Samenvatting

Ethische vraagstukken samenvatting 23-24

0 keer verkocht

Vak
Ethische vraagstukken

Instelling
Arteveldehogeschool (Artevelde)

Gegeven door Stijn Rottiers, nieuw: capability approach (werd in vorige jaren niet gegeven!) 0. Inleiding 3 0.1 Spanningsvelden 3 1. Ethiek 4 1.1 Invalshoeken 4 1.2 Sociaal werk is een ethisch beroep 4 2. Descriptieve ethiek 6 2.1 Inleiding, belang van mensbeeld 6 2.1.1 Ethiek als descripti...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 32 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 24 oktober 2024
Aantal pagina's 32
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

descriptieve ethiek
prescriptieve ethiek
vertrouwensvol mensbeeld
wantrouwend mensbeeld
capability approach
zorgethiek
ethische kaders
mensenrechtenethiek
ethische principes

Instelling
Arteveldehogeschool (Artevelde)
Studie
Sociaal Werk
Vak
Ethische vraagstukken

Volgen

noorgrammens

Lid sinds 2 jaar 77 documenten verkocht

€7,99

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

ETHIEK
TWEEDE ACADEMIEJAAR, EERSTE SEMESTER

Inhoud
0. Inleiding.................................................................................................... 3
0.1 Spanningsvelden....................................................................................................... 3
1. Ethiek........................................................................................................ 4
1.1 Invalshoeken.......................................................................................................... 4
1.2 Sociaal werk is een ethisch beroep.........................................................................4
2. Descriptieve ethiek....................................................................................6
2.1 Inleiding, belang van mensbeeld...............................................................................6
2.1.1 Ethiek als descriptie............................................................................................. 6
2.1 Wantrouwend mensbeeld.......................................................................................... 7
2.1.1 Wantrouwen in de psychologie (micro niveau)....................................................7
2.1.2 Wantrouwen in de sociologie (meso/macro niveau).............................................8
2.1.3 Wantrouwen in de filosofie..................................................................................8
3.1.4 Wat te doen met te wantrouwen medemens?.....................................................9
2.2. Vertrouwensvol mensbeeld.....................................................................................10
2.2.1 Rousseau: vrije en goede mensen.....................................................................10
2.2.2 Niets dierlijks is ons vreemd..............................................................................10
2.2.3 Waarom domineren mensen de wereld?...........................................................10
2.2.4 De mens is door en door sociaal:.......................................................................10
2.2.5 Wat met Stanford Prison en Milgram??..............................................................11
2.3 De context doet ertoe.............................................................................................. 12
2.3.1 Descriptieve ethiek in economie/psychologie....................................................12
2.3.2 Hoe deugdzaam is de mens?.............................................................................13
2.3.3 Context maakt of breekt de socialiteit...............................................................13
2.3.4 De context maken wij........................................................................................13
2.3.5 Ethiek van de sociaal werker.............................................................................13
3. Prescriptieve ethiek..................................................................................15
3.1 Inleiding................................................................................................................... 15
3.1.1 Ethiek als prescriptie Focus op principes, kennis en analysekaders..................15
3.1.2 Hoe eigen maken?............................................................................................. 15
3.1.3 Algemene ethische bedenkingen bij sociaal werk..............................................15
3.1.4 Actuele ethische discussie: solidariteit in sociaal werk......................................15
3.2 Duiding ethische stromingen...................................................................................18
3.2.1 Utilitarisme: bereken de gevolgen voor iedereen (gevolgethiek)......................18

, 3.2.2 Trolleydilemma.................................................................................................. 19
3.2.3 Kants plichtethiek of deontologie......................................................................19
3.3 Actuele ethiek in sociaal werk.................................................................................21
3.3.1 Zorgethiek......................................................................................................... 21
3.3.2 Mensenrechtenethiek........................................................................................25
3.3.3 Capability approach........................................................................................... 27

Pagina 2 van 32

,0. INLEIDING
Voorbeeld:

Mens steekt mes in konijn
Versus
Jachtluipaard vermoord hertje

Verschil is niet zichtbaar (dier mag het wel doen, mens niet)

0.1 SPANNINGSVELDEN

Ethiek toont zich in dilemma’s  er is geen makkelijke oplossing = zorgt voor spanning

Voorbeelden:

- Euthanasie
Helpen ‘doden’ van een ander
- Abortus
‘doden’ van een kind
- Trolley-dilemma
1 mens overrijden of 5 mensen overrijden met trein
- Maximiliaanpark
OH verbiedt hulp aan gestrande vluchtelingen >< gezinnen elven in winterse
omstandigheden op straat
- Beroepsgeheim als SOW
Vervallen bij ernstige dreiging >< wat met vertrouwensrelatie?
- Regelgeving
Je mag persoon volgens wet niet helpen >< persoon zit in noodsituatie

Belangrijkste spanningsvelden in de leerstof:

- Koude, lauwe en warme solidariteit (waar willen we SOW zien?)
- Wantrouwend en vertrouwensvol mensbeeld
- Zorgethische en mensenrechtenethische benadering SOW
- Empowerment en collectieve sociale verantwoordelijkheid

Pagina 3 van 32

, 1. ETHIEK
Wat onderscheidt mensen van andere dieren?

Hoe zie je dat waarden en normen in het spel zijn, het is onzichtbaar?!
 reactie van anderen toont dit aan

Éthos = gewoonte of gebruik

Kleine gewoonten (tafelgewoonten)
Grote gewoonten (geen seks met minderjarigen, ook geen beelden)

(Ab)normaal/norm = dwingend
Belang van normen te relativeren!

Ethiek = normen en waarden, hoe het zou ‘moeten’ zijn

- Onzichtbare van de filosofie
- We verwachten dat de ander vriendelijk, beleefd, oprecht,.. is

1.1 INVALSHOEKEN
2 invalshoeken!!

1. Prescriptief = voorschrijven, verplichtingen, regels, richtlijnen
2. Descriptief = hoe doen we het feitelijk

Descriptief perspectief:

Soms discours: iedereen sjoemelt als de kans zich voordoet
 is de prescriptieve ethiek een poging die tot mislukking gedoemd is
 leidt dit er dan toe dan prescriptieve ethiek nutteloos is? Of juist hoogstnoodzakelijk

Voorbeeld: als we weten waar de flitspaal staat dan zijn we ‘braaf’ op dat moment 
trajectcontroles invoeren maar hier hetzelfde probleem

1.2 SOCIAAL WERK IS EEN ETHISCH BEROEP
- Onrecht van een individu of groep in de samenleving
Onrechtvaardigheid het ‘zou’ anders ‘moeten’ (er is een norm)
- Opdrachten zijn niet ethisch neutraal
Controlerende rol, als de persoon ‘dat’ niet gedaan heeft krijgen ze ‘het ander’
niet = mensen in een normatief keurslijf dwingen
- Methoden zijn niet ethisch neutraal
Empowerment

Waarschuwing!!

Pagina 4 van 32

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorgrammens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

Ethische vraagstukken samenvatting 23-24

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud