Tekstsoorten
Er zijn verschillende tekstsoorten:
• Informatieve teksten
De schrijver of spreker geeft informatie over een bepaald onderwerp. De tekst is neutraal.
De bedoeling is informeren.
• Betogende teksten
De schrijver of spreker geeft zijn mening over een bepaald onderwerp. De bedoeling is
overtuigen. Daarvoor geeft hij argumenten.
• Instructieve teksten
De schrijver of spreker legt uit hoe je iets moet doen. De bedoeling is dat je een handeling
goed uitvoert.
• Verhalende teksten
De schrijver of spreker vertelt je een verhaal dat hij verzonnen heeft. De bedoeling is dat je
ervan geniet, dat je je amuseert.
Lees- en luisterstrategieën
Je kunt een tekst op verschillende manieren lezen of naar een spreker luisteren. Dat ligt aan
het doel waarmee je leest of luistert:
• Verkennend lezen
Als je wilt weten om wat voor tekstsoort het gaat en wat het doel van de tekst is, lees je
verkennend. Je kijkt dan naar de titel, de tussenkopjes en de illustraties.
• Globaal lezen of luisteren
Als je wilt weten wat het belangrijkste is, lees of luister je globaal. Je let dan op de grote lijn,
op de hoofdzaken. Bij een geschreven tekst lees je de eerste zin van elke alinea.
• Gericht lezen of luisteren
Als je een antwoord wilt hebben op een specifieke vraag, lees of luister je heel gericht. Je let
op bijvoorbeeld een bepaald woord of een naam.
• Intensief lezen of luisteren
Als alle informatie belangrijk voor jou is, lees of luister je intensief. Bijvoorbeeld als je de
inhoud moet onthouden voor een toets.
Vragen
Afhankelijk van je doel maak je gebruik van verschillende soorten vragen:
• Open vragen
, Met een open vraag verwacht je meer informatie te krijgen. Ze zijn bedoeld om de ander te
laten praten. Bijvoorbeeld: 'Hoe komt dat?', 'Wat gebeurde er?'
• Gesloten vragen
Dit zijn vragen die je met 'ja' of 'nee' kunt beantwoorden. Ze zijn geschikt om de richting van
een gesprek te bepalen Bijvoorbeeld: 'Woon je nog steeds in Amsterdam?', 'Heb je een
baantje?'
• Controlevragen
Een controlevraag is bedoeld om erachter te komen of je elkaar goed begrepen hebt.
Bijvoorbeeld: 'Klopt dat?'
• Suggestieve vragen
Dit zijn vragen waar (een deel van) het antwoord al in zit. Met deze vragen probeer je je
gesprekspartner te beïnvloeden. Bijvoorbeeld: 'Denk je niet dat dit de beste manier is?
De betekenis van onbekende woorden vinden
Je kunt op drie manieren de betekenis van onbekende woorden vinden:
• doorlezen of -luisteren;
• gebruikmaken van de context;
• woorddelen herkennen.
Tekstsoorten en doelen
Informatieve teksten
De schrijver of spreker geeft informatie over een bepaald onderwerp. De
tekst is neutraal. Dat betekent dat de schrijver of spreker niet zijn eigen
mening over het onderwerp geeft. Hij kan wel meningen van anderen
presenteren. Dat wordt ook wel een beschouwing genoemd. Je kunt dan je
eigen mening vormen. De bedoeling is informeren. Wanneer het vooral om
feiten gaat, spreken we van een uiteenzetting. Voorbeelden: journaal,
uiteenzetting van een docent, nieuwsbericht, nieuwsbrief, schoolboek,
woordenboek.
Betogende teksten
De schrijver of spreker geeft zijn mening over een bepaald onderwerp. Hij
wil dat de lezer of luisteraar het met hem eens wordt. De bedoeling is
overtuigen. Daarvoor geeft hij argumenten. Soms wil hij dat de lezer of
luisteraar overgaat tot actie, bijvoorbeeld om iets te kopen. Voorbeelden:
recensie, advertentie, blog, column, betoog, productpresentatie.
Instructieve teksten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper behzaddjafari1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,69. Je zit daarna nergens aan vast.