Samenvatting
Samenvatting Schoolbeleid (de helft van het vak school- en onderwijsbeleid)
- Vak
- Instelling
Volledige samenvatting van het boek en de info tijdens de les.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 69 pagina's
Voorbeeld 4 van de 69 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
janellevh
Voorbeeld van de inhoud
DOELTREFFENDSCHOOLBELEID
DEEL 1: OMTRENT ‘BELEID’, BELEIDSVOEREND VERMOGEN EN AANVERWANTE
BEGRIPPEN
1. INVULLINGEN VAN ‘BELEID’ ALS OPSTAP NAAR BELEIDSVOEREND VERMOGEN
o Verklaring van begrip ‘beleid’ wordt vaak door mensen anders gezien
• Bv. moeilijkheden ondervinden wanneer we anderen willen verduidelijken wat we verstaan onder
concept ‘beleid’
o Verklaring volgens Glasbergen (4 karakteristieken) om beleid en niet-beleid van elkaar te
onderscheiden:
• 1. Een tijdselement: reeks aan elkaar gerelateerde handelingen in de tijd, zekere chronologie of
logica in de handelingen van de leden van de schoolorganisatie, beleidshandelingen zijn aan elkaar
gekoppeld/worden geïnitieerd door eerdere handelingen en leiden op hun beurt tot nieuwe
activiteiten
• 2. Een doelgerichtheid: verbondenheid met vooropgestelde (duidelijk geformuleerde) doelen, geen
toevallige aaneenschakeling van gebeurtennissen
• 3. Een gestructureerde en geformaliseerd verloop: handelingen/activiteiten zijn in voldoende mate
georganiseerd volgens duidelijke (event. schriftelijke) gedragsvoorschriften, bevoegdheden en
procedures
Impliciet beleid: bepaalde trend aanwezig, niet expliciet uitgesproken
Expliciet beleid: uitdrukkelijk beslissing genomen en gecommuniceerd
• 4. Een betrokkenheid van verschillende actoren: meer dan één persoon is betrokken, schoolbeleid
voeren kan niet alleen
o Bovenstaande moet gezien worden als continua i.p.v. zwart-wit
• Tussen ‘geen beleid’ en ‘beleid’ ligt grijze zonde die verscheidene vormen kan aannemen naargelang
mate waarin tegemoetgekomen wordt aan 4 karakteristieken
o Definitie van (school)beleid =
• (School) beleid is het geheel van aan elkaar in de tijd gerelateerde en gestructureerde handelingen
van verschillende leden van een schoolteam die beogen een vooropgesteld doel te realiseren.
1
,2. OMTRENT BELEIDSVOEREND VERMOGEN
o Definitie van beleidsvoerend vermogen =
• De mate waarin een school de haar beschikbare beleidsruimte succesvol aanwendt om te komen
tot een voortdurend proces van behouden of veranderen van haar functioneren met als doel het
verbeteren van haar onderwijskwaliteit en het bereiken van de haar opgelegde en eigen doelen
2.1 Over ‘beschikbare beleidsruimte’
o Onderwijsbeleid is doorheen de decennia geëvolueerd van een door de overheid sterk gereguleerde
en gecontroleerd beleid naar een meer eigen schoolbeleid
• Er is proces van deregulering (minder regels vanuit overheid), decentralisatie (meer
verantwoordelijkheid bij scholen i.p.v. bij overheid) en autonomievergroting (scholen kunnen meer
hun eigen beleid uitstippelen)
• 2 sleutelelementen: beleidsruimte die scholen krijgen + mate waarin men hiermee succesvol
omgaat
o Voorbeeld: decreet betreffende de kwaliteit van het onderwijs (8 mei 2009) is sterk exemplarisch (=
goed voorbeeld):
• Gaat uit van de kracht en beleidsvoerend vermogen van onderwijsinstellingen om zelf in te staan
voor kwaliteitsvol onderwijs interne kwaliteitszorg
o 2 sleutelelementen worden in decreet concreet geconcretiseerd:
• Beleidsruimte die scholen krijgen: ‘Elke school is ervoor verantwoordelijk kwaliteitsonderwijs te
verstrekken en geboden onderwijs kwaliteitsvol te ondersteunen’
• Mate van succesvol omgaan: ‘De instelling beschikt over beleidsvoerend vermogen dat haar in staat
stelt om zelfstandig een kwaliteitsvol beleid te voeren’
o De toegenomen beleidsruimte van scholen leidt tot consequenties: noodzaak verantwoording eigen
handelen + groeiende verantwoordelijkheid
2.1.1 De keerzijde van een groeiende beleidsruimte
o Met betrekking tot het afleggen van verantwoording stellen we vast dat overheid zich sterker
gaat richten op resultaten van onderwijs
• De controle verschuift m.a.w. meer van proces naar product
• Dit valt niet altijd in goede aard: scholen worden o.a. vaker geconfronteerd met niet
onderwijsbonden voorschriften (milieu, hygiëne, veiligheid, ...)
