Samenvatting
Volledige geschiedenis eindexamen samenvatting
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Deze geschiedenis samenvatting is de volledige eindexamenbundel met de 4 hoofdconcepten
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting GeschiedenisChina
De Qing-dynastie (of Mantsjoe-dynastie) regeerde China. Ze waren absolute vorsten
en geloofden in ‘Hemels Mandaat’. Vanaf 1421 was Peking (Beijing) de hoofdstad.
Het rijk was verdeeld in provincies, daarna in prefecturen en daarna in districten.
Aan het hoofd van elk stonden door de keizer benoemde ambtenaren, die heetten
mandarijnen. Je werd ambtenaar door een ambtenarenexamen: veel Chinese
literatuur, 1x per 3 jaar, minder dan 1% slaagt de eerste keer. De keizers hadden dit
examen ingesteld om in het hele rijk te kunnen beschikken over betrouwbare
ambtenaren met dezelfde denkbeelden.
Gezag was gebaseerd op het confucianisme ( Koeng Foe-tsoe of Confucius),
kenmerken:
● Nadruk op het juiste persoonlijke gedrag: de aard van de mens is goed, als
mensen zich juist gedroegen zouden alle problemen in de samenleving
verdwijnen
● Leer van de ‘Vijf Menselijke Relaties’ gaf aan wat de juiste betrekkingen
waren tussen (heerser & onderdanen), (vader & zoon), (echtgenoot & vrouw),
(oudere & jongere broer) en vrienden
● Van hoger geplaatsten werd welwillendheid en vriendelijkheid verwacht, van
de lager geplaatsten toewijding en gehoorzaamheid aan de hoger
geplaatsten.
● Talrijke rituelen en vaste omgangsvormen zorgden ervoor dat iedereen zich
op de juiste manier gedroeg.
Problemen:
● Corruptie
○ Gevolg daarvan is inefficiënt bestuur. Het nam toe tijden Qianlong’s
bestuur en kwam vooral door Heshen
● Politieke crisis
○ Bijv. Opstand van de Witte Lotus (1796) opstand door corrupte
belastingpachters
○ In veel gebieden ontstonden vaak spanningen, conflicten tussen
bevolkingsgroepen en opstanden
● Hongersnoden
○ Natuurrampen en uitbuiting door overheid en overbevolking zorgde
voor een tekort aan eten.
,De Chinezen noemden China het ‘Rijk van het Midden’, het centrum en voorbeeld
voor de rest van de wereld. Zij waren superieur dan de rest en daarom wilde de
Chinese regering geen handel want dat zou erkenning van gelijkheid betekenen.
De Britten waren bezig met het moderne imperialisme en hadden een gevoel van
‘the white man’s burden’: de taak om de rest van de wereld te beschaven.
Beide zijden weigerden zich aan te passen aan de politieke en juridische gebruiken
van de ander.
Vanuit Brits-Indië vervoerden England steeds meer opium naar China eind 18e
eeuw. Deze westerse handel was erg schadelijk voor China:
● Het opium moest door veel Chinees zilver worden betaald waardoor de
Chinese economie steeds meer schade kreeg.
● Er kwam een opiumverslaving wat zorgde voor sociale ontwrichting
● De Chinese overheid verbod de handel maar het bleef illegaal sterk groeien
Koningin Victoria wilde maar niet opium verbieden waardoor de Chinese keizer zijn
vertegenwoordiger in Kanton in 1838 een kleine 1.5 miljoen kg in beslag genomen
Britse ruwe opium vernietigen. De Britten stuurden als reactie daarop een vloot en
leger.
De Chinezen waren minder sterk dan de Britten en ze waren sterk verslagen. Dit
kwam door Industriële Revolutie.
De Chinese regering werd gedwongen in het Verdrag van Nanking om:
● Vijf havens open te stellen voor Britse kooplieden
● Het eiland Hongkong af te staan aan de Britten
● Toe te staan dat Britse kooplieden die zich in die verdragshavens vestigden,
niet onder Chinees bestuur en Chinese rechtspraak zouden vallen
● 6 miljoen dollar betalen als schadevergoeding voor de Kanton vernietigde
opium
● Toe te staan dat het verdrag periodiek zou worden herzien
Meerdere verdragen werden in China de Ongelijke Verdragen genoemd, ze hadden
in China het gevolg tot:
● Verlies aan zeggenschap over grondgebied
● Verlies aan inkomsten uit economische centra die voor een groot deel in
handen van buitenlandse mogendheden kwamen
Eng en Fra begonnen de Tweede Opiumoorlog om nieuwe concessies af te
dwingen. Dit leidden uiteindelijk tot het Verdrag van Tianjin:
● Eng, Fra, VS en Rus mochten in Peking ambassades vestigen
● Kwamen 10 nieuwe verdragshavens
● Westerse mogendheden kregen ‘exterritoriale rechten’
● Opiumhandel werd weer toegestaan
● Christendom mocht overal in China worden verkondigd
● Buitenlanders mochten door China reizen
● Importheffingen werden in het voordeel van de buitenlandse mogendheden
geregeld
● China moest enorme schadevergoeding betalen aan VK en FRA
,De Chinees-Japanse Oorlog verloor China (door achterstand modernisering) en
leidde tot de Vrede van Shimonoseki:
● Erkenning van de ‘onafhankelijkheid’ van Korea
● Afstaan van Taiwan, de Pescadores en Liadong aan Japan
● Toestaan aan Japan fabrieken te bouwen bij elke verdragshaven
● Betalen van een grote schadevergoeding
