Vondsten in context
Hoe kom je er achter wat voor vondst iets is?
Door te kijken naar: Grondstof, Ontwerp, en gebruikssporen
Je hebt organische en anorganische vondsten
Organische vondst: afkomstig van organismen of van producten van organismen
Anorganische vondst: komt niet uit plantaardig of dierlijk leven, maar uit de dode
natuur.
Organisch Anorganisch
Bot Steen
Textiel Glas
Hout Keramiek
Leer Metaal
Vondsten zijn soms incompleet. Dit komt door:
Gebruik, Bodemcondities en bodemprocessen, menselijke activiteiten en
materiaalcategorie.
Condities die hieronder vallen zijn: Hoogteligging en grondwaterstand,
zuurgraad, en bodemsamenstelling
Een aantal voorbeelden van materiaal categorieën zijn: anorganische vondsten
(deze blijven goed bewaard in de grond), Metalen zijn gevoelig voor corrosie, en
organische vondsten vergaan snel en blijven alleen in specifieke bodems goed
bewaard
Materiaal categorieën
Keramiek KER
Afkomstig van het Griekse woord keramos (betekend: leem of pottenbakkersklei)
Gebruikt als kookgerei en opslag
Eigenschappen:
Neemt makkelijk vorm aan
Vormvast met verhitting en/of magering (stro, zand, kiezels)
Slecht herbruikbaar = veel vondsten
Ontwikkeling:
Prehistorie: zacht gebakken, breekbaar
Romeinse tijd: harder gebakken, waterdicht, niet hittebestendig
Nieuwe tijd: hard gebakken, waterdicht én hittebestendig
Glas GLS
(Mal) geblazen of gegoten
Gekleurd door metaalpigmenten, lastig te ontkleuren
Bestaat sinds 1500
Eigenschappen:
1
, Breekbaar, lang niet hittebestendig, makkelijk hergebruik
Glasziekte: vergaat in de grond
Groen glas: houdt zonlicht tegen
Duur product tot late middeleeuwen
Categorieën:
- Holglas
- Vlakglas
- Slakken
Vanaf nieuwe tijd: veel gebruikt
Metaal MXX
Ruwe metalen winnen uit erts, daarna bewerken tot voorwerpen
Corrosiegevoelig: vergaat met de loop van tijd door zuren en zouten
Eigenschappen:
Sterk, hittebestendig, slijtvast, en scherp
Lastigere productie dan keramiek
Veel variatie
Blijft het best behouden in een natte, compacte bodem, rijk aan organische
dingen.
Metaalslakken: productieafval
IJzer Gebruiksvriendelijk
Koper Niet zo sterk
Lood Toepasbaar, lage
smelttemp, bewerkbaar
Tin Buigzaam, lage
smelttemp,
onbreekbaar, giftig
Zilver Makkelijk te bewerken,
edelmetaal
Goud Zacht, edelmetaal
Brons (koper + tin) Goed te bewerken, taai,
redelijk hittebestendig
Messing (koper + zink) Koud te smeden, hard
en sterk
Leer ODL
Bewerkte huid van een dier (organisch)
Multifunctioneel: soepel, stevig, elastisch, waterdicht
Vergaat snel
Herkennen:
Donker, kleur, beschildering, bladgoud verdwenen
Stiksel (samenhang) verdwenen
Vervormd, gekrompen
Textiel
Planten: vlas, hennep
Dieren: wol
Rupsen: zijde
Eigenschappen:
Sterk, flexibel en elastisch, gekleurd, makkelijk te vervoeren, diverse toepassing.
Herkennen:
2