Samenvatting lessen 'Gedrag & Welzijn': - Geschiedenis - Nature vs. Nurture - De vragen van Tinbergen - Motivatie en oorzaken van gedrag - The Blackbox - Stress en conflictgedrag - Proeven van Weiss - Ontwikkeling van gedrag - Klassieke conditionering - Operante conditionering - Functie van gedrag ...
Samenvatting HODD23 Gedrag
& Welzijn
Les 1 - Introductie en geschiedenis
Leerdoelen
1. De ethologen uit de PowerPoint en film kunnen benoemen en wie wat heeft ontdekt.
2. De discussie nature/nurture kunnen uitleggen.
3. Uitleggen waarom gedrag aangeboren of aangeleerd is.
4. De vier vragen van Tinbergen beantwoorden aan de hand van een casus.
1. Ethologen
Aristoteles (384-322 v. Chr.) Geschriften
Lamarck (1744-1829) Erfelijkheid van verworven eigenschappen
Veronderstelde dat soorten geleidelijk kunnen veranderen
-> transformatisme
Darwin (1809-1882) Grondlegger van de evolutietheorie
Organismen vertonen variatie in hun biologie en gedrag
Variatie is erfelijk; het wordt doorgegeven aan
nakomelingen
Erfelijke variatie heeft invloed op overleving en
reproductie
Dit mechanisme wordt natuurlijke selectie genoemd
Von Uexküll (1864-1944) Umwelt
Een dier neemt zijn wereld op een unieke manier waar
Zintuigen bepalen hoe het de wereld ‘ziet’/ervaart;
selectief
Wat is ‘de werkelijkheid’?
Heinroth (1871-1945) Imprinting bij ganzen -> gevoelige periode
Mentor van Konrad Lorenz.
Imitatie bij zangvogels (geluiden van bouwplaats nadoen)
Von Frisch Communicatie en dansen van bijen
Zien van kleuren
Lorenz Inprenting
Modellen
Observerende veld-experimenten met Tinbergen
Tinbergen Observerende veld-experimenten met Lorenz
o Aangeboren, instinctief karakter van gedrag
o Stereotype karakter van gedrag
Vier vragen van Tinbergen
1. Ethologie
Ethologie werd definitief een gevestigde wetenschap.
Ethologen houden zich bezig met:
o Het identificeren en beschrijven van soortspecifiek gedrag.
o Begrijpen van de evolutionaire route waarlangs de genetische basis voor het gedrag
zich ontwikkelde.
, 2. Nature/nurture
Gedrag is aangeboren -> instincttheorie.
Gedrag is aangeleerd -> behaviorism (vooral in Amerika).
Beetje van beide -> Nature/nurture?
2. Watson (behaviorism)
Dozijn gezonde jonge kinderen -> leren specialist te worden.
Ongeacht dat de kinderen een talent zijn, voorliefde hebben, aanleg, mogelijkheden of
achtergrond.
Nadruk op de rol van leren in de ontwikkeling van gedrag.
2. Ontstaan behaviorism
Skinnerbox met ratten en duiven.
Formuleert operante conditionering.
Essentie is het gevolg van het gedrag.
Meet aantal responsen, bijvoorbeeld hendel neerdrukken.
3. Aangeboren/aangeleerd
Aristoteles - -
Darwin Aangeboren/ Evolutietheorie/diergedrag
instincttheorie
Watson Aangeleerd/behaviorism Dozijn kinderen kun je specialist van maken
Lamarck Aangeboren/ Soorten kunnen geleidelijk veranderen
instincttheorie
Skinner Aangeleerd/behaviorism Skinner box -> operante conditionering
Thorndike Aangeleerd/behaviorism Wet van effect -> respons op consequentie
Lorenz Aangeboren en aangeleerd Inprenting en modellen
Tinbergen Aangeboren en aangeleerd Voortplanting stekelbaarsjes, vier vragen
Pavlov Aangeleerd/behaviorism Hond met belletje -> klassieke conditionering
Von Frisch Aangeboren/ Communicatie en dansen bijen, zien van kleuren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DemiHoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.