Freud (1856 – 1939); de psychoanalytische theorie
Vroegere jeugdervaringen bepalen voor een groot deel de persoonlijkheid van de
volwassene
Drifttheorie
Denken en handelen van de mens wordt bepaald door seksuele (libido) en
agressieve driften die aangeboren zijn en gedurende het hele leven invloed
blijven uitoefenen.
Libido = niet alleen seks, maar eigenlijk alles wat lichamelijk een prettige
sensatie oplevert (plassen, zoenen en duimzuigen)
Ich/ Ego; puur driftmatig. Het Ich/Ego ontwikkelt zich in de eerste levensjaren,
met als belangrijkste taak om op een acceptabele manier uiting te geven aan die
driftmatige impulsen. Dat kan door driften te leren uitstellen of door ze om te
leren zetten in aanvaardbaar gedrag.
Es: de psyche van de pasgeborene bestaat nog hoofdzakelijk uit een bron van
aangeboren driften. De bevrediging van die driften staat nog volledig centraal.
Kind ervaart dat er allerlei regels zijn waaraan het zich moet houden. Angst voor
straf is in eerste instantie reden waarom een kind zich aan de regels houdt.
Überich/Superego: rond het 5e levensjaar ontstaat de gewetensfunctie. Door
opvoeding wordt het kind ervan doordrongen dat er geboden en verboden zijn
waaraan het zich moet houden. Er kunnen daarbij conflicten ontstaan tussen het
Es en Superego. Die zijn belangrijk en nodig voor de ontwikkeling. Het Ego zoekt
daarbij actief naar oplossingen die de spanning verminderen. Frustraties kunnen
daarbij optreden, maar die zijn normaal en hebben zelfs een nuttige functie.
Genetisch gezichtspunt: de visie dat vroegere conflicten bepalend zijn voor de
latere persoonlijkheid
Sublimeren: het kind leert gedurende de ontwikkeling dat instinctieve impulsen
ook omgebogen kunnen worden tot acceptabele uitingen.
Afweermechanismen:
Verdringing: herinneringen en gevoelens worden weggehouden of ‘vergeten’
Ontkenning: onplezierige gebeurtenissen worden simpelweg niet ‘gezien’
Projectie: negatieve eigenschappen worden aan anderen toegekend in plaats van
bij jezelf herkend
Reactieformatie: je laat gedrag zien dat het tegenovergestelde is van wat je
eigenlijk zou willen laten zien
Rationalisme: met behulp van allerlei redeneringen dingen goedpraten
5 stadia in de driftontwikkeling:
1. De orale ontwikkeling (0 tot 1,5 jaar)
- Het zuigen belangrijkste bron van lust. Lustbevrediging vindt plaats
door middel van voeding, duimzuigen en mondbewegingen
2. De anale fase (1,5 tot 2,5 à 3 jaar)
- Sensaties verbonden aan ontlasting spelen een rol
- In de peutertijd ervaren kinderen dat zij met de ontlasting reacties van
ouders kunnen ontlokken.
- Ook wel koppigheidsfase omdat de ontwikkeling van zelfstandigheid en
autonomie nu een grote rol speelt
3. De fallische fase (3 tot 6 à 7 jaar)
, - Kind krijgt belangstelling voor het genitale gebied
- In de kleuterfase ontdekt het kind het geslachtsverschil
- Oedipuscomplex: zoon voelt zich aangetrokken tot moeder en zou
vader als concurrent zien (elektracomplex bij meisjes)
- Kleuters ontwikkelen in deze fase verliefdheidsgevoelens die gericht
zijn op de ouder van het andere geslacht. Hierdoor krijgt het kind te
maken met een conflict.
4. De latentiefase (7 tot 11 jaar)
- De driftimpulsen worden minder en er komt meer energie vrij voor leren
en sociale contacten buiten het gezin
5. De genitale fase (> 11 jaar)
In de puberteit breken vervolgens de seksuele gevoelens in alle hevigheid
los
Kanttekeningen:
- Veel nadruk op seksualiteit
- Weinig wetenschappelijke onderbouwing
- Veel cultuur en gendergebondenheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lanazwiep. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.