Deze samenvatting is zeer uitgebreid over de bovenstaande onderwerpen. Per paragraaf staat er een mini-samenvatting die de stof van die paragraaf nogmaals samenvat. In de gehele samenvatting is er gebruik gemaakt van screenshots van afbeeldingen die ook in het boek staan. De belangrijke woorden heb...
Biologie samenvatting H4
4.1
Eens per maand komt er uit een van de eierstokken (ovaria) een eicel (0.2mm) vrij: de eisprong of
ovulatie. De eicel komt dan in de eileider terecht. Vind er rond deze tijd geslachtsgemeenschap
plaats, dan kan dit leiden tot een bevruchting en dus een zwangerschap. Bij een zaadlozing komen
honderden miljoenen zaadcellen vrij. Die ‘zwemmen’ vanuit de vagina (waar ze geloosd worden) via
de baarmoeder naar de eileiders. De bevruchting is een feit. Direct na het versmelten van de zaadcel
met de eicel vormt de bevruchte eicel, de zygote, een ondoordringbare laag tussen het celmembraan
en het bevruchtingsmembraan. Dat voorkomt
bevruchting door een tweede zaadcel. Na 30 uur deelt
de zygote. Die beide cellen vormen het eerste
ontwikkelingsstadium, het embryo. Deze beide
‘dochtercellen’ delen ook, net als hun dochtercellen. Na
een mitose maken deze cellen geen cytoplasma bij, zodat
na elke deling de cellen kleiner zijn: een klievingsdeling.
Na ongeveer 3 dagen is er een klompje van 16 cellen gevormd. Trilharen in de wand van de eileider
‘duwen’ het klopje delende cellen naar de baarmoeder.
Het bolletje dat in de baarmoeder aankomt, bestaat uit bijna 130 cellen. Alle cellen migreren naar de
buitenkant zodat in het midden een holte overblijft: blastula. Be buitenste cellaag van de blastula
vormt vlokken, uitstulpingen die het baarmoederslijmvlies ingroeien: innesteling. In de blastulaholte
groeit een kleine groep cellen uiteindelijk uit tot een baby. In het baarmoederslijmvlies vormen zich
rond de vlokken bloedholtes, die samen met de uitstulpingen uitgroeien tot de placenta. In de
placenta vindt uitwisseling van stoffen plaats, waarbij de
bloedsomloop van moeder en embryo wel gescheiden
blijven. De navelstreng verbindt via drie bloedvaten het
embryo en de placenta. Door de pompkracht van het
embryohart voeren twee navelstrengslagaders bloed met
afvalstoffen van het embryo naar de placenta. De
navelstrengader brengt bloed met zuurstof en
voedingstoffen van de placenta terug naar het embryo.
Tijdens de embryonale ontwikkeling specialiseren de cellen
zich tot cellen met een eigen bouw en functie. In het embryo
ontstaat eerst het bloedvatenstelsel + hart en als tweede
het zenuwstelsel, omdat die nou eenmaal het belangrijkst zijn. Na ongeveer 2 maanden zijn alle
organen aangelegd en is het embryo ongeveer 3cm lang, vanaf dit moment heet het een foetus. De
foetus drijft tijdens de zwangerschap in het vruchtwater. Vruchtvliezen en vruchtwater beschermen
de foetus tegen stoten en uitdroging.
Verloskundigen die een zwangerschap begeleiden, geven adviezen over de leefstijl van aanstaande
moeders. Stress bij de moeder leidt tot een lager geboortegewicht van de baby. Dat kan ook
gebeuren door roken, drugs en alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Ook medicijngebruik kan
een risicofactor zijn. Het voedingspatroon is ook onderdeel van de voorlichting.
Mini-samenvatting
Door klievingsdelingen ontstaan uit een zygote een blastula die innestelt in het baarmoederslijmvlies.
Via de placenta wisselt het embryo voedingstoffen, zuurstof en afvalstoffen uit met zijn moeder. Een
gezonde leefstijl van de aanstaande moeder bevordert een goede ontwikkeling van het kind.
