Uitgewerkte Lijstje met Economen voor SE3
Smith
Smith werd ook wel de vader van de economische wetenschap genoemd. Hij pleitte voor de
arbeidsdeling. Hij gebruikte het voorbeeld van de speldenfabriek; wanneer een man een
speld achter elkaar maakt kan hij veel minder spelden produceren wanneer er meerdere
mensen op één handeling van dit proces focussen. Maar Smith dacht ook verder, hij dacht
ook aan de arbeidsdeling tussen onderneming en landen, zo heeft hij ook een theorie over
de internationale handel.
Gresham
Gresham is bekend voor zijn Wet van Gresham. Hierin stond de uitspraak “Bad money
always drives out the good money”. Deze wet ging over het verschil van de intrinsieke
waarde en de nominale waarde van een chartaal geldmiddel. Wanneer er een gouden en
zilveren munt in circulatie is, en de goudprijs hoger stijgt dan wat de nominale waarde is, zal
men niet meer betalen met de gouden munten. Men zal deze voor zichzelf houden en alleen
nog maar met zilveren munten betalen.
Engel
Engel staat bekend voor zijn Wet van Engel. Deze wet heeft betrekking tot de
inkomenselasticiteit. Hij heeft zich vooral gericht op de vraag naar bepaalde
voedingsmiddelen. Volgens de Wet van Engel wordt er als het besteedbaar inkomen stijgt
naar verhouding minder uitgegeven aan basisvoedsel zoals rijst. Wanneer iemand met een
lager inkomen bij een stijging van het besteedbaar inkomen gevarieerder gaan eten, de
uitgaven voor rijst zullen dan dalen. Bij bijvoorbeeld een vakantie ligt dit anders, mensen die
eerst een lager inkomen hadden en nu een hoger inkomen, zullen meer uitgeven aan
vakanties.
Pareto
Een Pareto-optimum is de situatie waarin niemand zijn positie kan verbeteren zonder dat het
ten koste gaat van de ander. Als we kijken naar vraag- en aanbodlijn is bij een
Pareto-optimum de som van het consumenten- en producentensurplus maximaal. Er wordt
een zo groot mogelijke situatie van welvaart bereikt.
Maar zegt het Pareto-optimum echter wel iets over de maatschappelijke welvaart, is de
welvaart van de mens ook maximaal? Negatieve externe effecten die niet meetbaar zijn,
kunnen ook gevolgen hebben voor de welvaart. Daarom zijn de maatschappelijke welvaart
en een Pareto-optimum, twee verschillende zaken.
Een Pareto-optimum kan zich ook voordoen bij een gevangenendilemma. De definitie blijft
hetzelfde: “niemand kan zijn positie verbeteren zonder dat het ten koste gaat van een
ander.”
Harberger
Harberger riep de term Harbergerdriehoek de wereld in. Deze driehoek geeft het
welvaartsverlies in een vraag- en aanbodlijn weer. En deze grafiek hieronder wordt
weergeven hoe een vraag-/prijsverandering voor een welvaartsverlies kan zorgen. In deze
grafiek is het geel-gearceerde deel de Harbergerdriehoek.
, Nash
Nash bewees met zijn theorieën hoe onder welke voorwaarden een dergelijk evenwicht tot
stand kwam. Nash-evenwicht is de situatie waarin geen van de partijen, in het geval van een
gevangenendilemma zijn/haar resultaat kan verbeteren - ongeacht strategie van de andere
partij.
Coase
Coase zijn theorie betoogde dat het ontbreken van eigendomsrechten en een vrije
marktwerking een voorname oorzaak kunnen zijn van negatief/positief externe effecten. Hij
stelt dat economische deelnemers zelf het probleem van externe effecten onderling kunnen
oplossen. Bij een probleem van negatieve externe effecten, kan de veroorzaker van het
probleem onderhandelen met het ‘slachtoffer’ en zo zijn/haar welvaartsverlies compenseren.
Wel komen hier soms transactiekosten bij kijken, zoals juridische kosten. Ook kan het
oplossen van dit probleem moeilijk zijn wanneer er veel verschillende partijen bij zijn
betrokken.
Fisher
Fisher kwam tijdens een bergwandeling in de Alpen op het het onderscheid tussen stroom-
en voorraadgrootheid. Een voorraadgrootheid is te meten op een bepaald tijdstip, de
hoeveelheid water in een meer bijvoorbeeld. Stroomgrootheid met je per tijdseenheid,
bijvoorbeeld de hoeveelheid water die per uur in het meer stroomt. Als we dit vertalen naar
economische begrippen is een saldo op een spaarrekening een voorbeeld van een
voorraadgrootheid maar zijn de opnames van een spaarrekening stroomgrootheden.
Akerlof
Akerlof liet zien dat wanneer beide partijen niet over voldoende informatie kunne beschikken
over het aangeboden goed dit goed niet wordt verhandeld, het komt niet eens op de markt.
Dit heeft te maken met asymmetrische informatie. Hij nam als voorbeeld de markt van
tweedehands auto’s. De helft van het aanbod bestaat uit goed-functionerende auto’s en de
andere helft uit slecht-functionerende auto’s. De goede auto’s zijn voor de potentiële kopers
veel meer waard dan voor de verkopers. Alleen is het probleem: hoe herkent de koper zo’n
“goede auto”? De verkoper kent de staat van de auto, maar de koper heeft geen inzicht in de
kwaliteit, hij is zich echter wel bewust dat er een kans is dat deze auto in het deel van het
aanbod van slecht-functionerende auto’s kan vallen. Wanneer hij dan toch op deze markt
koop daalt zijn betalingsbereidheid. Maar deze betalingsbereidheid daalt zo laag dat de
koper niet eens meer goede auto’s aangeboden krijgt, deze zijn immers veel duurder dan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mauritsvanscherpenseel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.