Samenvatting van de kennistoets Psychologie die bij Orthopedie 2 hoort. De samenvatting heb ik aan de hand van de leerdoelen uit de matrix gemaakt. Deze leerdoelen zijn uitgebreid uitgewerkt, zodat je alle informatie hebt die je nodig hebt voor het tentamen.
Fractuurleer
De student kan de orthopedie beschrijven en verklaren van fracturen (algemene aspecten).
Fractuur: onderbreking van de structuur en continuïteit van een bot
- Gaat vaak gepaard met weke delen schade of schade aan het gewricht
- Classificatie op basis van:
o Locatie in het bot:
▪ Intra-articulair: breuk loopt door tot in het gewricht
▪ Meta- en epifysair: breuk in het uiteinde van het bot
▪ Diafysair: breuk in de schacht van het bot
o Open/gesloten:
▪ Open: bot steekt door de huid heen
• Classificatie van Gustilo:
o Type 1: laagenergetisch trauma met weinig weke delen
letsel
o Type 2: gemiddeld trauma met een schone wond van
maximaal 1 cm
o Type 3: hoogenergetisch trauma met uitgebreid weke delen
letsel, neurovasculaire schade en contaminatie (vervuiling)
van de wond
▪ Gesloten: huid is nog heel
o Compleet/incompleet
▪ Compleet: het bot breekt in twee of meer stukken
▪ Incompleet: het bot breekt niet helemaal
o Hoeveelheid fractuurlijnen:
▪ Simpel: één fractuurlijn → bot breekt in twee stukken
▪ Communitief: meerdere fractuurlijnen → bot breekt in meerdere stukken
▪ Compressie: verbrijzeling van het bot → bot breekt in heel veel kleine
fragmenten
o Type fractuur:
▪ Transversaal: breuk dwars over het bot
▪ Oblique: breuk vanaf een hoek naar de diafyse
▪ Spiraal: breuk die rond het bot draait
▪ Avulsie: er is een klein hoekje van het bot afgebroken
▪ Geïmpacteerd: één stuk van het bot is in een ander stuk gedrongen
▪ Torus: aan de ene zijde van het bot zit een klein bobbeltje en aan de andere
zijde is de cortex gewoon normaal
▪ Greenstick: aan de ene zijde van het bot zit een knikje en aan de andere
zijde is de cortex onderbroken
• Te vergelijken met een vers takje dat wordt gebroken
1
,- Oorzaken:
o Adequaat trauma
o Stress (overbelasting)
o Pathologie
o Insufficiëntie (osteoporose)
o Spontaan (battered child): komt voor bij kinderen in de epifysairschijf (groeischijf)
▪ Groeischijffracturen:
• Type 1 (5%): dwarse fractuur door de gecalcificeerde zone van de
groeischijf
o Groei meestal niet beïnvloed
• Type 2 (75%): zelfde als type 1, maar buigt aan het einde van de
groeischijf af
o Groei meestal niet beïnvloed
• Type 3 (10%): buigt na een tijdje af dwars door alle groeischijflagen
o Groei meestal verstoord
• Type 4 (10%): fractuur in de lengte dwars door de epifyse, fyse en
metafyse
o Asymmetrische groei
• Type 5 (ongewoon): de groeischijf is verdrukt door de longitidunale
compressie
o Groei meestal verstoord
- Genezing: 5 stadia
o Destructie + haematoom
o Ontsteking + celproliferatie
o Callusformatie met eilandjes onrijp bot (“woven bone”)
o Consolidatie (onrijpe bot wordt lamellair bot)
o Remodellatie (o.i.v. inwerkende klachten)
- Behandeling:
o Wondverzorging
o Repositie:
▪ Manipulatie onder pijnstilling en spierverslapping
▪ Tractie
▪ Operatief
o Stabilisatie/immobilisatie:
▪ Tractie:
• Contra-indicaties:
o Weke delen letsel
o Instabiele fractuur
o Multipele fractuur
o Verwarde, non-coöperatieve patiënt
• Complicaties:
o Diastase (uit elkaar) fractuurspleet
o Pininfectie bij skelettractie
o Te strak zwachtelen bij huidtractie
o Decubitis/pneumonie/trombosebeen door de bedrust
2
, ▪ Gips:
• Complicaties:
o Te strak/los
o Drukplekken
o Huidlaceraties (beschadigingen)
▪ Fixatie (intern/extern)
o Oefenen
- Vroege complicaties:
o Bijkomend letsel (ingewanden/longen/vaten/zenuwen)
o Compartimentsyndroom: verstoring van de bloedtoevoer door zwelling binnen een
compartiment in het lichaam (meestal veroorzaakt door een ontsteking)
▪ De 5 P’s:
• Pijn: meestal hele heftige, diepe pijn, die constant aanwezig is en
niet makkelijke te lokaliseren is
o Verdwijnt niet na toediening van pijnstillers
• Paresthesieën: tintelingen, speldenprikken, slapende voet/been
• Pallor: bleekheid
• Paralyse: verlamming (treedt vaak pas laat op)
• Polsloosheid: afwezigheid van polsslag
o Wordt bijna nooit gevonden omdat de bovendruk meestal
hoger is dan de druk in het compartiment en bovendien
moet het bloedvat voor polsloosheid door het aangedane
compartiment lopen
▪ Na 12 uur al weefselschade
o Haemartrose
o Infectie
o Gasgangreen
o Decubitis/blaren t.g.v. de fractuur, de behandeling of de bedrust
- Late complicaties:
o Delayed union: vertraagde genezing
▪ Oorzaken:
• Onvoldoende bloedvoorziening
• Weke delen letsel
• Fractuureinden niet tegen elkaar (bijv. bij tractie)
• Fixatie te star
• Infectie
o Non union
o Mal union
o Avasculaire necrose
o Instabiliteit gewricht
o Osteoartritis
3
, o Late weke delen complicaties:
▪ Stijfheid van het gewricht
▪ Heterotope ossificatie: botafzetting in de spieren
• Ontstaat door geforceerd passief doorbewegen
• Niet direct zichtbaar op X
▪ Contractuur
▪ Peesruptuur
▪ Zenuwcompressie/-beklemming
▪ CRPS (Complex Regionaal PijnSyndroom)
• Vaak brandende pijn
• Zwelling
• Roodheid (heel soms blauw)
• Warmte (heel soms kou)
• Vegetatieve verschijnselen
De student kan de orthopedie beschrijven en verklaren van fracturen van wervelkolom en bekken.
Bekkenfractuur: vaak ernstig letsel
- Veel inwendig bloedverlies bij instabiele fractuur
- Behandeling:
o Conservatief indien geen dislocatie
o Operatief bij een “open boek fractuur” met verwijding symphyse
- Soorten fracturen:
o Voor-achterwaartse compressie:
▪ Ongelukken met motorrijders
▪ “Open boek” fractuur
o Laterale compressie:
▪ Aanrijding met voetganger
▪ Meestal breekt de ring bij het schaambeen
o Verticale druk
▪ Val van hoogte
▪ Vaak instabiele breuken
- Complicaties:
o Urogenitaal letsel
o Blaasletsel
o Vaginaletsel
o Plexusletsel (m.n. L5)
o Persisterende pijn SI-gewricht
o Trombose
Wervelfractuur: ernst m.n. afhankelijk van het bijkomend neurologisch letsel
- Oorzaken:
o Val van hoogte
o Verkeersongeval
o Osteoporose
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lonnekevg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
