Samenvatting lichaam & gedrag
Taak 1
Juf danielle / filmpjes
De hersenen bestaan uit de grote hersenen (cerebrum), de kleine hersenen
(cerebellum) en de hersenstam. Het cerebrum bestaat uit de linkerhemisfeer en
rechterhemisfeer en zijn met elkaar verbonden via het corpus callosum
(hersenbalk). De hersenbalk zorgt ervoor dat de linker- en rechterhemisfeer
informatie kunnen uitwisselen, dus het is de verbinding tussen beide. De
linkerhemisfeer stuurt de rechter lichaamshelft aan en andersom.
Ook kunnen de hersenen worden verdeeld in 4 kwabben: (door de diepe groeven
wordt de hersenschors verdeeld in vijf delen / kwabben)
- Pariëtaal kwab (wandbeenkwab): heb je nodig om te weten wat je voelt
proeft, om te leren lezen en rekenen en voor de ontwikkeling van ruimtelijk
inzicht.
- Frontaal kwab (voorhoofdskwab): verwerkt informatie, die onder andere je
denken, je gedrag en emoties bepaalt. Deze zorgt ervoor dat je kunt praten en
bewegen. Ook je vermogen om te plannen, het aanleren van bepaalde
handelingen en je motivatie worden hier geregeld. Daarin ligt het gebied van
broca: sturen de benen en armen aan (beweging) en de spraak. Ook hierin zit
persoonlijkheid.
- Occipitaal kwab (achterhoofdkwab): zorgt ervoor dat je beelden die via het
netvlies in je oog binnenkomen kunt verwerken, zodat je weet wat je hebt
gezien. Daarin ligt de visuele cortex (zien) en het gebied van wernicke
(begrijpen van taal)
- Temporaal kwab (slaapbeenkwab):verwerkt informatie die je hoort en zorgt
ervoor dat je dingen die net gebeurd zijn onthoudt. Het is ook de plek waar je
kennis die je geleerd hebt voor langere tijd kunt opslaan. In de linker
temporaalkwab zit ook een belangrijk gebied voor taalontwikkeling, het
centrum van Wernicke. In de temporaal kwab ligt de auditieve cortex (horen)
Het cerebellum zorgt voor coördinatie, houding en evenwicht.
De hersenstam zorgt voor de basale lichaamsfuncties: ademhaling, hartslag,
reflexen. De hersenstam bestaat uit de midbrain, de pons en medulla oblongata
die in verbinding staat met de spinal cord.
De grote hersenen ontvangen en verwerken alle informatie om je heen én in je
lichaam met behulp van je zintuigen. Dit noemen we sensorische informatie dit
gebied zorgt ervoor dat je kun zien, horen, voelen, ruiken en proeven.
De grote hersenen sturen ook je spieren aan, dit noemen we motorische
informatie. Het deel dat de bewegingsspieren in je lichaam aanstuurt heet de
primaire motorische schors. Elk afzonderlijk lichaamsdeel heeft daarin een eigen
gebied. En er is een apart gebied in de grote hersenen dat ervoor zorgt dat je
complexe bewegingen kan uitvoeren. De kleine hersenen zijn dan weer belangrijk
voor je evenwicht en coördinatie.
De grote hersenen zorgen er ook voor dat je kunt leren en beslissingen kunt
nemen.
,Bepaalde hersenfuncties liggen niet in beide hemisferen maar juist in een van de
twee hemisfeer.
De buitenste laag van de grote hersenen, de hersenschors, bestaat uit grijze stof.
Deze stof wordt gevormd door zenuwcellen en dendrieten. De grijze stof zorgt
voor het verwerken van informatie. De buitenkant van de hersenschors is
golvend en zit vol met kronkels en groeven. De kronkels / uitstulpingen noemen
we gyri / instulpingen en de groeven heten sulci. Zorgt voor meer oppervlak.
Er zijn drie belangrijke sulci en aan de hand daarvan kan je de verschillende
hersenkwabben onderscheiden. sulcus centralis, laterale sulcus, parieto-
occipitale sulcus.
Grotere groeven worden fissuren. 3 grote belangrijke ??
Onder de hersenschors ligt de witte stof. Deze wordt gevormd door de axonen
van zenuwcellen. De witte stof zorgt ervoor dat je hersengebieden met elkaar
kunnen communiceren en dat informatie wordt doorgegeven.
Diep in de witte stof liggen de basale kernen. Zij bestaan net als de grijze stof uit
zenuwcellen en spelen een grote rol bij diverse hersenfuncties, zoals aandacht,
redenen, geheugen, emotie en het plannen van bewegingen.
In het binnenste deel van de grote hersenen ligt het limbisch systeem. Het
limbisch systeem speelt een belangrijke rol bij emotie, het emotionele geheugen,
motivatie en genot. Het systeem bestaat uit meerdere delen waaronder:
- Hippocampus: regelt het opslaan van kennis en herinneringen in je lange
termijngeheugen, maar ook het ophalen van herinneringen uit je geheugen.
- De amygdala speelt een belangrijke rol bij angst.
De thalamus bevindt zich in de tussenhersenen en wordt ook wel de poort van
de hersenen genoemd. De thalamus bepaalt welke informatie wordt doorgegeven
aan de hersenschors en andersom. Zo kun je bijvoorbeeld lezen zonder last te
hebben van achtergrondgeluiden.
De thalamus is ook een schakelstation tussen de kleine en de grote hersenen. Hij
zorgt ervoor dat zij bij het aansturen van een beweging goed samenwerken.
De hypothalamus vormt de verbinding tussen het zenuwstelsel en het
hormoonstelsel. Samen met de hypofyse zorgt hij ervoor dat je hormonen in
evenwicht zijn, waardoor bepaalde lichaamsfuncties goed werken en in balans
blijven.
