Samenvatting Inleiding tot het recht
Academiejaar
volledige samenvatting o.b.v. ppt in combinatie met lesnotities
voor examen P1
komende uit academische bachelor rechten
Inleiding tot het recht
DEEL I. Wat is recht?
1 Kenmerken en definitie van het recht
1.1 Kenmerken van het recht
• Ordening van de samenleving
• Opgelegd door de samenleving
• Afgedwongen door de samenleving
1.2 Soorten rechtsregels
• Gedragsregels
• Toepassingsregels en structuren (rechtsbescherming!)
• Regels voor maken en wijzigen van het recht
1.3 Definitie
Recht = het geheel van afdwingbare regels
• die het menselijk handelen in de samenleving ordenen
• opgelegd door eigen vertegenwoordigers
1.4 Objectief recht versus subjectieve rechten
Objectief recht
• Voorbeeld
o Aansprakelijkheid
▪ Art. 1382 OBW → iemand die door zijn fout schade toebrengt aan
een ander is aansprakelijk voor die schade
▪ Oorzakelijk verband tussen fout en schade
• Uit het objectief recht kunnen we subjectieve rechten afleiden
Subjectief recht
• Voorbeeld
o Aansprakelijkheid
▪ Dieter oefent een subjectief recht uit op Karim
• Hij stelt hem persoonlijk aansprakelijk voor de schade aan
zijn laptop
• Concretisering van een objectief recht
1
,1.5 Rechtssubject versus rechtsobject
Rechtssubject
• Persoon of groep personen die potentieel drager is van subjectieve rechten
o Natuurlijke persoon
▪ Ieder levend mens van vlees en bloed
▪ Juridische meerderjarigheid vanaf 18 jaar
• handelingsbekwaam
o Rechtspersoon
▪ Entiteit ontstaan door de creatie van natuurlijke personen
▪ Vennootschappen
Rechtsobject
• Voorwerp waarover de rechtssubjecten hun subjectieve rechten kunnen
uitoefenen
1.6 Rechtsmisbruik
Rechtsmisbruik = de uitoefening van een recht op een wijze die kennelijk de grenzen te
buiten gaat van de normale uitoefening van dat recht door een voorzichtig en bezorgd
persoon
• Voorbeeld
o Twee stukken grond, op dit moment nog leeg
o Persoon A bouwt ene huis op zijn grond
o Blijkt dat er een klein stukje van het huis op de grond van persoon B ligt
o B eist dat het huis moet worden afgebroken
▪ Juridisch gezien volledig in zijn recht
▪ Situationeel bekeken is die juridische uitkomst buiten proportie
• Wanneer spreken we van rechtsmisbruik?
o Oogmerk tot schade
▪ Enige doel is om schade aan te richten bij de andere
o Afwezigheid van belang
▪ Men heeft er absoluut geen belang bij
o Abnormale rechtsuitoefening
2 Soorten subjectieve rechten
2.1 Politieke rechten: subjectieve rechten van burger t.a.v. de overheid
• Politieke vrijheden
o Voorbeelden
▪ Recht op onderwijs
▪ Recht op gelijke behandeling
▪ Recht op vrije meningsuiting
• Participatierechten
o Voorbeelden
2
, ▪ recht om je verkiesbaar te stellen
▪ recht op deelname aan het overheidsbeleid
• Sociaaleconomische rechten
o Iedereen laten deelnemen aan onze economie
o Sociale verzorgingsstaat / welvaartsstaat
o Rechten t.o.v. de overheid
o Voorbeelden
▪ Pensioen
▪ Werkloosheidsuitkering
▪ Invaliditeitsuitkering
2.2 Burgerlijke rechten: subjectieve rechten van burgers t.a.v. zijn
medeburgers
• Extra-patrimoniale rechten
o Niet in geld waardeerbaar, niet overdraagbaar
▪ Persoonlijkheidsrechten
▪ Familierechten
• Patrimoniale rechten
o In geld waardeerbaar, verhandelbaar
▪ Zakelijke rechten
▪ Vorderingsrechten
• Aanspraak t.a.v. een bepaalde persoon voor een bepaalde
prestatie
▪ Intellectuele rechten
• Aanspraak op een idee
3
, 3 Deelgebieden van het recht
Volgens inhoud
• privaatrecht
• publiekrecht
Volgens territorium
• nationaal recht
• internationaal recht
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottematthys. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,96. Je zit daarna nergens aan vast.
