Deze samenvatting bevat de hele uitleg van de prof samen met de afbeeldingen die tekst ondersteunen. De samenvatting bestaat uit les 1 tot en met les 4 van het onderdeel neuroanatomie.
Samenvatting neuro-anatomie: les 1 (cerebrale topografie)
1. Oppervlakte anatomie
Basisbegrippen
- Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
o Centraal zenuwstelsel: de hersenen + ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel: 12 paren craniale zenuwen + andere zenuwen van het lichaam
en hun cellichamen
▪ Cellichamen van deze motorische perifere zenuwen liggen in het ruggenmerg
- De hersenen worden op embryologische basis verdeeld in:
o Telencephalon
o Diencephalon
o Mesencephalon
o Pons en cerebellum
o Medulla oblongata
Componenten van het zenuwstelsel
- Cerebrum (grote hersenen)
- Cerebellum (kleine hersenen)
- Hersenstam
o Mesencephalon (= midbrain)
o Pons
o Medulla oblongata
- Medulla spinalis (verlengde merg)
- Perifeer zenuwstelsel
Anatomische vlakken
- Gebruikt om 3D structuur te reconstrueren
- Coronaal (oor-oor), saggitaal (ligt niet altijd op de
middellijn)
Oppervlakte anatomie: cerebrum en cerebellum
Cerebrum
- Vorm van walnoot
o Niet vlak en glad want bestaan uit talrijke groeven en windingen
o De cerebrale cortex is tijdens de embryonale ontwikkeling aan oppervlakte vergroting
gaan doen → zodat hersenen in schedel passen
o Ontwikkeld in een C-vormige beweging van voor naar achteren = ramhoornige
vorming
- Bestaat uit 2 hemisferen
o 2 helften en zijn op de middellijn met elkaar verbonden door een balkvormige
structuur (corpus callosum)
- Elke hemisfeer bestaat uit 5 lobben/kwabben
o De grenzen van lobben bestaan uit belangrijke groeven
- Fissuren (groeven), sulci (minder diepe groeven) en gyri (windingen)
o Centrale sulcus (Rolandische fissuur)
o Laterale sulcus (Sylvische fissuur)
, ▪ = dubbele plooi
o Pariët-occipitale sulcus
▪ Niet te zien
o Longitudinale fissuur
Gyri en sulci
- Mediaal vlak:
o De corpus callosum (hersenbalk) is verticaal doorgesneden
o Hierbij is de pariët-occipitale sulcus wel te zien
- Lateraal (bovenstaande figuur)
o Hierbij is de Sylvische fissuur open gespreid
o In de diepte liggen er nog hersenstructuren = insula of het eiland
▪ Vlak/ruimte waarbij je vrij snel tot in de hersenen kan doordringen →
toegangsweg voor chirurgen
o Tijdens de embryonale ontwikkeling, wordt er een plooi gevormd en hierdoor is er in
de diepte nog hersenweefsel aanwezig
, - Inferieur
o Cerebrum is van de hersenstam gescheiden
o Hersenstam is afgesneden op het niveau van de mesocephalon
o Aantal craniale zenuwen zijn te zien
▪ 1e craniale zenuw: ruikzenuw
▪ 2e craniale zenuw: oogzenuw
Insula
- Eiland wat begrensd wordt door een structuur van de cortex
(operculum)
- Binnenwaartse plooi van de hersenhemisfeer
- Bodem van de laterale fissuur
- Begrenzing: cerebrale cortex van de frontale kwabben =
operculum
o Kan uit verschillende componenten bestaan, dit hangt
van de locatie van het operculum af
Hersenkwabben (lobben)
- Sulci vormen de begrenzing van de lobben
- 5 hersenkwabben/lobben
o Frontaal: loopt tot aan de centrale sulcus
o Temporaal: plooi/hoorn
▪ Begrensd door de laterale sulcus
o Pariëtaal: loopt tot aan de pariët-occipitale
sulcus
o Occipitaal
- Limbische kwam of limbisch systeem
o Omvat een paar belangrijke functies en structuren
- Functionele anatomie:
o Belangrijk in de naamgeven, in bepaalde functies en handelingen
o Frontaal: zone die een rol speelt in gedragscontrole, planning en cognitie
o Voor de centrale sulcus: motorische functies
o Achter de centrale sulcus: sensorische functies (sensibele functies)
o Achteraan in de hersenen zit de visuele cortex
▪ Waar de optische banen/beelden geprojecteerd worden
o Olifactory (in het limbisch systeem)
▪ Nervus olifactorius ligt hier vlak tegen
▪ = reukcortex
Frontale kwab
- Precentrale (motore) gyrus
o = centrum waaruit motorische bewegingen gestuurd worden
- Anterieur deel van de paracentrale kwab
- Bestaat uit 3 delen: superieure, middelste en inferieure gyrus
- Cingulate gyrus (te zien op mediaal vlak)
- Orbitale gyrus
, - Figuur van precentrale (motore) gyrus
o Geeft weer in welke mate de complexiteit van de
motorische aansturing
o Motorische voor handen in veel groter dan voor de
romp
o De motoriek van de handbeweging is zodanig
complex en fijn → dit vereist dus ook een heel
gedetailleerd aansturing en zal dus ook meer
plaats innemen
▪ Groter zichtbaar op de figuur
o Complexiteit van de motoriek in het aangezicht:
veel spieren en mogelijkheden die tot expressie
kunnen komen
o Afhankelijk van waar ter hoogte van de motorische
cortex een letsel plaatsvindt → motorische uitval
van een bepaald deel kan voorvallen en een ander deel kan gespaard blijven
o Somatotopische organisatie: type van organisatie waar elke functie zijn eigen plaats
heeft in de hersenen
- Functie:
o Planning en uitvoeren
▪ Uitvoeren van taak en de taak opdelen in verschillende pakketjes
o Motorische controle
o Persoonlijkheid en gedragsregulatie
▪ Letsels → ontremd in hun gedragingen
▪ Heel apatisch en initiatief loos
o Taalfuncties
o Aandacht en concentratie
- Phineas Gage’s accident
o Trauma aan de frontale kwab
o Problemen met de impulsbeheersing en besluitvorming
▪ Kon geen beslissingen meer maken en had zijn impulsen niet meer onder
controle
o Ongepast gedrag in sociale situaties
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annecuypers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,66. Je zit daarna nergens aan vast.