De eerste weken van de embryonale ontwikkeling zijn er uit- en inwendig geen verschillen te zien
tussen jongens en meisjes. Het geslacht hangt af van de geslachtschromosomen. Meisjes hebben in
, hun cellen naast 44 ‘normale’ chromosomen tweemaal een X-chromosoom; jongens hebben een X-
en Y-chromosoom. Vanaf 14 weken zijn met echoscopie de geslachtsdelen van de foetus
waarneembaar. Voordat deze techniek bestond, waren deze primaire geslachtskenmerken pas na de
geboorte waarneembaar.
Bij jongens ontwikkelen in de puberteit de geslachtsorganen zich sterk onder invloed van hormonen.
Ook neemt hun spiermassa toe en groeien de stembanden. De secundaire geslachtskenmerken
leveren duidelijke lichamelijke verschillen op met meisjes. Vanaf de puberteit stimuleren hormonen
de zaadballen om zaadcellen te produceren. De zaadballen zijn voor de geboorte vanuit de buikholte
in de balzak afgedaald. Dat is nodig om vruchtbare zaadcellen te krijgen, want voor goede
zaadvorming is een temperatuur nodig van zo’n 2℃ lager dan de lichaamstemperatuur gewenst. Bij
kou trekken spiertjes in de balzak de zaadballen tegen het warme lichaam voor bijverwarming. Bij
hoge temperatuur ontspannen deze spiertjes en
kunnen de zaadballen afkoelen. De zaadballen
bestaan voor een groot deel uit sterk
gekronkelde zaadbuisjes, bijeengehouden door
een laagje bindweefsel. In de bijbal, een
orgaantje direct achter de zaadbal, verzamelen
zich de gevormde zaadcellen. De penis bevat
zwellichamen, die bij seksuele opwinding zich
vullen met bloed en de penis stijf maken, een
erectie. Mannen kunnen door prikkeling van de
eikel een orgasme krijgen. Bij een zaadlozing trekken spiertjes rond de bijbal en zaadleiders samen.
Hierdoor duwen ze opgeslagen zaadcellen naar de penis. De prostaatklier en de zaadblaasjes zijn
beide klieren die vocht toevoegen aan passerende zaadcellen. Het vocht met zaadcellen samen is
sperma.
Hormonen hebben ook invloed op de secundaire geslachtskenmerken bij meisjes. Net als bij
jongens, komt er beharing onder de oksels en in de schaamstreek. De heupen verbreden en er komt
meer onderhuids vet op bijvoorbeeld heupen en bovenbenen. Dit onderhuidse vet levert de ‘ronde’
vormen op en heeft een groot aandeel in het ontwikkelen van de borsten. Ook de geslachtsorganen
ontwikkelen. Vanaf de puberteit tot de overgang, de periode waarin een vrouw van vruchtbaar naar
onvruchtbaar gaat, ontwikkelt zich elke maand in en van beide eierstokken een eicel. Onbevruchte
eicellen sterven na 24 uur af. De binnenste laag van de baarmoeder, het baarmoederslijmvlies,
bereidt het lichaam voor op een mogelijke innesteling van een embryo. Vindt er geen bevruchting
plaats, dan volgt een menstruatie: spieren in
de baarmoeder trekken samen en stoten het
baarmoederslijmvlies af. Rond de ingang van
de vagina ligt een randje weefsel als een
soort kraagje. Dit maagdenvlies gaat bij de
eerste geslachtsgemeenschap stuk, wat
samengaat met wat bloedverlies. De
binnenste en buitenste schaamlippen
bedekken de vagina aan de buitenzijde.
Tussen de binnenste schaamlippen ligt de
clitoris een orgaantje dat erg gevoelig is voor aanrakingen. Vrouwen kunnen door prikkeling van de
clitoris een orgasme krijgen. Vrouwen hebben een kortere urinebuis dan mannen en de opening ligt
dichter bij de anus. Dat geeft vrouwen een grotere kans op ‘blaasontsteking’. Melkzuurbacteriën
geven de vagina een lage pH, de omgeving is zuur. Dat voorkomt ontwikkeling van ongewenste
bacteriën en schimmels.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissa2005ve. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
