Samenvatting Capita Selecta
BOUWKUNDE
Hoofdstuk 1: Oriëntatie
1.2 Historie
Oervorm = gegraven kuil die werd versterkt met hout of steen en later afgedekt met bv bladeren
Tenthuis = ontwikkeling van wanden en deze schuin te plaatsen als dakfunctie
Rondom middellandse zee ontwikkelt zich het atriumhuis, een huis waarbij de vertrekken rondom een
binnenplaats liggen. Houtskool als verwarmingsbron
In de Noordelijkere landen van Europa ontwikkelt men de gesloten woning, een hus met het vuur in het midden
vanwege het koudere klimaat. Houtskool als verwarming onvoldoende dus ontstaan van schouw/schoorsteen.
800 Italie sierglas
1150 Nederland baksteenindustrie
19e eeuw staal
1861 gewapend betontechniek
Houten skeletbouw = hout was goedkoop, sterk en goed verwerkbaar. Ontstaan vakwerkhuizen
Blokhut = wanden van hout met openingen voor licht
Stapelbouw = 12e eeuw, baksteen vervangt tufsteen en wordt stapelbouw. I.c.m. skeletbouw
1.3 Constructieve opbouw van een bouwwerk
1. fundering = de constructie tussen het eigenlijke bouwwerk en de ondergrond. De fundering zorgt ervoor dat
de belasting van het bouwwerk op juiste wijze wordt overgebracht op die ondergrond. Fundering op staal
of fundering op palen.
2. opbouw = het samenstel van constructieve elementen tussen fundering en dak. Hebben een dragende
functie, een stabiliteitsfunctie of stijfheidsfunctie of een combinatie. Bestaat uit:
- gevels
- dragende binnenmuren
- vloeren
- indien nodig kolommen, lateien e.d.
- bij skeletbouw: het skelet
3. dak = de beschermlaag aan de bovenzijde van het gebouw tegeninvloeden van buitenaf. Functioneel
moet het dak sterk zijn, isolatie geven en veiligheid bieden.
4. afwerking en installaties = wordt gemaakt nadat het gebouw onder de kap en glas- en waterdicht is.
Afwerkingen o.a.:
- alle binnenwanden
- voorzieningen: die nodig zijn voor het gebruik van het gebouw (sanitair, kasten, keukenuitrusting,
trappen)
- afwerking van materialen: tegels, houten betimmeringen, dekvloeren, plafonds, isolatie,
stukadoorswerk, verf en behangwerk, hang en sluitwerk, bouwbeslag, aftimmeringen.
Installaties o.a.:
- Elektrische installatie, waterleiding, gasinstallatie, telefoon, ventilatiesysteem, centrale antenne, CV
1.4.2 Soorten tekeningen
Geveltekening = tekening vd gevel. Geen rekening gehouden met perspectieve vertekeningen
Plattegrond = horizontale doorsnede over het gebouw op 1,5m boven de vloer
Doorsnede = verticale doorsnede over het bouwwerk
Vroeger tekeningen op transparant papier (rijstpapier)= calque. Tegenwoordig computersoftware CADCAM.
Bestektekening: situatie, plattegronden, gevels, doorsneden, fundering, riolering, vloeren, balklagen, kapplan,
principe details.
Werktekening: wordt gebruikt tijdens de uitvoering van het gebouw, schaal is groter dan de bestektekening.
Detailtekening: werktekening, waarbij zowel detail zelf als de aansluiting met andere elementen worden
weergegeven. (kozijndetails, gootdetail, en aftimmeringen)
Revisietekening: tekening, waarop de uiteindelijke gerealiseerde toestand van bouw en/of installaties staat
aangegeven.
Verkooptekening: informatietekening met het doel toekomstige kopers over het bouwwerk voor te lichten, waarbij
het aangeven van grootte en bereikbaarheid van de ruimten het belangrijkste is.
Vereisten van een tekening: titel, betreffende werk, tekeningnummer, schaal, datum, wijzigingen en maatvoering.
1.5 Bouwmethoden
Traditionele bouwmethode = bouwmethode, waarbij op de bouwplaats het bouwwerk in alle onderdelen wordt
gemaakt. Nadelen: vereist goedgeschoolde krachten, voortgang kan beïnvloed worden door het weer.
, Hoofdstuk 2: Het bouwproces
2.2 Betrokkenen
Principaal = geeft opdracht tot de voorbereidingen voor de bouw en het werkelijk bouwen en draagt
daarvoor de financiële verplichting.
