Complete samenvatting van het vak daders. Bevat alle hoorcolleges, werkgroepen en voorgeschreven literatuur. Hiermee heb ik mijn tentamen in 1x gehaald met een 7!
Mensbeelden in de criminologie:
1. De rationele dader: homo economicus
2. De invloed van de sociale omgeving: homo sociologicus
(oorsprong Beccaria 1764)
Theorieen slaan hierop terug
Eck’s crime triangle
Handler: dader Handler heeft toezicht op dader (moeder op zoon)
Manager: locatie Manager toezicht op de locatie (bewaker)
Guardian: doelwit Guardian toezicht op doelwit (bodyguard)
- Preventie door berperken van gelegenheid
Rol van gelegenheid
- Signalen/cues= uit de directe omgeving over doelwit of toezicht
- Hot products/spots
- Een rationele dader is geen voorbereide dader
Levensloopcriminologie
- Homo sociologicus
- Levensfasen en keerpunten/turningpoints
- Sociale omgeving: gezin, werk, activiteiten
Typologie van daders & criminele carrieres
- Persisters= veelplegers, eens crimineel altijd crimineel (Billy)
- Desisters= eenmalig criminaliteit, zijn gestopt erna
- Intermittent offenders= mix, soms wel dan weer even niet, wisselt
1
,- Een slechte start hoeft niet per se tot een persiste dader te leiden
- Transitie Jeugd volwassenheid heel belangrijk
- Er zijn keerpunten
Keerpunten/Turning points
- Een gebeurtenis in het leven van een dader die leidt tot een verandering in
levensloopomstandigheden
Verklaart verschillen in criminele carrieres
Wanneer leidt een gebeurtenis tot een verandering in levensloopomstandigheden?
Voorwaarden voor desistance:
1. Afsnijden van verleden
2. Positief effect van sociaal netwerk: toezicht/steun
3. Verandering van en structuur in routine activiteiten
4. Verandering van identiteit
Vaak achteraf pas duidelijk waarom
Culturele criminologie
- Homo sociologicus
Centrale vraag: wat proberen mensen te doen wanneer zij crimineel gedrag plegen?
Katz’ kritiek op criminologen:
- Focus op ‘achtergrond’ ipv voorgrond (beleving)
- Normovertreding als instrumenteel (bijv. Felson) of pathologisch handelen (psychopaten)
Er is niet altijd een bepaald doel zoals bij baten
- Voorgrond: hoe ervaren daders normovertreding?
- Drijfveer= morele emoties (vernedering, wraak, eer)
- aantrekkings kracht van normovertreding: kick, sensatie, trots, eerherstel, ect
Moeilijk te vertalen naar beleid
- Cultuur is hier bedoeld als normen/waarden -> Kick om te overtreden
Persoon van de dader:
Verschillen/overeenkomsten in
1. Mensbeelden
2. Gewoon of bijzonder
3. Eigen keuze
Mensbeelden zijn niet te bewijzen:
Veronderstellingen
Gewoon of bijzonderpersoon:
- alledaagse routine RAT
- Je wijkt al af Levenslooptheorie
- Beide willen een kick culturele theorie
Voorspellende waarde: Potentiele dader
- RAT: Lage zelfcontrole
- LLC: zwakke maatschappelijke status
- CC: iedereen, het gaat om een beleving
2
,Eigen keuze
RAT: Rationele keuze
LLC: agency -> handelen en keuzes in context
CC: Practiced reason -> morele emoties sluiten rationeel denken niet uit -> ‘Keeping up appearances’
Ander mens- en daderbeeld leidt tot een andere:
- verklaring
- reactie
- verhouding maatschappij – dader
Werkgroep 1
Eigen keuze
- Homo economicus = eigen keuze is expliciet -> Gelegenheidstheorie
- Homo sociologicus = is geen ‘speelbal’ van omgeving. Niet alle mensen die met verkeerde mensen
in aanraking zijn gekomen worden crimineel. Er speelt nog steeds een eigen keuze mee die ook
beinvloedt hoe je je gedraagt-> Culturele criminologie/ Levensloop theorie
- Levensloop criminologie: Concept agency = je hebt alle mogelijke keerpunten maar het is aan joi de