De hersenstam regelt lichaamsfuncties die van levensbelang zijn, zoals je
ademhaling, hartslag, RR en lichaamstemp. Het verbindt je grote en kleine
hersenen met elkaar en met je ruggenmerg. De zenuwbanen, die door je
hersenstam en ruggenmerg lopen, geven prikkels door van je hersenen naar je
spieren en zintuigen en andersom.
Vijf divisies (van anterior tot posterior)
Telencephalon
Diencephalon
Mesencephalon (or midbrain)
,Metencephalon
Myelencephalon (encephalon means within the head)
De telencephalon zijn de rechter en linker hersenhelft. Dit gebied groeit en
ontwikkeld zich het beste gedurende de ontwikkeling. De andere vier divisies
worden meestal tot de hersenstam gerekend.
Dit plaatjes heeft ook te maken met de embryologie.
Lobes
Het cerebrum, het grootste gedeelte van het menselijk brein, wordt geassocieerd
met hoger functioneren. Bijvoorbeeld; controle over vrijwillig gedrag, denken,
plannen, begrijpen van taal. Het cerebrum is verdeeld in twee hemisferen, de
linker en de rechter hersenhelft. Tussen de twee hemisferen bevindt zich een
bundel van draden, het corpus callosum genoemd. De twee helften
communiceren met elkaar via het corpus callosum. Het cerebrum wordt bedekt
door grijs weefsel, de cerebrale cortex of grijze stof genoemd. Meer dan
tweederde van dit weefsel is gegroefd. De groeven vergroten de oppervlakte van
de hersenen, waardoor meer neuronen kunnen worden opgenomen.
De cerebrale cortex verdeeld de hersenen in verschillende gebieden:
De frontal lobe: bevat alles in front of the central sulcus.
verantwoordelijk voor het initiëren en coördineren van motorische
bewegingen; hogere cognitieve vaardigheden, zoals het oplossen van
problemen, denken, plannen en organiseren; en voor veel aspecten van de
persoonlijkheid en emotionele verwerking.
Parietal lobe: is aan de zijkant, net onder de central sulcus, caudaal tot
he frontal lobe. betrokken bij sensorische/zintuiglijke processen, aandacht
en taal. Schade aan de rechterkant van de parietal kwab kan tot
moeilijkheden leiden in het navigeren van ruimten, zelfs bij bekende
ruimten. Als de linkerkant is beschadigd, wordt het vermogen om
gesproken en / of geschreven taal te begrijpen verminderd.
Occipital lobe: ligt helemaal achter in het brein, caudaal tot he parietal
and temporal lobes. verwerkt visuele informatie zoals herkenning van
kleuren en vormen.
Temporal lobe: Aan de voorkant, ventral tot he frontal and parietal lobes.
verwerkt auditieve informatie en integreert informatie uit andere zintuigen.
Daarnaast gaan wetenschapper ervan uit dat de temporal lobe een rol
speelt bij het korte termijn geheugen. Vooral de hippocampus en de
geleerde emotionele reacties van de amygdala zijn hierbij belangrijk.
, Gebieden in de cortex:
(primary)Sensory cortex drie gebieden van de cerebrale cortex ontvangen
informatie van de sensorische organen (zintuigelijke organen).
Primary visual cortex ontvangt visuele informatie en is gelegen in de
occipital lobe achter in het brein. (vooral op de bovenste en onderste
oevers van de calcarine fissure)
Primary auditory cortex ontvangt auditieve informatie en is gelegen in
de temporale lobe, op het onderoppervlak van een diepe fissure in de
zijkant van het brein (lateral fissure).
Primary somatosensory cortex ontvangt informatie van de
lichaamszintuigen.
Sensory association cortex een groot deel van de cortex bevat de gebieden die
te maken hebben met associations tussen de sensation en de actie. Elk primary
sensory gebied zendt informatie naar de sensory association cortex (dit zijn ook
allemaal gebieden). somatosensory association, visual association, auditory
association cortex.
Motor cortex
Primary motor cortex ligt voor de primary somatosensory cortex. Dit gebied is
het meest betrokken bij de controle van beweging. Neuronen in verschillende
delen van de primary motor cortex zijn verbonden met spieren in het hele
lichaam, ze zijn contralateral (dus links en rechts verschilt).
Motor-association cortex ook wel de premotor cortex. Dit gebied controleert de
primary motor cortex.
Prefrontal cortex dit is meer betrokken bij het formuleren van plannen en
strategieën.
Limbic cortex
Ligt gelegen rond de mediale rand van de cerebrale hemisferen. De cingulate
gyrus is een belangrijk gebied van de limbic cortex. De limbic cortex is een
onderdeel van het limbisch systeem.
Limbisch systeem: limbic cortex, hippocampus, amygdala. De fornix is een
bundel van axonen die de hippocampus verbinden met andere gebieden van het
brein. We weten dat delen van het limbisch systeem betrokken zijn bij leren en
geheugen. De amygdala en gebieden van de limbic cortex zijn betrokken bij
emoties: gevoelens en uiten van emoties, emotionele herinneringen, en
herkennen van emoties in andere mensen.
De basale ganglia
Dit is een collectie van nuclei onder de cortex in de forebrain; cerebrale nuclei
diep in de cortex. Dus het is een groep van neuronen van dezelfde vorm. De
basale ganglia zijn betrokken bij control of movement; coördineren
spierbewegingen en belonen nuttig gedrag.
Hierboven zijn de cerebrale cortex, het limbisch systeem en de basale ganglia
besproken, die behoren tot de telencephalon van het forebrain.
Het voorbrein bevat twee subdivisies: de telencephalon en de diencephalon.
