Contractenrecht
Week 1
Casus, gebondenheid aan de algemene voorwaarden
Horeca Food B.V. (hierna Food) te Haarlem is een van de grootste Nederlandse
leveranciers van producten die worden gebruikt in de horeca (food en non-food). Zij levert
deze producten niet alleen aan horecabedrijven in heel Nederland, maar ook aan tussen
leveranciers van horeca producten die op hun beurt deze producten weer doorverkopen aan
horecabedrijven en particulieren. Die particulieren kunnen ook rechtstreeks bij Food terecht
voor hun bestellingen. Er werken ongeveer 250 mensen bij Food. Passie voor Horeca B.V.
(hierna Passie) is een tussenleverancier van horecaproducten. Zij levert deze producten
hoofdzakelijk aan horecabedrijven en particulieren die zijn gevestigd in de noordelijke
provincies van ons land. Er werken ongeveer 90 mensen bij Passie. Op 10 november 2023
brengt Food op verzoek van Passie een offerte uit voor de levering van 1200 parelhoenfilets.
Aan de onderkant van het briefpapier dat Food gebruikt om haar offerte uit te brengen, staat
in voorbedrukte letters vermeld: “Op al onze overeenkomsten zijn de Algemene
Voorwaarden voor de Levering van Horecaproducten van toepassing”. In deze algemene
voorwaarden is in art. 13a bepaald dat de gebruiker van de algemene voorwaarden alleen
aansprakelijk is voor directe schade. Na ontvangst van Foods offerte d.d. 10 november 2023
bericht Passie dat zij met die offerte akkoord gaat.
Vraag
Leg uit of Passie zodoende ook gebonden is aan art. 13a uit de Algemene Voorwaarden
voor de Levering van Horecaproducten. Betrek daarbij onder meer de omstandigheid dat
Food bij het sluiten van de overeenkomst weet dat Passie de inhoud van art. 13a niet kende.
Antwoord
Stap 1:
Leerstuk: gebondenheid aan de algemene voorwaarden
Rechtsvraag: Is Passie gebonden aan de algemene voorwaarden, met name artikel 13a,
ook als zij de inhoud van de algemene voorwaarden niet kent?
Stap 2: art. 6:232 BW, een wederpartij is gebonden ook al wist hij niet wat er niet wat in de
algemene voorwaarden stond.
Conclusie: Passie is gebonden aan de algemene voorwaarden, dus ook aan artikel 13a.
Vervolg: Stel nu dat er na ontvangst door Passie van Foods offerte d.d. 10 november 2023
mondelinge onderhandelingen tussen partijen plaatsvinden. Stel verder dat deze
onderhandelingen een aantal keren worden onderbroken door aangepaste offertes van de
zijde van Food. In al die offertes verwijst Food aan de onderkant van haar briefpapier naar
de Algemene Voorwaarden voor de Levering Horecaproducten. Foods laatste offerte wordt
op 20 november 2023 uitgebracht. Op 21 november 2023 hebben partijen mondeling
overleg met elkaar over die laatste offerte. In vervolg daarop stuurt Food op 22 november
een opdrachtbevestiging aan Passie toe waarin onder andere staat vermeld : “ hierbij doen
wij u een opdrachtbevestiging voor de levering van 1200 parelhoenfilets een en andere
volgens onze offerte d.d. 20 november en ons gesprek van 21 november.”
,De opdrachtbevestiging maakt geen melding van de toepasselijkheid van enigerlei
algemene voorwaarden op de overeenkomst. Op 23 november stuurt Passie de
ondertekende opdrachtbevestiging retour aan Food.
De parelhoenfilets die Food aan Passie levert, blijken besmet met salmonella. Passie
ontvangt van haar klanten diverse claims tot vergoeding van de schade die zij door de
besmetting lijden. Passie spreekt Food in rechte aan tot vergoeding van de schade die zij
daardoor lijdt. Food verweert zich hiertegen met een verwijzing naar artikel 13a van de
algemene voorwaarden voor de levering van horecaproducten.
In hoger beroep constateert het hof dat de opdrachtbevestiging niet naar de algemene
voorwaarden voor de levering van horecaproducten verwijst en concludeert dat artikel 13a
van de Algemene Voorwaarden voor de levering van horecaproducten niet van toepassing
is.
Food overweegt om in cassatie te gaan en vraagt u om juridisch advies. Leg uit of het arrest
van het hof in cassatie stand zal houden.
Antwoord
Stap 1:
Leerstuk: Gebondenheid algemene voorwaarden
Rechtsvraag: Is Passie gebonden aan 13a gebonden aan de algemene voorwaarden nu er
bij de opdrachtbevestiging niet naar is verwezen aan de algemene voorwaarden van Food?
Stap 2:
Artikel 6: 217, een overeenkomst komt tot stand door een overeenkomst en de aanvaarding
daarvan. Jo 6: 231 sub c, omdat het in dit geval gaat over de algemene voorwaarden.
Stap 3: Er moet sprake zijn van een aanbod en aanvaarding. Food moet aangeven dat zijn
algemene voorwaarden van toepassing zijn (aanbod). Passie moet dit aanvaarden.
- > artikel 3:33 BW, er moet sprake zijn van een wil die zich door een verklaring heeft
geopenbaard.
- > artikel 3:35 BW, Foods kan beroep doen op gerechtvaardigd vertrouwen. Op
basis van verklaringen of gedragingen -> gebruik Linthorst/ Echoput
- HR Linthorst/ Echoput R.O 3.6.4:
1. uitvoerige onderhandelingen, de partijen hebben uitvoerig onderhandeld
2. professionele partijen, het gaat hier om twee professionele partijen
3. in het verleden verwezen naar algemene voorwaarden, in alle eerdere offertes
wordt er verwezen naar de algemene voorwaarden
4. algemene voorwaarden bij eerdere offertes is bijgesloten
5. heeft de wederpartij ooit bezwaar gemaakt
In casus zijn alleen de algemene voorwaarden niet bijgesloten bij eerdere offertes. Dus Food
mag er gerechtvaardigd op vertrouwen.
Conclusie: Passie is gebonden aan de algemene voorwaarden. Want Food mag er
gerechtvaardigd op vertrouwen op grond van 3:35 dat Passie de algemene voorwaarden
heeft aanvaard.
Casus, vernietigbaarheid algemene voorwaarden
,Stel dat Food regelmatig horeca producten levert aan Groothandel Levensmiddelen B.V.
(hierna Groothandel). Groothandel is een tussen leverancier van horecaproducten en levert
deze producten hoofdzakelijk aan horeca bedrijven en particulieren die in Brabant zijn
gevestigd. Er werken ongeveer 20 mensen bij Groothandel.
Toen Food drie jaren geleden voor het eerst een offerte uitbracht aan Groothandel voor de
levering van een partij oesters, heeft het bedrijf bij die offerte een exemplaar van de
Algemene Voorwaarden voor de Levering van Horecaproducten gevoegd. In de talloze
offertes die Food in de daaropvolgende jaren aan Groothandel heeft uitgebracht heeft zij
weliswaar steeds naar de toepasselijkheid van haar algemene voorwaarden verwezen, maar
heeft zij een exemplaar van die voorwaarden niet meer bij haar offertes gevoegd. Dat doet
Food ook niet wanneer zij op 2 mei 2022 een offerte aan Groothandel uitbrengt met
betrekking tot de levering van een partij zalmforellen. Groothandel heeft deze offerte
weliswaar aanvaard, maar beroept zich op de vernietigbaarheid van een van de bedingen
in de Algemene Voorwaarden voor de Levering van Horecaproducten omdat Food haar geen
redelijke mogelijkheid heeft geboden van die algemene voorwaarden kennis te nemen.
Antwoord
Stap 1:
Leerstuk: Vernietigbaarheid van de algemene voorwaarden
Rechtsvraag: Kan Groothandel de algemene voorwaarden vernietigen op basis van art. 6:233
sub b BW
Stap 2:
- om beroep te doen op art. 6:233 BW moet er sprake zijn van een groot bedrijf, zoals
bedoeld in art. 6:235 lid 1 BW.
- art. 6:235 lid 1 sub a : een rechtspersoon moet een jaarrekening openbaar hebben
gemaakt
- art. 6:235 lid 2 sub b: een rechtspersoon heeft 50 of meer werknemers ->
Groothandel heeft 20 medewerkers, dus er is sprake van een klein bedrijf en mag
zich beroepen op 6:233 BW.
- art. 6:233 sub b BW : Geen redelijke mogelijkheid geboden door gebruiker (Food) aan
wederpartij (Groothandel) om van de algemene voorwaarden kennis te nemen, is er
voldaan aan de informatieplicht? -> art. 6: 234 BW
- Artikel 6:234 BW
- lid 1: schriftelijke overeenkomst -> je moet de av ter handen stellen (dus gewoon
geven) . Uitzonderingen:
1. artikel 6:230c
2. als ter hand stelling niet mogelijk is, bij bv massacontracten ( AH of OV), bij
boekwerken of telefonisch.
Dan moet aangegeven worden waar de algemene voorwaarden gevonden kunnen
worden en er moet worden aangegeven dat ze op verzoek kunnen worden
verzonden
- lid 2: elektronische overeenkomst + elektronische toezending algemene
voorwaarden. -> Gebruiker moet AV ter beschikking stellen en moet kunnen worden
opgeslagen. Is dat niet mogelijk, dan moet de av worden toegezonden.
, - lid 3: schriftelijke of mondelinge overeenkomst + elektronische toezending
algemene voorwaarden. -> de wederpartij moet uitdrukkelijk toezeggen. ro. 3.1.6. HR
2 juni 2023, ECLI:NL:HR:2023:835, RvdW 2023/612, (eiseres/verweerster). Ook
detailhandel kan gezien worden als dienstverleners. Dus de eerste uitzondering is
van toepassing. Maar 6:230c zien we de informatieplicht van dienstverleners:
1. verstrekt op eigen initiatief
2. toegankelijk op plaats zelf
3. elektronisch toegankelijk
4. opgenomen in alle documenten die naar de wederpartij worden verstuurd.
Hier hebben we te maken met een schriftelijke overeenkomst, maar de algemene
voorwaarden zijn niet ter hand gesteld. Maar in het arrest Geurtzen/ Kampstaal R.O 3.4.
heeft de Hoge Raad de voorwaarden voor het bekendheidscriterium bepaald:
1. als de partijen regelmatig zaken hebben gedaan,
2. algemene voorwaarden bij eerdere overeenkomst ter hand zijn gesteld
3. er sprake is van een eenvoudige exoneratieclausule,
Conclusie: De partijen hebben regelmatig zaken gedaan en bij eerdere overeenkomst zijn de
algemene voorwaarden ter hand gesteld. Aan de voorwaarden voor het bekendheid criterium
zijn dus voldaan. De wederpartij kende of werd geacht de algemene voorwaarden te kennen.
Groothandel kan het beding niet vernietigen
Casus, afgebroken onderhandelingen
Aan het einde van 2021 stelt Food vast dat het goed gaat met de zaken. De crisis lijkt
bezworen, bovendien weet Food zich geconfronteerd met een toenemende vraag naar
horecaproducten vanuit het buitenland, in het bijzonder vanuit Rusland. Food besluit daarom
het afzetgebied voor haar producten te gaan verruimen, waarbij zij zich in eerste instantie zal
gaan richten op de Russische markt. Om haar producten naar Rusland te kunnen vervoeren
gaat Food op zoek naar een transportbedrijf en komt zij in contact met Koeltransport B.V.
(hierna Koeltransport). Partijen treden met elkaar in onderhandelingen over een meerjarige
vervoersovereenkomst. Eind december 2021 bereiken zij al snel mondeling
overeenstemming over de prijs die Food aan Koeltransport verschuldigd zal zijn per ton te
transporteren producten exclusief importheffingen. Die afspraken worden door partijen op
papier gezet en ondertekend, waarbij Food overigens het voorbehoud maakt dat het voor
haar van groot belang is dat zij eerst nog inzicht krijgt in de hoogte van het bedrag dat zij per
ton te transporteren producten aan importheffingen verschuldigd zal zijn. Partijen spreken af
dat Koeltransport die informatie nog aan Food zal verstrekken waarna partijen een laatste
gespreksronde zullen voeren. Voordat Koeltransport erin slaagt de informatie met betrekking
tot de importheffingen te verkrijgen, laat Food haar op 15 februari 2022 weten dat zij er om
haar moverende redenen geen prijs meer opstelt om nog verder zaken te doen met
Koeltransport. Koeltransport argumenteert dat het Food in dit stadium van de
onderhandelingen niet meer vrijstaat – althans niet zonder dat dit rechtsgevolgen heeft – de
onderhandelingen af te breken.
Beoordeel het standpunt van Koeltransport.