● Afstaan van grondgebied aan Rusland, Frankrijk en Duistland
Dit allemaal zorgde voor een groeiend besef dat China toe was aan een nieuwe
staatsvorm
De opstand van de Taiping Tianguo was de grootste opstand in China. Ongeveer de
helft van het Chinese grondgebied raakte erbij betrokken en ±20 miljoen mensen
overleden. De aanhangers wilden:
● Een eind maken aan het Qing-bewind en aan de macht van het Westen over
China
● Afschaffing van het confucianisme
● Afstand van particulier bezit
● Gelijkstelling van vrouwen aan mannen
● Opheffing van de Ongelijke Verdragen en van de exterritoriale rechten
Redenen van succes van Taiping:
● Het charisma van Hong Xiuquan, de leider van Taiping
● De gelijkheid die Hong predikte
● Bekwame leiders (van wie Hong steun kreeg)
Waarom de opstand uiteindelijk mislukte:
● Verdeeldheid onder de leiders
● Idealen worden niet in praktijk gebracht
● Geen samenwerking met andere opstandelingen
● Het Westen komt de Chinese keizer te hulp
De opstand van de Nian viel tegelijkertijd met Taiping. De Nian waren in het noorden
van China actief. Veel arme boeren sloten zich aan bij bendes van Nian die
uitgroeiden tot legers. De Nian streden vooral om voor henzelf en voor arme boeren
voedsel en rijkdommen te verwerven ten koste van de Qing-regering en hun rijke
aanhangers. Dit was allemaal erg schadelijk voor Qing, het kostte veel geld. Na de
uitschakeling van Taiping was het makkelijk voor Qing om Niang te verslaan.
De zelfversterkingsbeweging wilde verandering van de staat door militaire,
industriële en bestuurlijke modernisering naar westers en Japans voorbeeld. De
beweging zette belangrijke stappen richting modernisering:
● Militaire en industriële modernisering
○ Wapenfabrieken en scheepswerven werden gebouwen, textielfabrieken
opgericht en spoorlijnen aangelegd
● Toenadering tot het Westen
○ Westerse kranten en boeken werden in het Chinees vertaald en er
kwamen Westerse scholen
, Maar pas na de Bokseropstand kregen hervormers aan het hof steun om
eeuwenoude bestuurspraktijken geleidelijk af te schaffen of te moderniseren.
De ‘zelfversterking’ had niet heel veel effect door:
● Tegenwerking van conservatieven aan het hof en in het land
● Ontbreken van kapitaal
● Traditionele Chinese wijze van bedrijfsvoering
Tijdens de Periode van de Honderd Dagen liet jonge keizer Guangxu allerlei
hervormingen naar westers voorbeeld afkondigen, onder andere op de terreinen van
landbouw, industrie, leger, onderwijs en bestuur. Kang Youwei wilde nog meer
veranderingen. Deze revolutie werd verwoest door tegenstanders onder leiding van
de keizerin-weduwe Cixi. Na een staatsgreep werd de keizer zwakzinnig verklaard
en gevangengezet. Kan vluchtte naar Japan, de hervormingen gingen niet door.
Guangxu stierf in gevangenschap.
Deze mislukking was een directe oorzaak van de Bokseropstand in 1900.
De Boksers waren merendeels landloze jonge boeren. Zij keerden zich tegen de
buitenlandse aanwezigheid en tegen de Chinese regering die zij er de schuld van
gaven. Cixi besloot om met de Boksers samen te gaan werken. Zij hoopte dat ze nu
samen de buitenlandse mogendheden uit China te verdrijven. Maar dit zou
uiteindelijk een grote fout zijn. De Boksers wisten een groot deel van Noord China te
veroveren, ze vielen beide buitenlanders en Chinese christenen. Uiteindelijk
blokkeerden ze westerse ambassades voor 55 dagen, het werd beëindigd door
ingrijpen van een internationaal leger van 19.000 man. Vele duizenden Chinezen
kwamen om. Ze moesten toen het Boksersprotocol ondertekenen:
● Het betalen van een enorme schadevergoeding
● De toezegging de voornaamste aanhangers van de Boksers ter dood te
brengen
● Het verbod tot invoer van wapens gedurende 2 jaar
● Het oprichten van monumenten ter herdenking van het neerslaan van de
opstand
Er kwamen hervorming: ‘Nieuwe Politiek’, de belangrijkste hervormingen waren:
● Herziening van het traditionele onderwijs
● Afschaffing van het eeuwenoude ambtenaarexamen
● Invoering van een grondwet en de parlementaire democratie
Deze veranderingen mislukten en de onvrede groeide verder.
In 1908 stierven beiden Guangxu and Cixi. Puyi, een kleuter werd keizer en Yuan
Shikai werd in ballingschap gestuurd uit vrees voor staatsgreep.
Jonge intellectuelen met westerse denkbeelden kwamen op. De hervormingen van
de regering waren niet genoeg, zij wilden een totaal andere maatschappij. Ze waren
nationalisten en revolutionairen tegelijkertijd. Hun belangrijkste leider was Sun
Yat-sen. In 1894 stichtte hij een geheime vereniging, Genootschap voor de
Opwekking van China, die het keizerrijk wilde vervangen door een republiek. Sun
vluchtte in 1895 naar het buitenland na een mislukte revolutiepoging. In 1905 richtte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper schotnino. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen