Iets minder zitten is gezonder dan sporten
Naam:
Studentnummer:
Onderwijsgroep: 8
FHML, Bachelor GW, jaar 1
Blokcode: GZW1022
Datum inleveren verslag: 14-12-2018
Mentor: Loosveld, Lianne
1
, Meer bewegen wordt al jarenlang gepromoot vanwege de vele positieve gezondheidseffecten
die het heeft voor lichaam en geest.
Al halverwege de twintigste eeuw is er uit de eerste studies gebleken dat mensen die veel
zitten gedurende de dag meer gezondheidsrisico’s lopen, dan mensen met een actievere
levensstijl. (Morris, 1953)
In de jaren daarna is uit vele vervolgstudies een duidelijke relatie gebleken tussen voldoende
lichaamsbeweging en een verminderde kans op gezondheidsproblemen zoals diabetes type 2,
een verhoogd cholesterol en een hoge bloeddruk (Savelberg, 2014).
Naar aanleiding van deze studies zijn adviezen opgesteld, waaronder de Nederlandse Norm
Gezond Bewegen. Volgens deze norm wordt er voldoende bewogen wanneer er minimaal 5
dagen per week, een half uur gesport wordt. Helaas blijkt dat ondanks de vele inspanningen
om sporten en het hebben van voldoende lichaamsbeweging te bevorderen, slechts 46% van
de bevolking te voldoen aan deze norm.(Gezondheidsraad, 2017)
De focus binnen deze studies lag echter steeds met name op de invloed van lichamelijke
activiteit op gezondheidsrisico’s, en niet op de periode van lichamelijke inactiviteit gedurende
de dag. Deze lichamelijke inactiviteit wordt ook wel sedentair gedrag genoemd. Hiermee
worden activiteiten aangeduid die gekenmerkt zijn door een liggende (niet slapend) of
zittende positie, met een laag energieverbruik dat gelijk of kleiner is dan 1,5 MET.
(Hendriksen, 2013)
Aan het begin van deze eeuw is de focus van wetenschappelijk onderzoek veranderd. Naast
aandacht voor bewegen, is er meer aandacht ontstaan voor sedentair gedrag en de invloed
hiervan op het menselijk lichaam.
Een voorbeeld van zo’n studie, is in 2013 gepubliceerd (duvivier et al.), waaruit is gebleken
dat 1 uur fysieke inspanning per dag niet de negatieve effecten van fysieke inactiviteit, kan
compenseren als de rest van de dag gezeten wordt.
Enkele voorbeelden van deze negatieve effecten zijn bijv. een verlaagde insulinegevoeligheid
wat vaak een voorspellende factor is voor het ontwikkelen van diabetes type 2, en de
verhoogde concentratie van plasmalipiden in het bloed wat een risicofactor is voor het
ontwikkelen van hart- en vaatziekten.
Naar aanleiding van studies zoals deze, zijn de beweegnormen in 2017 gewijzigd. De
belangrijkste toevoeging is dan ook het advies om stilzitten te voorkomen (gezondheidsraad,
2017). Het is echter uit de huidig bekende wetenschappelijke studies nog niet exact bekend
hoeveel niet-zitten noodzakelijk is voor een gezonde levensstijl (Hendriksen, 2013)
Het is van groot belang dit verder te onderzoeken aangezien in Nederland zo’n 3,4 miljoen
werknemers, 4 uur per dag of meer zittend doorbrengen. De verwachting is dat dankzij de
informatisering en automatisering het aantal werknemers met sedentaire werktaken in de
toekomst alleen maar zal toenemen (Hendriksen, 2013). Hierdoor zullen dus steeds meer
mensen in Nederland gezondheidsproblemen ervaren, welke veroorzaakt zijn door de arbeid
die zij verrichten.
Gezien het feit dat arbeid voor werknemers de belangrijkste oorzaak is voor het sedentair
gedrag, kan naar verwachting het grootste gezondheidseffect worden bereikt door hier
interventies in aan te brengen (Shreshta, 2016). Een manier waarop dit kan worden gedaan is
staand werken en vergaderen in plaats van zitten.
In dit onderzoek zal worden gekeken naar wat de invloed van deze interventie is op de
lichamelijke conditie van 200 medewerkers van de Universiteit Maastricht. Er zal bij hen voor
de start van de interventie een coopertest worden afgenomen, om hun conditie vast te stellen.
De helft van hen zal minimaal 4 uur per dag staand werken en/of vergaderen, de andere helft
2
