Samenvatting VWO6 voor het schoolexamen. Alle onderwerpen van twee hoofdstukken worden omschreven, voornamelijk globalisering, klimaat, BRICS-landen en vulkanisme worden opgepakt.
Aardrijkskunde Samenvatting VWO6
Hoofdstuk 1:
Paragraaf 1:
Globalisering is het proces waarbij gebieden in de wereld steeds meer met elkaar
verweven raken. Er is continue mondiale uitwisseling van goederen, mensen, geld en
kennis.
De wereld is op basis van economische en politieke kenmerken in te delen in drie
groepen landen:
- Centrum: het kerngebied van de wereld. hoge welvaart
- Periferie: vormt het randgebied. lage welvaart
- Semiperiferie: neemt economisch en politiek een tussenpositie in.
Het bestaan van deze driedeling en de onderlinge relaties tussen de landengroepen,
heet het wereldsysteem.
Economische effecten: Multinationale ondernemingen (in centrumlanden) kunnen
hun winsten vergroten dankzij uitschuiving. Bedrijven en consumenten in het centrum
profiteren het meest van de daling van de prijzen als gevolg van productie in
lagelonenlanden. Ook landen in de (semi)periferie hebben baat bij globalisering.
Global shift zorgt voor investeringen en banen. Een hogere welvaart in
centrumlanden leidt tot meer vraag naar producten uit de (semi)periferie.
economische ontwikkeling in het centrum zorgt voor voordelen in de economisch
minder ontwikkelde gebieden. Hier is sprake van spread-effecten, maar ook van
backwash-effecten voor de (semi)periferie. In veel (semi)perifere landen is er sprake
van fragmentarische modernisering (de ongelijke verdeling van technologische
vooruitgang tussen gebieden, bedrijven en bevolkingsgroepen in een land dat in
ontwikkeling is). Er komen steeds grotere verschillen in welvaart en welzijn en de
regionale ongelijkheid neemt zo toe. Ook de ongelijkheid in leefomstandigheden als
welvaart, woonomstandigheden en gezondheid binnen een samenleving wordt
groter, ofwel de sociale ongelijkheid neemt toe.
Culturele effecten: door globalisering komen mensen steeds meer in contact met
andere culturen en nemen ze er elementen uit over. Je spreekt dan van diffusie
(verschijnselen verspreiden zich ruimtelijk van een brongebied naar nieuwe
gebieden).
Demografische effecten: welvaartsstijging leidt tot daling van geboorte- en
sterftecijfers. Er ontstond een toename van migratiestromen door tijd- en
ruimtecompressie. Vooral naar centrumlanden en naar semi perifere landen in
ontwikkeling.
Ecologische gevolgen van globalisering zijn onder meer wereldwijde luchtvervuiling
en milieuvervuiling door westerse bedrijven in (semi) perifere landen. Er zijn
verschillende reacties op globalisering, waaronder blokvorming, protesten van
anders-globalisten en regionalisme.
, Paragraaf 2:
Groot-Brittannië is een centrumland dat veel invloed heeft op globalisering. Vanaf de
zeventiende eeuw veroverde Groot-Brittannië zoveel landen dat het een
hegemoniale staat werd. Ook na de onafhankelijkheid van de koloniën bleef Groot-
Brittannië een mondiale speler.
Economische globalisering: Londen is het financieel en mondiaal economisch
beslissingscentrum van Groot-Brittannië.
Politieke globalisering: Groot-Brittannië heeft een belangrijke rol gespeeld bij de
totstandkoming van internationale organisaties zoals de VN en de NAVO.
Culturele globalisering: een groot deel van de wereldbevolking spreekt Engels.
Britse tv-series en films zijn erg populair en het heeft een invloedrijke
muziekindustrie.
Economische effecten: sterke groei van de welvaart door goedkope import uit
koloniën, hoge score op de HDI of VN-ontwikkelingsindex deze meet de
ontwikkeling van landen op het gebied van onderwijs, levensverwachting en
welvaart. Globalisering heeft ook negatieve economische effecten gehad: industrieën
moesten krimpen of sluiten (veel werkeloosheid), hoge arbeidskosten en verouderde
fabrieken. Inmiddels heeft Groot-Brittannië overwegend moderne industrieën en
heeft er een transitie plaatsgevonden van een industriële economie naar een
diensteneconomie.
Ruimtelijke en sociale effecten: globalisering is vooral gunstig voor hoger
opgeleiden in en rond Londen, waardoor sociale en ruimtelijke verschillen zijn
toegenomen. De oude centraal gelegen industriegebieden zijn economisch zwakker
dan het zuiden (werkeloosheid is ook hoger), waar zich het economische
zwaartepunt bevindt en de dienstensector het meest ontwikkeld is.
Demografische effecten: het land heeft een demografische transitie doorgemaakt
en heeft nu lage geboorte- en sterftecijfers, een hoge verstedelijkingsgraad en een
laag verstedelijkingstempo.
Veel Britten hebben moeite met globalisering en stemden mede daardoor voor een
Brexit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sachalohman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,76. Je zit daarna nergens aan vast.
