RA-1 (2019/2020) ZSO Glucagon de boosdoener insuline het medicijn. Alle figuren en informatie is eigendom van de Universiteit van Amsterdam en specifiek van de docent die het college doceert.
ZSO Glucagon de boosdoener insuline het medicijn
Achtergrond
Je hebt in de diverse hoorcolleges en werkcolleges in RA-1 week 1 geleerd over de synthese en
afbraak van endogeen (eigen) insuline en glucagon en het 24-uurs ritme van deze hormonen. Je
hebt ook geleerd wat deze hormonen regelen in het lichaam, via welke route ze dat doen en welke
receptoren ze daarvoor gebruiken. Je weet nu ook dat patiënten met DM type 1 een absoluut
tekort hebben aan insuline omdat ze geen insuline meer aanmaken. Daardoor hebben deze
patiënten, onbehandeld, een te hoog glucose gehalte in hun bloed. Gelukkig is er voor hen de
mogelijkheid om zichzelf niet lichaamseigen (exogene) insuline toe te dienen (figuur 1).
1869 1889 1921 1950-1980 1980-nu
Paul Langerhans Joseph von Mehring Frederick Banting Met DNA- Patiënten kunnen
ontdekt in de en Oskar Minkowski. en Charles Best technieken door verbeterde
alvleesklier Ontdekken dat van gaan insuline uit wordt steeds testen en insulines
groepjes cellen die honden waarvan de de alvleesklier van betere steeds nauwkeuriger
insuline maken. De alvleesklier honden en synthetische de zelfcontrole en
eilandjes van weggehaald is kalveren gebruiken insuline regulatie van hun DM
Langerhans diabetes krijgen. voor mensen. ontwikkeld uitvoeren
Figuur 1 Geschiedenis van insuline (géén tentamenstof). Het ziektebeeld Diabetes Mellitus type 1 is bij uitstek
geschikt om tot een beter begrip te komen van de onderlinge relatie tussen de besproken metabole paden in één
cel en de regulatie ervan in de verschillende organen. Deze ZSO is ter voorbereiding op het werkcollege insuline
behandeling patiënt met Diabetes mellitus type 1. In deze ZSO leer je waarom een patiënt met DM type 1
ontregelt als hij te veel of te weinig insuline spuit. We kijken naar wat je nodig hebt om de insulinebehoefte van
een patiënt inzichtelijk te krijgen. Je leert tevens wat voor verschillende insulines er zijn en tijdens het
werkcollege staan we ook stil bij de (bij)werking(en). Door te weten wat de insulinebehoefte van een patiënt kan
beïnvloeden kun je in afstemming met de patiënt en diens conditie, een passend insuline behandelprotocol
kiezen. Met die afstemming tussen behandeling en patiënt gaan we pas aan de slag in het werkcollege.
Leerdoelen: De student
- Is in staat om te benoemen welke metabolieten verhoogd zijn in het bloed van de
onbehandelde DM type 1 patiënt en kan verklaren hoe dat komt.
- kan uitleggen wat de rol van glucagon is in de metabole ontregeling bij DM type 1 patiënt (ZSO
Hormonale regulatie en insuline)
- is in staat om te beredeneren waarom onbehandelde DM type 1 patiënten enorm afvallen ook al
eten ze normaal.
- kan uitleggen hoe het komt dat DM type 1 patiënten zowel van te veel als van te weinig insuline
het bewustzijn kunnen verliezen en wat de arts vervolgens moet doen.
- kan in eigen woorden beschrijven wat de diagnostische marker HbA1c is en wat deze aangeeft.
- Kan een patiënt instrueren op juiste wijze zijn glucose te prikken
- Weet wat een glucose dagcurve is en hoe je deze kunt interpreteren
- Heeft inzicht in de verschillende soorten groepen insulines en hun wekingsduur
Studiestof:
- Waller (5e ed) H40:461-464, 468-469 (tot ‘management of type 2 diabetes’)
- Lieberman (2015) H5: 72, 75; H20: 322-323, 325B; H21: 331, 333; H23: 367-369; H26: 418-419;
Figuren: 20.12/13, 21.4, 26.9; Tabel 21.1
- Stehouwer (2017) § 20.4 Klinische verschijnselen 844-845, 20.7 Acute ontregelingen 857-859
Instructies:
Deze ZSO volgt op de voorafgaande onderwijsactiviteiten (zie schema onderwijsactiviteiten) en
moet vóór WC ‘Behandeling patiënt met DM type 1’ gedaan worden.
Daarmee bereik je dat de opgedane kennis uit de onderwijsactiviteiten eerder in deze week
integreert met de nieuwe kennis die je opdoet in dit ZSO. Voordat je aan de opdrachten begint
lees je eerst de studiestof door.
1
, De rol van glucagon
Opdracht 1: Glucagon beïnvloedt het metabolisme van bepaalde metabole paden. Eén van die
paden is de ketonlichamen synthese. Beantwoord de volgende vragen over de
ketonlichamensynthese (pp.322-323, Fig. 20-12/13; p.325B; Fig. 26.9, pp.418-419 Lieberman)
- Het orgaan dat in staat is om ketonlichamen te maken is de lever
- Ketonlichamen worden gemaakt van acetyl-CoA
- De bouwstenen voor ketonlichamen zijn afkomstig van vrije vetzuren (dus indirecte van vet/
triglyceriden)
- De ketonlichamen synthese vindt plaats in: het cytoplasma / de mitochondriën / de lysosomen
- De cellen/organen die ketonlichamen kunnen opnemen en als energiebron benutten zijn: alle
cellen behalve lever en erythrocyten
Opdracht 2
Bekijk eerst het filmpje: Diabetes vingerprik: een instructievideo
In het filmpje heb je kunnen zien welke stappen er door de patiënt genomen worden bij het meten
van zijn glucose. Schrijf de stappen uit voor een patiënt die zelf zijn glucose moet bepalen.
Vergelijk je antwoord met dat van medestudenten
Stappen in meten glucose
- handen wassen en afdrogen
- Meetapparaat en prikpen klaarleggen
- Naaldje in prikpen doen
Teststrip in meter doen
- Verifiëren of code op apparaat zelfde is als code van buisje waar teststrip uitkomt en zo nodig
aanpassen
- Zijkant vinger prikken (zo nodig wat drukken om druppel te produceren)
- Teststrip tegen druppel bloed aan houden
- Apparaat aflezen
Met insuline behandelen
Opdracht 3: Door het lezen van het hoofdstuk uit Waller ben je te weten gekomen waardoor het
ene soort insuline langer werkt dan het andere. We kunnen insulines aan de hand van hun
werkingsduur onderverdelen in de volgende 5 groepen. Zie onderstaand schema.
Soort Werkingsduur (uren)
Ultra-kortwerkende 2-5
Kortwerkende 7-8
Middellangwerkende 12-24
Langwerkende 24
Ultralang werkende >42
Mix van kort-en langwerkende 12-24
Tabel 1 soorten insulines
In onderstaande figuur grafiek zie je de werkingsduur van kortwerkende insuline ingetekend.
Figuur 2 werkingsduur ultra kortwerkende insuline
Bron Stichting Langerhans
Hoe zal de grafiek uit Figuur 2 eruit zien bij de werkingsduur van de andere 4 groepen insulines?
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EsraPRG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
