1. Inleiding
Oncologie = studie van de gezwellen, vooral kankergezwellen.
Een tumor is een gezwel. Dit gezwel kan goedaardig (benigne) of kwaadaardig (maligne) zijn.
Indien we het hebben over kanker bedoelen we steeds kwaadaardige tumoren.
Kanker is, samen met hart- en vaatziekten, de belangrijkste doodsoorzaak in België.
Bij goedaardige tumoren is er meestal geen algemene achteruitgang, dit gebeurt wel bij slechtaardige tumoren.
Als we het natuurlijke proces bekijken dan zien we dat kanker eindigt met de dood. Toch ziet men dat men
globaal meer dan de helft van de tumoren kan genezen. TOCH blijft kanker één van de belangrijkste
doodsoorzaken.
Onderscheid van tumoren
Maligne tumoren = kwaadaardige tumoren
Benigne tumoren = goedaardige tumoren
Metastasen = uitzaaiingen, enkel een kenmerk van kwaadaardige tumoren, komt niet voor bij goedaardige
tumoren.
Goedaardige tumoren blijven altijd plaatselijk en hebben vaak een soort kapsel rondom zich.
Bij kwaadaardige tumoren heb je zelden tot nooit een kapsel, aangezien ze zich uitspreiden.
Goedaardige tumoren zijn in principe niet dodelijk uitzondering van goedaardige hersentumor, hoewel de
tumor goedaardig is, kan je door de ligging wel sterven aangezien de druk in de hersenen zal verhoogd worden
omdat de hersenpan niet kan expanderen.
,Premaligne gezwel = een gezwel dat op termijn kwaadaardig gaat worden.
- Vb. darmpoliep
o Vroeger zei men dat een darmpoliep een goedaardig gezwel was, nu noemt men het een
premaligne gezwel.
o Men weet dat de meeste darmkankers ontstaan door die darmpoliepen die bijvoorbeeld na 5
à 10 jaar kwaadaardig worden.
o Vb. Blaaspoliep die kan ontaarden tot blaaskanker.
Cancer = Latijnse woord voor ‘kreeft’, de kanker gaat zich met een soort van scharen zoals een kreeft
binnendringen in weefsels.
Bij het goedaardig gezwel zie je dat het wel kan groeien maar dat het niet in de omgevende weefsels gaat
binnendringen, het kan echter wel de omgevende weefsels wegduwen. Het gaat dus niet de anatomische
grenzen doorbreken.
Bij een kwaadaardig gezwel zie je dat de kankercellen zich ook gaan binnendringen bij het omgevend weefsel =
infiltratie & ze zullen ook zorgen voor destructie = het kapot maken van het omgevend weefsel.
De meest voorkomende kankers in België
Bij de vrouw:
- borstkanker,
- dikke darmkanker
- longkanker
Bij de man:
- prostaatkanker,
- longkanker
, - dikke darmkanker
Bij het kind:
- acute lymfoblastische leukemie,
- tumoren van het centraal zenuwstelsel
- lymfomen
Ontstaan van kanker
Kanker kan ontstaan uit alle soorten cellen van ons lichaam.
Kanker ontstaat tgv. een mutatie in het genetisch materiaal van een normale cel.
Deze mutaties kunnen o.a. veroorzaakt worden door bepaalde virussen, sommige scheikundige stoffen en
straling.
Eén mutatie is niet voldoende om van een normale cel een kankercel te maken.
Er zijn opeenvolgende mutaties nodig om tot een kankercel te komen (multi- hit-model).
Als gevolg van deze mutaties ontstaan er ongecontroleerde, ongeremde en sterk toegenomen celdelingen.
Dit leidt uiteindelijk tot de vorming van een kankergezwel.
MEER INFO LES:
Kanker is een aandoening dat meestal het gevolg is van verschillende oorzaken = multifactorieel
Evolutie van het leven van een kankercel
1. Er ontstaat een kankercel
- Een normale cel wordt een kankercel.
- Dit gebeurt door opeenvolgende mutaties.
- Mutatie = een aanval op het erfelijke materiaal van een cel waardoor een bepaald defect ontstaat in
bepaalde genen.
- In onze cellen zijn ook genen aanwezig die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van eiwitten die een
rol spelen in het controle van de groei en de deling van een cel. Als er op dit niveau een mutatie
ontstaat, dan heeft dit als gevolg dat de ‘eerst normale’ cel haar controle verliest over de groei en de
deling.
- Hierna ontstaat de kankercel die ongecontroleerd groeit en deelt.
- Kankercel heeft een grote mitose-activiteit (deelt snel)
- Eenmaal een kankercel ontstaan is dan gaat hij zich vermenigvuldigen en dan ontstaat er een
kankergezwel.
- Initieel zal de kankercel eerst plaatselijk groeien en dan nadien komen er kankercellen in de
bloedvaten of lymfevaten waardoor de kankercellen zich over het hele lichaam gaan verspreiden =
metastasen (eindfase van kanker).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VPK1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.