Blok 2.4, probleem 9
Leerdoelen:
- Wat zijn de functies van het evenwichtsorgaan?
- Hoe houden we balans? Wat is hierbij de invloed van de assen en welke hersendelen
zijn betrokken bij balans?
- Wat is het gevolg van schade op je balans?
Bronnen:
- Wolf, H.12
De vestibulaire organen (vestibulaire systeem of vestibulaire labyrint) zijn zintuigen die zich
bevinden in het binnenoor naar de cochlea. Deze organen voelen de beweging van het
hoofd, net zoals de oriëntatie van de zwaartekracht en hebben een overheersende bijdrage
aan ons gevoel voor kanteling en gevoel van zelfbeweging. Dit draagt bij aan ons gevoel van
spatial orientation.
We zijn ons eigenlijk amper bewust van ons vestibulaire systeem, omdat het automatisch
gaat. We worden ons er pas bewust van als we tekortkomingen ervaren, zoals duizeligheid.
Modalities and qualities of spatial orientation
Ons gevoel voor ruimtelijk oriëntatie is gebaseerd op drie sensorische modaliteiten:
- Angular motion: roterende beweging van het hoofd.
- Linear motion: rechte beweging van het hoofd, zoals het gevoel dat je beweegt
wanneer je in een rijdende auto zit.
- Tilt: kantelende beweging
Het waarnemen van deze drie modaliteiten vereist drie verschillende types stimulerende
energie om te worden gevoeld.
- Angular motion -> angular accelaration
- Linear motion -> linear acceleration
- Tilt -> gravity
Het voelen van angular motion, linear motion en tilt:
Deze drie stimulatie energieën worden gevoeld door twee type vestibulaire zintuigen:
- Semicircular canals: Deze kanalen voelen de angular acceleration. Angular
acceleration is een verandering in de angulaire snelheid. Dit signaal draagt bij aan ons
gevoel van angulaire beweging.
- Otolith organs: Dit zintuig zorgt voor de omzetting van linear acceleration en van
zwaartekracgt. De ototlith organs dragen dus bij aan ons gevoel van lineaire
beweging en gevoel van kanteling.
Er zijn dus twee type organen, terwijl er drie modaliteiten zijn. Waarom zijn er dan drie
typen modaliteiten? Uit persoonlijke ervaringen is gebleken dat het gevoel van kantelen
fundamenteel anders is dan het gevoel van verplaatsing. Dit komt doordat lineaire beweging
, en kantelingen twee verschillende dingen zijn, maar een aantal equivalente effecten hebben.
Het brein probeert de signalen van zwaartekracht en lineair acceleratie te scheiden. Daarom
zegt men dat er drie verschillende modaliteiten zijn.
Basiskwaliteiten van ruimtelijke oriëntatie: amplitude en richting
Elke van de drie ruimtelijke oriëntatie modaliteiten bevat twee kwaliteiten:
- Amplitude: Dit is de snelheid van de waargenomen beweging
o Lineaire beweging: De snelheid van de beweging (vb. auto gaat snel over de
snelweg, of langzaam in een file).
o Angulaire beweging: We kunnen rotatie van verschillende snelheden
waarnemen (hoge amplitude -> snelle beweging)
o Kanteling: De amplitude bij kanteling is de grootte van de beweging (hoge
amplitude -> grote beweging)
- Richting: Om dit onderdeel te verduidelijken, zullen we eerst het
coördinatie systeem van het hoofd verduidelijken. De x-as (= roll)
wijst altijd naar voren, de y-as (= pitch) wijst altijd uit het linkeroor en
de z-as (= yaw) steekt bovenuit het hoofd.
o Lineaire beweging: Er zijn drie verschillende richting voor ons
gevoel van lineaire beweging:
X-as: naar voren of achter bewegen over de x-as;
Y-as: naar links en rechts bewegen over de y-as;
Z-as: naar boven en naar beneden bewegen over de z-as.
o Angulaire beweging: Het hoofd kan naar drie verschillende kanten roteren:
X-as: roll angular velocity;
Y-as: pitch angular velocity (zoals bij ja knikken);
Z-as: yaw angular velocity (zoals bij nee knikken).
o Kantelende beweging: Er zijn twee verschillende kantelrichtingen.
Y-as: pitch tilt, hierbij kantel je naar voren of achter;
X-as: Roll tilt, hierbij kantel je naar links of naar rechts.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karlijn076. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.