Handhaving verwijst naar de acties die door een overheid of bevoegde instantie worden ondernomen
om ervoor te zorgen dat wet- en regelgeving wordt nageleefd. Dit kan bestaan uit zowel preventieve
maatregelen als het opleggen van sancties (zoals boetes of dwangsommen) om ervoor te zorgen dat
individuen en bedrijven zich aan de wet houden.
2. a. Wat wordt bedoeld met de term handhavingstekort?
Een handhavingstekort ontstaat wanneer er onvoldoende capaciteit, middelen of prioriteit is om alle
overtredingen op te sporen en te bestraffen. Dit betekent dat niet alle regels en wetten effectief
kunnen worden nageleefd, waardoor overtredingen niet of slechts gedeeltelijk worden aangepakt.
b. Voorbeelden van handhavingstekorten:
1. Milieuovertredingen: Door een gebrek aan inspecteurs en budget kunnen niet alle bedrijven
gecontroleerd worden op naleving van milieuregels, wat kan leiden tot vervuiling en schade
aan de natuur.
2. Drugs- en wapenhandel: De capaciteit van politie en justitie kan beperkt zijn om effectief op
te treden tegen de illegale handel in drugs en wapens, waardoor georganiseerde misdaad
soms moeilijk is aan te pakken.
3. a. Wat is een overtreding in de zin van de Awb en in welk artikel staat dit omschreven?
Een overtreding in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is een gedraging die in strijd is
met wettelijke voorschriften. Dit wordt omschreven in artikel 5:1 lid 1 Awb.
b. Wat is een overtreder in de zin van de Awb en in welk artikel staat dit omschreven?
Een overtreder is volgens artikel 5:1 lid 2 Awb de persoon of organisatie die de overtreding heeft
begaan, oftewel degene die de wettelijke voorschriften heeft geschonden.
4. a. Wat is toezicht?
Toezicht houdt in dat een bevoegde autoriteit controleert of wetten en regels worden nageleefd door
individuen en organisaties. Dit gebeurt door inspecties, audits en controles uit te voeren.
b. Wat is een toezichthouder en waar staat dit in de wet?
Een toezichthouder is een persoon of instantie die wettelijk bevoegd is om toezicht te houden op de
naleving van bepaalde wet- en regelgeving. Dit staat beschreven in artikel 5:11 van de Awb.
c. Welke bevoegdheden heeft een toezichthouder en op grond van welk artikel/ welke artikelen?
,Toezichthouders hebben verschillende bevoegdheden, zoals het betreden van plaatsen, het vorderen
van inlichtingen, en het onderzoeken van zaken (zoals documenten en digitale gegevens). Deze
bevoegdheden staan beschreven in artikel 5:15 tot en met artikel 5:20 van de Awb.
5. a. Wat houdt de beginselplicht tot handhaven in?
De beginselplicht tot handhaven houdt in dat een bestuursorgaan verplicht is om handhavend op te
treden zodra een overtreding is geconstateerd, tenzij er een goede reden is om dit niet te doen. Deze
plicht komt voort uit de verantwoordelijkheid van de overheid om de rechtsorde te handhaven en
burgers te beschermen tegen onrechtmatige gedragingen.
b. In welke gevallen hoeft niet aan deze beginselplicht te worden voldaan?
Er zijn uitzonderingen op de beginselplicht tot handhaving, bijvoorbeeld:
1. Als legalisatie mogelijk is: Als de overtreding kan worden gelegaliseerd, bijvoorbeeld door
het verlenen van een vergunning.
2. Bij onevenredigheid: Als handhaving zou leiden tot disproportionele gevolgen voor de
overtreder, kan een bestuursorgaan ervoor kiezen niet op te treden.
c. Waarom is dit beginsel van belang bij een verzoek om handhaving?
Het beginsel is van belang omdat het burgers en bedrijven de zekerheid biedt dat de overheid regels
zal handhaven en niet willekeurig kan afzien van handhaving. Dit geeft burgers vertrouwen dat hun
verzoeken om handhaving serieus worden genomen en dat er een rechtszekerheid is voor de
bescherming van hun belangen.
1. Welke bestuurlijke sancties bestaan er in Nederland? Leg uit wat deze bestuurlijke sancties
inhouden.
