Taak 3
Cognitieve theorieën van depressie
Cognitieve theorieën (= gaan over de informatieverwerking bij mensen en richten zich op de
karakteristieke inhoud en informatieverwerkingsprocessen bij de verschillende vormen van
psychopathologie)
- Grondleggers
o Albert Ellis
Legde de nadruk op enkele universele irrationele opvattingen die
verantwoordelijk zouden zijn voor alle soorten van neurotische
psychopathologie
Psychopathologie in het algemeen
o Aaron Beck
Formuleerde een theorie die specifieke cognitieve karakteristieken van
verschillende vormen van psychopathologie veronderstelde
Verschillende vormen van psychopathologie
Roelofs, Arntz, & Voncken. (2015). Cognitieve benaderingen van psychopathologie.
Cognitieve benadering (= gedachten spelen een cruciale rol in het samenspel van cognitieve,
gedragsmatige, fysiologische en omgevingsfactoren die geassocieerd zijn met psychopathologie) –
Beck
- Vier niveaus van cognities (cognitieve triade, van basisschema’s naar automatische
gedachten)
o Basisschema’s (= fundamentele opvattingen die iemand heeft over zichzelf, over de
wereld en over de toekomst)
Bijvoorbeeld ‘Mensen zijn niet te vertrouwen’, ‘Ik ben minderwaardig’
o Conditionele assumpties (= veronderstellingen over oorzaak-gevolgrelaties)
Bijvoorbeeld ‘Als ik mijn mening geef, dan zullen andere mensen mij
belachelijk vinden’, ‘Als door mijn onoplettendheid een ander een nadeel
ondervindt, dan zal mij dat altijd worden nagedragen’
o Strategische ideeën/leefregels (= opvattingen die mensen hebben over hoe ze
gevaren het beste het hoofd kunnen bieden en goede dingen kunnen bereiken)
Bijvoorbeeld ‘Bij twijfel altijd controleren’, ‘Ruzie vermijden door in te
stemmen’
o Automatische gedachten (= de gedachten die meer bewust door iemands hoofd
gaan)
Bijvoorbeeld ‘Het is verschrikkelijk als er ingebroken wordt… ik moet de deur
controleren’, ‘Ik word ontslagen’
o
- Confirmation bias (= de informatieverwerking is bij lang bestaande schema’s al dusdanig
geautomatiseerd dat men vaak alleen nog maar aandacht heeft voor informatie die het
, schema bevestigt, en niet meer stilstaat bij het feit dat er ook informatie bestaat die niet
helemaal strookt met het schema)
Lemmens & Roelofs. (2018). Cognitieve gedragstherapie.
Voorspellers van het behandelresultaat bij CT of medicatie
- Prognostische factor (= identificeert wie de meeste kans heeft op een positief resultaat bij
alle onderzochte behandelingen)
- Prescriptieve factor/moderator (= wordt gebruikt om superieure resultaten te voorspellen
bij de ene behandeling versus de andere)
- Chronische vorm van depressie, oudere leeftijd en lagere intelligentie voorspellen een
slechtere uitkomst voor CT of medicatie
- Getrouwd zijn, werkloos zijn en een groter aantal levensgebeurtenissen voorspellen een
betere uitkomst voor CT of medicatie
- Degenen zonder deze kenmerken doen het ongeveer even goed met CT of medicatie
- Mensen met een depressie met persoonlijkheidsstoornis doen het beter met medicatie dan
met CT en mensen met een depressie zonder persoonlijkheidsstoornis doen het beter met CT
dan met medicatie
Strunk. (2016). Cognitive Therapy of Depression.
Cognitieve gedragstherapie bij depressie
Cognitieve gedragstherapie (CGT) (= een gestructureerde vorm van psychotherapie waarin mensen
leren om anders tegen problematische situaties aan te kijken en er anders mee om te gaan)
- Cognitieve component
o Richt zich op de invloed van gedachten op gevoel en gedrag
- Gedragstherapeutische component
o Richt zich op het veranderen van gedrag
- Doel: hypervalentie van de basisschema’s of de basisschema’s zelf veranderen
o Beginnen met automatische gedachten veranderen
- Integratief model van cognitieve gedragstherapie
o
Verschillende cliënten hebben verschillende behoeften. Sommige cliënten
hebben liever gedragstherapie, sommigen liever cognitieve therapie, etc.
- Basisprincipes
o CGT is probleem-georiënteerd en legt de nadruk op het heden
o CGT is kortdurend en afgebakend
o CGT benadrukt de samenwerking tussen cliënt en therapeut
o CGT vraagt een actieve houding
o CGT-sessies zijn gestructureerd
o CGT ziet registratie als essentieel onderdeel van de behandeling
o CGT leert de cliënt hoe deze zijn eigen therapeut kan zijn
o CGT legt expliciete nadruk op terugvalpreventie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 963. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.