Dit is een samenvatting van het vak biologische grondslagen uit jaar 2 van pedagogische grondslagen.
het omvat:
- de belangrijkste college stof
- aanvullende informatie uit het boek atlas van ons brein
Samenvatting: Biologische grondslagen
Inhoud
De basis van neurobiologie ......................................................................................................4
Evolutie van Darwin .............................................................................................................4
Selectie (2 soorten) ..........................................................................................................4
Inclusive fitness = een vorm van altruïsme .........................................................................4
Misvattingen over evolutie.................................................................................................5
Genen .................................................................................................................................5
Anatomie.............................................................................................................................5
Het zenuwstelsel ..............................................................................................................5
Hersengebieden en diens functies ....................................................................................5
De cerebrale cortex ..........................................................................................................6
De subcorticale cortex ( diencephalon) .............................................................................6
Anatomische aanduidingen ..............................................................................................7
De Bloed-hersen barrière ..................................................................................................7
Witte stof .........................................................................................................................7
De organisatie van het brein van groot naar klein................................................................7
Neuronen ( = hersencellen) ...............................................................................................8
Onderzoeksmethodes ........................................................................................................... 12
Breinontwikkeling bij baby’s ................................................................................................... 12
Testen die je kunt doen met baby’s en jonge kinderen (gedragstesten) .................................. 13
Verder over EEG ................................................................................................................. 14
Verder over fNIRS ............................................................................................................... 15
Executieve functies: .............................................................................................................. 15
De ontwikkeling van het puberbrein ........................................................................................ 15
Social-affective engagement theory.................................................................................... 16
Social media en de hersenen ( = alles online met een sociaal component)............................... 17
De gebieden die gerelateerd zijn bij sociaal gedrag zijn hetzelfde offline en online ................ 17
Wetenschappelijk onderzoek naar social media .................................................................. 17
Hoe vaker je social media gebruikt hoe kleiner de activiteit in het straitum (Montag et al., 2017)
......................................................................................................................................... 17
Relatie tussen welzijn en social media gebruik .................................................................... 18
Het babybrein ....................................................................................................................... 19
Prenatale breinontwikkeling ( = voor de geboorte) ................................................................ 19
neuronen ........................................................................................................................... 19
, Postnatale hersenontwikkeling ( = na de geboorte) .............................................................. 20
Ervaringen vanuit de omgeving verandert het brein ( = finetuning van het brein) .................... 20
Neurotransmitters (in het eerste levensjaar)........................................................................ 21
Het moederbrein verandert door de zwangerschap ................................................................. 21
Het vaderbrein verandert pas na de geboorte en is afhankelijk van de hoeveelheid vader-kind
interactie .............................................................................................................................. 22
Oxytocine ............................................................................................................................. 23
Hechting (Harry Harlow) ........................................................................................................ 23
Genderverschillen ................................................................................................................. 24
Perspectieven .................................................................................................................... 24
Neurologische verschillen .................................................................................................. 24
Belangrijke term/concepten uit Atlas van ons brein ............................................................. 25
Het effect van jeugdtrauma op de mentale gezondheid van M/V ........................................... 26
