Ethiek
Definitie ethiek: de filosofische wetenschap van het afwegen tussen goed en kwaad en de
keuzes daartussenin
Soorten ethiek:
Deugdenethiek: richt zich op de eigenschappen die nodig zijn om iets goed te doen
Plichtenethiek: richt zich op de aard van het handelen zelf
Gevolgenethiek: richt zich op de gevolgen van het handelen (met als doel: zo veel
mogelijk voordeel voor zo veel mogelijk mensen)
Zorgethiek: richt zich op de zorgrelatie tussen mensen
Moreel: met betrekking tot goed en kwaad
- Amoreel: los van goed en kwaad
Paternalisme: houding of denkwijze waarbij iemand beslissingen neemt voor de ander, mag
alleen als:
- Het aannemelijk is dat deze persoon niet in staat is om zelfstandig een beslissing te
maken
- Met de inbreuk ernstige schade wordt voorkomen
- Het de bedoeling blijft om hem/haar zo snel mogelijk in staat te stellen tot een
zelfstandige beslissing
Moralisme: de benadering waarin mensen hun eigen moraal (ideeën, regels of principes over
wat goed is) aan anderen proberen op te leggen
Privacy: de afzondering van waarneming door anderen
Morele professionaliteit: moreel goed en verantwoord zorg verlenen, dit houdt in:
Zorg verlenen op basis van de taakopdracht van de organisatie
Professionele maatstaven hanteren
Uitgaan van de zorgbehoefte van de zorgvrager
Visies van instellingen:
Vraag gestuurde zorg: de vraag van de zorgvrager bepaalt het aanbod, de cliënt staat
centraal
Aanbod gerichte zorg: de zorgverlener bepaalt wat er gebeurt, de cliënt stelt zich
passief op (traditionele manier van denken in de zorg)
Kenmerken van een instelling:
Moreel klimaat: moeilijk veranderbare factoren binnen de cultuur van de instelling
(huiselijk of zakelijk, rommelig of geordend, massaal of kleinschalig, gericht op
medisch-technische of communicatieve kwaliteit)
Moreel beraad: de ruimte om met elkaar te communiceren over morele kwesties
, Maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de zorg:
Technologische vooruitgang
- Screening: opsporing van ziekten via algemeen bevolkingsonderzoek
- Vervangingschirurgie: transplantatie van organen of gewrichten en de implantatie
van kunstorganen en insulinepompen
- Thuiszorgtechnologie: draagbare alarmknopjes, doe-het-zelf-testjes en intensieve
thuiszorgmethoden zoals thuisdialyse en epidurale pijnbestrijding
- Erfelijkheidsdiagnostiek: diagnostiek om erfelijk bepaalde afwijkingen vast te stellen,
zonder dat er sprake is van symptomen
Politiek en overheidsbeleid; in de Grondwet staan de grondrechten op
onaantastbaarheid van het lichaam en op bescherming, die verder uitgewerkt zijn in
wetten zoals:
- WGBO: wet geneeskundige behandelingsovereenkomst
- Wet bescherming persoonsgegevens
- Wet BOPZ: wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen
- Wet mentorschap; regelt de wettelijke vertegenwoordiging van meerderjarige
wilsonbekwamen
- WMO: wet medisch wetenschappelijk onderzoek
- WOD: wet orgaandonatie
- WKCZ: wet klachtrecht cliënten zorginstellingen
- Kwaliteitswet zorginstellingen
- Wet BIG: wet beroepen individuele gezondheidszorg
Marktwerking; de overheid stimuleert de marktwerking in de zorg door ziekenhuizen
met elkaar te laten concurreren op prijs (met als doel het verbeteren van de
efficiëntie wat zal zorgen voor een daling van de kosten van de hele
gezondheidszorg)
Demografische ontwikkelingen; de vraag naar gezondheidszorg neemt toe door
vergrijzing en een toename van mensen met chronische ziekten meer mensen
doen een beroep op de gezondheidszorg tekort aan personeel en voorzieningen in
de zorg
Opkomst van media
Autonomie (zelfbeschikking): het recht om over zichzelf en het eigen lichaam te beslissen
je kunt je eigen leven leiden; eigen behoeften, verlangens, beperkingen
Nudging: gewenste gedrag aantrekkelijk maken zonder mensen daarbij in hun vrijheden te
beperken; een zetje in de goede richting geven
De universaliteitseis houdt in dat wat op de ene plek van de wereld goed is, elders ook goed
moet zijn
Verantwoordelijkheid
Professioneel: het verlenen van zorg volgens de professionele standaard (richtlijnen,
protocollen, gedragsregels, het beroepsprofiel en de beroepscode over goede zorg
bij een bepaald probleem)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suzannewieringa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.