Axonheuvel = is de plaats waar het axon begint. Hier wordt de actiepotentiaal gegeneerd.
Axon collaterals = de aftakking van een axon. Vaak bedekt met myelinescheden.
Axon terminals = duizenden aftakkingen aan het einde van een axon.
De communicatie van zenuwcellen hangt af van de elektrische insulatie van het membraan en de
hoeveelheid ionkanalen in het membraan. Om een signaal door te geven moet er een actiepotentiaal
aanwezig zijn. Het rustende membraan potentiaal, waarin alle kanalen gesloten zijn, bedraagt -70mV
(intracellulair meer negatief dan extracellulair).
Neuronen zijn in rust heel permeabel voor kalium, minder voor natrium en een heel klein beetje voor
chloor (chloor draagt niet bij aan de membraanpotentiaal). De Na+ /K+ATPase transporter behoudt
dit membraanpotentiaal. Hij compenseert zo voor de lekkanalen. De concentratie van Na+ en K+
verandert weinig tijdens het actiepotentiaal, omdat maar een klein deel het membraan passeert ten
opzichte van de grote concentratie die er is.
Het actiepotentiaal
Een actiepotentiaal ontstaat door toename van de membraanpermeabiliteit. Hierdoor vindt er een
instroom van Na+ ionen plaats.
,Depolarisatie
Positieve feedbackloop = signalen van dendrieten en cellichamen bereiken de axonheuvel → het
membraanpotentiaal wordt positiever → depolarisatie → drempelwaarde bereikt → voltage gated
Na+ kanalen gaan snel open → membraanpermeabiliteit voor Na+ neemt toe → Na+ gaat de cel in.
De rising fase eindigt als de positieve feedback loop onderbroken wordt door:
- Inactivatie van voltage gated Na+ kanalen.
- Opening van voltage gated K+ kanalen. Dit werkt het effect van Na+ tegen: delayed rectifier.
Repolarisatie + hyperpolarisatie
De K+ kanalen gaan open bij depolarisatie, maar zijn traag en pas volledig geopend na de piek van het
actiepotentiaal. Bij opening gaat K+ de cel uit. Dit is repolarisatie. De K+ kanalen sluiten ook traag,
waardoor hyperpolarisatie optreedt. Aan het einde van deze fase zijn alle K+ kanalen gesloten.
Graded potentiaal
De graded potentiaal is de tweede variant van elektrische signalen die de neurale communicatie
verzorgen. De graded potentiaal houdt in dat er een kleine verandering in rustend membraan
potentiaal plaatsvindt als gevolg van het openen van ligand-gated of mechanisch gated ionkanalen.
Het is een plaatselijke verandering in het membraan en legt dan ook geen lange afstand af. Daarom
zijn deze signalen alleen nuttig voor korte afstanden van een paar millimeters.
,De conductie van signalen in axonen:
- Continue conductie → wanneer er geen myelinescheden aanwezig zijn rondom het axon.
- Saltatoire conductie → wanneer er wel myelinescheden aanwezig zijn rondom het axon.
Myelinescheden zorgen voor versnelling van het signaal over lange afstanden.
Conduntion velocity = de snelheid waarmee een actiepotentiaal doorgegeven wordt.
Om te voorkomen dat een actiepotentiaal heen en weer loopt in een axon, is er een refractaire
periode: een periode na een actiepotentiaal kan er NIET nog een actiepotentiaal ontstaan. Dit komt
doordat de natriumkanalen in deze periode geïnactiveerd zijn.
➔ Absolute refractaire periode = tijdens de piek bij depolarisatie, wanneer de natriumkanalen
worden geïnactiveerd en er geen actiepotentiaal meer mogelijk is.
➔ Relatieve refractaire periode = tijdens de hyperpolarisatie, wanneer natriumkanalen aan het
herstellen zijn is er een grotere prikkel nodig om een actiepotentiaal op te wekken.
Signaaltransductie via synapsen
Elektrische synaps → snelle signaaltransductie
Elektrische synapsen dragen signalen over via gap junctions, welke elk zo’n 100 connexons bevatten.
Deze connexons reguleren de ion flow tussen de cellen en dus de actiepotentiaal.
, Chemische synaps → langzamere signaaltransductie
Het grootste deel van de synapsen zijn chemische synapsen. Bij deze synaps raken de presynaptische
en postsynaptische neuron elkaar NIET aan. Signalen worden doorgegeven via de synapsspleet
doormiddel van neurotransmitters. De neurotransmitters binden vervolgens aan de specifieke
receptoren op de postsynaptische neuron. Er zijn twee typen neurotransmitter receptoren:
- Ionotropische receptoren → ionkanalen, deze openen bij binding van neurotransmitter,
waardoor een actiepotentiaal ontstaat.
- Metabotropische receptoren → G-eiwit gekoppelde receptor, G-eiwit wordt geactiveerd bij
binding van neurotransmitter, deze kan vervolgens ionkanalen in het membraan openen.
Spiercontractie
Neuromusculaire junctie = synaps tussen somatische motor neuronen en een skeletspiervezel.
1. Wanneer de zenuwimpuls bij het zenuwuiteinde aankomt,
stroomt Ca2+ de zenuwcel in via voltage gated calciumkanalen.
2. Hierdoor komt de neurotransmitter acetylcholine (ACh) vrij uit
de blaasjes.
3. Dit ACh diffundeert door de synapsspleet naar de
spiermembraan.
4. Daar bindt het aan de ACh receptor waardoor natriumkanalen
worden geactiveerd.
5. Hierdoor ontstaat een eindplaatpotentiaal.
6. Vele eindplaatpotentialen van verschillende receptoren samen
kunnen ervoor zorgen dat de drempelwaarde voor het
activeren van de spier wordt overschreden en er een
actiepotentiaal in de spiervezel ontstaat.
7. Vrijgekomen ACh wordt afgebroken in de synapsspleet door
acetylcholine-esterase.
8. MuSK en rapsyn zorgen ervoor dat de ACh-receptor goed op zijn
plek blijft zitten.
Neuronen in de hersenschors (cortex):
- Excitatoire neuronen
- 75-85% van alle neuronen
- Maken glutamaat vrij
- Induceren netwerkactiviteit door het versturen van informatie
- Inhibitoire neuronen
- 12-25% van alle neuronen
- Maken GABA vrij
- Remmen of veranderen activiteit door de modulatie van informatie
(Ant)agonisten beïnvloeden de balans tussen excitatie en inhibitie.
➔ Agonisten: verhogen de GABAerge activiteit; bijvoorbeeld anesthetica
➔ Antagonisten: te weinig GABAerge activiteit, te veel excitatie; vaak pathofysiologisch
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kyliaspeijcken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.