Vetten
0 Inleiding tot de vetten
0.1 Definitie en functie
Vetten en lipiden
= (Zeer) beperkt oplosbaar/onoplosbaar in water
= Oplosbaar in niet-polair solvent (ether, chloroform …)
≠ structureel verwant
Vetten:
Ofwel hydrofoob (apolair) door KWS
Ofwel amfipatisch (polaire en apolaire gedeeltes)
Lipiden:
Niet alleen kwantitatief belangrijk ook voor functies in organismen
vb. structuurcomponent van membranen; opslag metabolisch brandstof …
Polair/ apolair = hydrofiel/ hydrofoob
Amfipatisch/ amfifiel
0.2 Indeling
1. Vetzuren
Basisbouwsteen van veel vetten
2. Triglyceriden
Neutrale vetten (dierlijk vet, plantaardige olie); dit zijn esters van glycerol
met vetzuren
3. Fosfolipiden en sfingolipiden
Structuurcomponenten van membranen: ze bevatten een alcohol als base,
met daaraan vetzuren(apolaire staart) en fosfaat/suikers/… (polair) gebonden
4. Terpenen
Basisbouwsteen is isopreen; bv. Vetoplosbare vitaminen A, E en K
5. Steroïden
Steraanskelet (4 ringen) bv. Cholesterol en steroïdhormonen
1 Vetzuren
Alifatisch mono-carbonzuur
Niet vertakt
Even aantal C-atomen (meestel)
Aantal C’s 4 (boterzuur) (meestal 12-20) )
1.1 Verzadigde vetzuren
CnH2n+1COOH geen dubbele bindingen
Verklaring: verzadigde vetzuren hebben een uitgestrekte
conformatie en kunnen heel compact gestapeld worden, met
ene grote stabiliteit door de aantrekkingskrachten tussen de
moleculen onderling (VDW).
Moleculen breken niet bij het smelten, maar krijgen een andere
organisatie
bij linolaat en linolenaat niet geconjugeerde dubbele
bindingen
Onverzadigde vetzuren komen meer voor dan verzadigde.
De meeste natuurlijke onverzadigde vetzuren komen in de CIS-vorm voor. knik in de keten niet
zo dicht gestapeld worden als verzadigde lager smeltpunt.
Smeltpunt stijgt met ketenlengte en daalt naarmate dubbele bindingen toeneemt
Cis heeft een lager smeltpunt dan trans
2 Triglyceriden, triacylglycerolen of neutrale vetten
Natuurlijke vetten en oliën zijn steeds ingewikkelde mengsels van triacylglycerolen. Het zijn
verzeepbare vetten die zeer hydrofoob zijn.
2.1 Structuur en samenstelling
Structuur kan beschreven worden als esters van vetzuren met een alcohol (glycerol). De koppeling
van deze monomeren gebeurt in een condensatiereactie
Glycerol + 3vetzuren ester + water
Mono- en diglyceriden komen in de natuur slechts in kleine hoeveelheden voor
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lieze2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.