Drie stappen”
1. het verwerven van grond of zorgen voor een grondreservering (optie)
Enkele vragen zijn: mag op deze grond worden gebouwd? Is de grond bouwrijp? Wat is de grondprijs?
Antwoorden worden gegeven door de gemeente adhv structuurplan, bestemmingsplan, bouwverordening,
grondpolitiek en brancheverdeling. Overige: bereikbaarheid, geluidhinder, vormgeving, milieu aspecten.
2. het opstellen van programma van eisen (PvE)
In PvE maakt opdrachtgever duidelijk aan welke wensen en eisen gebouw moet voldoen, o.a. opp, verbinding,
hoogte, isolatie, verwarming, verlichting, inrichting, bouwtijd, prijs.
Hoe wordt dit programma gemaakt? Principaal schakelt adviseur in om PvE op te stellen. Of principaal schakelt
architect aan en PvE wordt in overleg opgesteld.
3. kiezen van een architect
Architect is meestal de belangrijkste adviseur van de opdrachtgever.
- Maken van een ontwerp o.b.v. het PvE, geografische mogelijkheden van de bouwgrond,
beschikbare budget en de mogelijkheden volgens bestemmingsplan.
- Coördineren van en richting geven aan de werkzaamheden van andere adviseurs.
- Produceren van stukken t.b.v. de vergunningsaanvraag.
- Begeleiden prijs en contractvorming tussen opdrachtgever en aannemer.
- Controles uitvoeren tijdens de bouw
2.4 De (onder)aannemer
De aannemer verzorgt het werk en er wordt een aannemingsovereenkomst opgemaakt. Aannemers besteden
specialisaties door aan onderaannemers. De aannemer blijft verantwoordelijk voor het totale gebouw.
2.5 De constructeur
Bij de uitoefening van zijn werkzaamheden maakt een constructeur gebruik van de sterkteleer.
Sterkteleer = heeft als doel de belastingen te voorzien en te berekenen en zodanige bouwkundige
constructies te ontwerpen, dat voldoende weerstand wordt verkregen tegen deze optredende krachten.
Er moet voldoende strekte en stabiliteit in de constructie worden gebracht.
2.6 Groeperingen van bouwwerken
Bouwvormen;
- Laagbouw: woningen in één, twee of soms drie bouwlagen
- Middelhoogbouw: meergezinswoningbouw tot een aantal lagen, waarbij geen lift is vereist
- Hoogbouw: meergezinswoningbouw in 4 of meer bouwlagen
- Vrijstaand eengezinswoning: laagbouwwoning, meestal met 2 of 3 bouwlagen
- Flatbouw: meergezinswoningbouw met 1 hoofdingang voor meerdere woningen
Soort en type:
- Galerijflat: meergezinsbouw met per verdieping een horizontale verkeerslijn, waaraan
woningdeuren zijn gesitueerd.
- Portiekflat: meergezinsbouw met per groep woningen een verticale verkeerslijn en geen
horizontale verkeerslijnen op de verdiepingen.
- Split-level: woningbouw met verschillende (2) vloerhoogten per bouwlaag (kleine trapjes)
- Eengezinswoning terraswoning: meergezinsbouw, waarbij de woningen op de verdiepingen zijn
voorzien van grote terrassen, met een zo groot mogelijke privacy.
- Bungalow: vrijstaande eengezinwoning in 1 woonlaag boven maaiveld
- Vrij bovenhuis: een woning op de eerste verdieping of de 1e en 2e met een eigen toegangsdeur aan
de straat.
- Patiowoning: eengezinswoningen met een eigen binnenplaats en in feite geen tuin.
- Drive in woning: eengezinswoning met op de begane grond de entree en een garage en eventueel
nog een kamer. Op de eerste verdieping woonkamer en keuken en daarboven slapen
- Duplex-woning: woning op de begane grond en een woning op de eerste verdieping, die later
kunnen worden samengevoegd tot 1 woning.
- Maisonettes: woon- en slaapgedeelten bevinden zich op verschillende etages in een flat.
2.7 Bestek, bestektekening
In het bestek is het totale bouwproces omschreven, zoals materialen, verwerking, keuring, betalingen,
rechtsverhoudingen, normen, voorwaarden etc.
Het bestek vormt het contract in de contractuele verbintenis tussen principaal en aannemer.
Bij geschillen gaat het bestek voor op bestektekening