Oorzaken van de verschillen tussen mannen en vrouwen .................................................... 26
Stress ................................................................................................................................... 27
Uitdagende factoren/situaties = stressoren ......................................................................... 27
stressoren worden door iedereen anders ervaren/gewaardeerd (ervaren stress in model) ..... 27
Tussenliggende of modererende factoren ........................................................................... 28
Lichamelijke stressreactie .................................................................................................. 28
Cortisol meten ............................................................................................................... 29
Adolescenten en stress ...................................................................................................... 30
Domeinen waaraan je stress kunt herkennen (wat zijn iemands symponen van stress) ......... 31
(Mogelijke) gevolgen van stress ........................................................................................... 31
Stress en mentale gezondheid ............................................................................................ 32
Mediteren ............................................................................................................................. 33
Slaap .................................................................................................................................... 34
2 hoofdtype van slaap (deze zijn aparte gedragsstaten) ........................................................ 34
2 processen die invloed hebben op hoe slaap werkt ............................................................ 34
het flipflop mechanisme .................................................................................................... 35
waarom is slaap belangrijk (hierover zijn 3 verschillende theorieën over) .............................. 36
slaapstoornissen (6 hoofdcategorieën) ............................................................................... 36
Het meten van slaap .......................................................................................................... 37
Slaap en stemming zijn nauw aan elkaar verbonden ............................................................ 37
Leren en het geheugen........................................................................................................... 38
Het geheugen bestaat uit verschillende delen ..................................................................... 38
het lerend vermogen .......................................................................................................... 40
,leren wordt in het brein ondersteunt door een proces genaamd LTP (long term potentiation) . 41
associatief leren ................................................................................................................ 41
hoe goed kan iemand signalen van ruis kan onderscheiden ................................................. 42
drugsgebruik en het effect op leren ..................................................................................... 42
Het geheugen verbeteren ................................................................................................... 42
, De basis van neurobiologie
Evolutie van Darwin
individuen met gunstige eigenschappen die een overlevings- of voortplaningsvoordeel geven,
hebben meer kans om hun genen door te geven aan de volgende generatie
Selectie (2 soorten)
- Natuurlijke selectie (= survival of the fittest)
o Individuelen met gunstige genen hebben meer kans om hun genen door te geven
aan volgende generatie
o Beste aanpassingsvermogen in de omgeving
o 3 voorwaarden
▪ Variatie → alleen variaties die erfelijk bepaald zijn spelen een rol in het
evolutie proces (3 soorten variaties)
• Adaptatie = een voordeel
• Bijproducten = adaptaties die niet zo veel toevoegen
• Random effecten = toevallige verschillen
▪ Overerving = voordelige eigenschapen moeten doorgegeven worden aan
de volgende generatie
▪ Selectie = sommige soorten hebben meer nakomelingen omdat de genen
voordeliger zijn voor reproductie
- Seksuele selectie
o Kenmerken die niet voor natuurlijke selectie bevorderlijk zijn maar om een wezen
aantrekkelijker te maken. ( 2 manieren)
▪ Intraseksuele competitie → binnen een sekse. BV mannen die het tegen
elkaar opnemen om een vrouwtje voor zich te winnen
▪ Interseksuele competitie → buiten de sekse. BV zelf zorgen dat jij de
mooiste van jouw sekse bent
Inclusive fitness = een vorm van altruïsme
- Genetische verwanten (= familieleden) doen hun best om voor elkaar te zorgen zodat
hun genen door gegeven kunnen geven
- Hiervoor moet een wezen overleven tot dat die geslachtsrijk is
= verklaring waarom een ouder zorgt voor het kind
Hier zijn 3 verschillende theorieën van:
1. Parental investment theory =selectie op iemand met een zorgzaam karakter → die voor
het kind zal willen zorgen
a. Niet zo veel mogelijk nakomelingen, maar nakomelingen die zo goed mogelijk
kunnen opgroeien
2. Theory of parent-offspring conflict = de twee verschillende standpunten over overleving.
a. voor de ouder is het belangrijk dat al diens kinderen overleven (verspreid alles
over alle kinderen)
b. wat is optimaal voor het kinds eigen overlevingskans (alles van de ouders)
3. theory of reciprocal altuism = weerderkerig altruïsme → je helpt iemand om je eigen
overlevingskans in de toekomst te vergroten
a. kinselection → selectie voor een gen waar de nakomelijgen baat bij hebben
Darwin geloofde dat individuen een mix zijn van hun ouders. Mendel toonde aan dat dit niet het
geval is. Hij zei dat kwaliteiten van ouders wordt doorgeven doormiddel van genen waarbij de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katjadegraaff. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