In Nederland zijn er verschillende bestuurlijke sancties die worden opgelegd door bestuursorganen
om wet- en regelgeving te handhaven. De belangrijkste soorten bestuurlijke sancties zijn:
1. Last onder bestuursdwang: Dit is een herstelsanctie waarbij een bestuursorgaan een
overtreding zelf (of door een derde) herstelt op kosten van de overtreder. Het bestuursorgaan
legt de overtreder een verplichting op om de overtreding te beëindigen en als deze niet
vrijwillig wordt opgevolgd, kan het bestuursorgaan zelf ingrijpen.
2. Last onder dwangsom: Bij deze sanctie krijgt de overtreder een verplichting om een
overtreding te herstellen, maar in plaats van direct ingrijpen, legt het bestuursorgaan een
dwangsom op die de overtreder moet betalen als hij of zij de overtreding niet beëindigt
binnen een bepaalde termijn. Dit is bedoeld als financiële prikkel om de overtreding vrijwillig
te herstellen.
3. Bestuurlijke boete: Dit is een bestraffende sanctie die wordt opgelegd als straf voor het
plegen van een overtreding. Anders dan een last onder bestuursdwang of dwangsom is de
boete bedoeld om te straffen en af te schrikken, niet om de overtreding te herstellen. Het
bestuursorgaan kan bij wet bevoegde instanties (zoals de Autoriteit Persoonsgegevens) een
bestuurlijke boete opleggen voor overtredingen.
, 2. a. Wat is het verschil tussen een last onder bestuursdwang en een last onder dwangsom
enerzijds en de bestuurlijke boete anderzijds?
Het verschil tussen de last onder bestuursdwang of last onder dwangsom en de bestuurlijke boete
zit in het doel en de aard van de sancties:
Last onder bestuursdwang en last onder dwangsom zijn herstelsancties, bedoeld om de
overtreding te beëindigen of te herstellen. Ze richten zich op het herstellen van de situatie en
niet primair op straffen.
De bestuurlijke boete is een bestraffende sanctie die gericht is op het straffen van de
overtreder voor de overtreding en het afschrikken van toekomstige overtredingen.
b. Wat is het verschil tussen een herstelsanctie en een bestraffende sanctie?
Een herstelsanctie is bedoeld om de overtreding te beëindigen en de situatie terug te
brengen naar een rechtmatige toestand. Voorbeelden hiervan zijn de last onder
bestuursdwang en de last onder dwangsom.
Een bestraffende sanctie is bedoeld om de overtreder te straffen en toekomstige
overtredingen af te schrikken. Een bestuurlijke boete is een voorbeeld van een bestraffende
sanctie.
3. Waarom is het legaliteitsbeginsel van groot belang als het gaat om (bestuurlijke) handhaving?
Het legaliteitsbeginsel houdt in dat een bestuursorgaan alleen sancties mag opleggen als dit expliciet
in de wet is vastgelegd. Dit beginsel is belangrijk omdat het burgers beschermt tegen willekeur en
zorgt voor rechtszekerheid. Het legaliteitsbeginsel waarborgt dat sancties alleen worden opgelegd als
er een duidelijke wettelijke basis is, zodat burgers weten welke regels en straffen gelden. Zonder dit
beginsel zou de overheid onbeperkte macht kunnen uitoefenen bij het handhaven van regels, wat de
rechtsstaat zou ondermijnen.
4. Wat houdt het vereiste in dat een handhavingsbeschikking moet voldoen aan de vereisten van
"formele rechtszekerheid"?
Formele rechtszekerheid houdt in dat een handhavingsbeschikking duidelijk en ondubbelzinnig moet
zijn. Burgers en bedrijven moeten precies weten welke verplichtingen en gevolgen voortvloeien uit de
beschikking. De beschikking moet voldoen aan wettelijke vereisten zoals schriftelijke vastlegging,
duidelijke omschrijving van de overtreding, de te nemen stappen, en de gevolgen bij niet-naleving.
Dit vereiste is essentieel om ervoor te zorgen dat burgers weten waar zij aan toe zijn en om willekeur
door de overheid te voorkomen.
5. a. Leg uit waarom het gelijktijdig opleggen van een last onder bestuursdwang en last onder
dwangsom niet mogelijk is. Noem ook het relevante wetsartikel.
Het gelijktijdig opleggen van een last onder bestuursdwang en een last onder dwangsom is niet
toegestaan, omdat beide sancties gericht zijn op hetzelfde doel: het herstellen van de overtreding. De
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annezandbergen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,06. Je zit daarna nergens aan vast.