keerpunten te pakken
- Culturele criminologie: Concept practised reason = Je hebt bepaalde emoties maar je kiest zelf of je
er naar handelt
Gelegenheidstheorieen
De 3 elementen die samen moeten komen voor een misdaad zijn:
- gemotiveerde dader
- aantrekkelijk doelwit
- afwezigheid van voldoende toezicht
Toezicht wordt gevormd door:
- handler
- Guardian
- place manager
Literatuur week 1
- Wisselingen in emoties komt vooral voor bij mensen die veelvuldig criminaliteit plegen
3 verschillende typen delicten:
- predatory delicten: 1 persoon valt een ander persoon of zijn bezit aan
- consensual delicten: 2 personen werken samen om criminaliteit te plegen
- fighting delicten: er is sprake van 2 partijen die in conflict staan met elkaar en beide illegaal gedrag
vertonen
Predatory crimes
- De dader brengt een onschuldig slachtoffer pijn of schade toebrengt
- Bij delicten met een duidelijk slachtoffer is de dader vaak niet bezig met de gevolgen van zijn
handelen voor het slachtoffer of doelwit
- Het is niet persoonlijk woord doelwit dus vaker gebruikt dan slachtoffer
3
, Werkwijze predatory crimes:
- Een gemotiveerde dader komt in een situatie terecht
- Een geschikt doelwit komt hier ook in terecht
- Bewaking vertrekt
- De dader pleegt zijn delict
Bepaalde situaties die criminaliteit aantrekken (crime attractors) zijn de eerste twee stappen
omgedraaid
crime generators = daders en doelwitten komen bijeen voor andere doeleinden, maar er onstaat
toch criminaliteit
Er ontstaat deze volgorde:
1. Een setting stimuleert legale activiteiten
2. De activiteiten zorgen ervoor dat zowel daders als doelwitten bij elkaar komen (crime generator)
3. In deze setting zal de dader succesvol een delict kunnen plegen
4. Hierdoor wordt de setting een crime attractor
Riskante situaties
- Elke setting waarin een individu zich bevindt, beinvloedt de keuzes die dit individu maakt
- Bepaalde situaties kunnen criminaliteit in de hand werken -> noemen we hotsspots
Managers
- Managers die een bepaalde motivatie hebben om de plek te bewaken zijn vaak beter in staat
effectieve bewaking toe te passen
- Hoe meer een bepaalde plek onder privaat eigendom staat, hoe meer mensen de mogelijkheid
hebben hier bewaking toe te passen in publieke ruimten is niemand specifiek aangewezen de
ruimte te beschermen ontbreken verantwoordelijkheidsgevoel
Private space= je eigen appartement bvb
Semiprivate space= de lobby van een appartementen complex waar in je woont bvb
Semipublic space= de tuin van je appartementen complex
Public space= de straat
Hot products
- Een dader is op zoek naar producten die waardevol, aantrekkelijk en beschikbaar zijn
- Een product moet: concealable, removable, available, valuable, enjoyable, disposable (CRAVED)
- doelwit moet zo min mogelijkheid tijd en middelen nodig hebben om te stelen
- snel kunnen vluchten is erg belangrijk
Where many types of crime risk occur:
3 typen locaties die criminaliteit in de hand kunnen werken:
1. Nodes/knooppunten: plekken waar ook scholen, huizen, fabrieken en winkelcentra staan. Hier
ontstaan criminele kansen
2. Paths/paden: hier zijn vaak meer mensen per vierkante meter dan op andere plekken en
daarnaast leiden paden vaak tot knooppunten
3. Edges/hoeken: plekken waar 2 gebieden elkaar raken. Buitenstaanders kunnen op zulke plekken
gemakkelijker binnendringen en ongezien wegkomen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlie49. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.