.M.
de Jonghe, 1997....................................................................................................................................43
4