o Toegekende autonomie is relatief en gecontroleerd: overheid richt zich nu sterker op
resultaten, dus regelgeving verschuift van proces naar resultaat van onderwijs
o Niet altijd bevrijdend (ter verantwoording geroepen voor resultaten)
o Meer nood aan participatie – en overlegorganen
o Steeds meer (niet onderwijsgebonden) voorschriften bv. milieu, veiligheid, hygiëne,
juridisering
2
,2.1.2 De samenhang tussen (het benutten van) de beleidsruimte en het beleidsvoerend vermogen
o Beleidsruimte en beleidsvoerend vermogen staan niet los van elkaar. Het ontbreken van
afstemming tussen beide leidt tot spanningen die de kwaliteit van het onderwijs kunnen
bedreigen. Deze figuur visualiseert de relatie tussen de beschikbare beleidsruimte en de mate
van beleidsvoerend vermogen:
o In het kwaliteitsdecreet van 2009 kregen de pedagogische begeleidingsdiensten expliciete
opdracht om scholen te ondersteunen:
• bij realisatie van hun eigen pedagogisch project
• bij bevorderen van hun onderwijskwaliteiten
• bij hun ontwikkeling tot professionele lerende organisatie
o Hiertoe somt het decreet een aantal specifieke taken op:
• Netwerkvorming bevorderen en netwerken ondersteunen
• Beleidsvoerend vermogen versterken
• Kwaliteitszorg van scholen ondersteunen
3
, 2.2 Over ‘succesvol aanwenden’
o Uit onderwijsonderzoek (naar schooleffectiviteit en schoolontwikkeling) blijkt dat bepaalde
schoolkenmerken bijdragen tot het succesvol aanwenden van de beschikbare beleidsruimte
2.2.1 De inbedding in schooleffectiviteits- en schoolontwikkelingsonderzoek
o Beleidsvoerend vermogen = succesvol aanwenden van beschikbare beleidsruimte
• Schooleffectiviteits-onderzoek = onderzoek naar wat werkt. Kenmerken van school (en
klas en leerkracht) in verband brengen met resultaten van leerling. (beschrijvend en
verklarend onderzoek)
Kwam tot staand in jaren 60: zoektocht naar determinanten van kansenongelijkheid
(school doet er niet toe).
Als reactie hierop ontstond het schooleffectiviteitsonderzoek (school doet er wel toe)
• Naast vraag wat er werkt (en waarom), diende ook vraag hoe scholen verbeterd en
veranderd kunnen worden zich aan
Men wilde niet alleen beschrijven en verklaren, maar ook begrijpen en veranderen
Vanuit die vraag schooltonwikkelingsonderzoek ontstaan
• Schooltonwikkelingsonderzoek = hoe kunnen scholen verbeterd en veranderd worden?
(begrijpen en verklaren)
Inzicht dat niet alleen leerkracht rol speelt, maar ook school (leiderschap, klimaat en
samenwerking)
2.2.2 (Afbakening van) indicatoren van beleidsvoerend vermogen
o Mate waarin scholen over beleidsvoerend vermogen beschikken, bepaalt in sterke mate het
succes waarmee de beleidsruimte wordt aangewend
o Concept beleidsvoerend vermogen dient echter verder te worden geconcretiseerd a.d.h.v.
tastbare en meetbare indicatoren. Deze indicatoren zijn:
• getoetst aan empirische evidentie
• de mogelijkheid om als school om hierop invloed uit te oefenen
• de mate waarin deze conceptueel van elkaar te onderscheiden zijn
o Complete set onderzoeksbevindingen levert empirische bewijskracht voor indicatoren van
beleidsvoerend vermogen
Verschillende onderzoeken komen vaak dezelfde indicatoren uit
8 indicatoren voor beleidsvoerend vermogen (schoolbeleid):
De school communiceert doeltreffend
De school streeft naar ondersteunende relaties en samenwerking
De school streeft door middel van gedeeld leiderschap naar betrokkenheid
De school streeft naar gezamenlijke doelgerichtheid
De school is ten aanzien van interne en externe verwachtingen
De school durft afstand te nemen van het traditionele en creëert openingen voor
vernieuwing
De school integreert de verschillende beleidsinitiatieven die ze neemt
De school is bereid systematisch te reflecteren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janellevh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen