Samenvatting
Samenvatting Economie - Geldzaken (HAVO 4)
Samenvatting van Geldzaken Economie HAVO 4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1 – Procenten en indexcijfersVan absolute getallen naar procenten
Een procentueel aandeel berekenen (deel / geheel) x 100%
Een procentuele verandering berekenen ((nieuw – oud) / oud) x 100%
Het onderscheid tussen procenten en Een procent is een honderdste deel. Een
procentpunt procentpunt is het absolute verschil tussen
twee percentages.
Het verschil tussen procent en promille 1‰ = 0,1%
Van procenten naar absolute getallen
Een bedrag berekenen als het procentuele Tabel maken
aandeel van een ander bedrag gegeven is. Gegevens invullen in € en %
Een bedrag berekenen als het procentuele Basis (het startpunt) gelijkstellen aan
verschil met een ander bedrag gegeven is. 100
Oplossen
Rekenvoorbeeld 1:
In 2019 was de gemiddelde verkoopprijs van een auto gelijk aan €27.000. In 2023 was de
gemiddelde verkoopprijs 10% hoger dan in 2019. Bereken de gemiddelde verkoopprijs van
een auto in 2023.
€ %
2019 27.000 100%
2023 …?... 110%
Uitwerking: (27.) x 110 = €29.700 (of: 27.000 x 1,10 = €29.700)
Rekenvoorbeeld 2:
Op 1 januari 2010 bedroeg de gemiddelde prijs van een bestaande koopwoning in
Maastricht €222.775. Gedurende een periode van 10 jaar stegen de prijzen met
gemiddeld 3,5% per jaar. Bereken de gemiddelde prijs van een bestaande koopwoning in
Maastricht op 1 januari 2020.
Uitwerking: 222.775 x 1,03510 = €314.246,14
Van procenten naar procenten
Een procentuele verandering berekenen met Stel basis = 100
behulp van procentuele veranderingen. Bereken eindwaarde
Vergelijk met 100
Rekenvoorbeeld:
In de periode 2010 – 2020 stegen de prijzen van bestaande koopwoningen in Haarlem met
gemiddeld 5,3% per jaar. Bereken met hoeveel procent de gemiddelde prijzen van
bestaande koopwoningen in Haarlem zijn gestegen tussen 1 januari 2010 en 1 januari
2020.
Uitwerking: Stel dat de gemiddelde prijs op 1 januari 2010 gelijk was aan 100 (basis). Op
1 januari 2020 was de gemiddelde prijs dan gelijk aan 100 x 1,053 10 = 167,60. De prijzen
zijn dus met 67,60% gestegen.
Indexcijfers
Absolute getallen als indexcijfers schrijven Indexcijfer = (waarde / basiswaarde) x 100
Procentuele veranderingen als indexcijfers Stel basis = 100
schrijven Bereken eindwaarde
Vergelijk met 100
Een procentuele verandering berekenen met ((nieuw – oud) / oud) x 100%
behulp van indexcijfers
Het basisjaar verleggen van een reeks Indexcijfer = (waarde / basiswaarde) x 100
indexcijfers
Reken met een groeifactor
Voorbeeld procentuele verandering Bijbehorende groeifactor
, Iets verandert niet 1,00
Iets stijgt met 1% 1,01
Iets stijgt met 1,5% 1,015
Iets daalt met 15,5% 0,845
Hoofdstuk 2 – Inkomen en inflatie
Twee soorten inkomen:
Primair inkomen (met een tegenprestatie)
Inkomen uit arbeid: als je werkt, krijg je loon
Inkomen uit vermogen: rente, huur, pacht, winst
Bij primair inkomen komt ook secundair inkomen ten sprake:
Primair inkomen – Belastingen en premies+Sociale uitkeringen en toeslagen(overdrachtsinkomen)=Secundair inkomen
Overdrachtsinkomen (zonder tegenprestatie)
Uitkeringen: van de sociale verzekeringen
Toeslagen: huur-, zorg-, kinderopvangtoeslag
Inflatie is de gemiddelde prijsstijging van goederen en diensten die consument kopen.
Geldontwaarding = het gevolg van inflatie is dat je met hetzelfde geld minder kunt
kopen (afname van de koopkracht).
Hyperinflatie is extreme (dagelijkse) prijsstijging. Dit ontstaat doordat de centrale bank van een
land grote hoeveelheden geld creëert die niet in verhouding staan tot de economische groei.
Gevolg: verlies van koopkracht en verlies van vertrouwen in het geld.
Deflatie is de gemiddelde prijsdaling van goederen en diensten die consumenten kopen. Dit
brengt vele gevolgen met zich mee:
- Bestedingen bij bedrijven nemen af.
- Er hoeft minder te worden geproduceerd.
- Er zijn minder mensen nodig om te produceren.
- De werkeloosheid neemt toe.
Inflatie wordt door het CBS gemeten met het consumentenprijsindexcijfer (CPI). Het CPI wordt
berekend in drie stappen:
1. Eerst wordt voor elk product een enkelvoudig of partieel prijsindexcijfer berekend.
2. Vervolgens krijgt ieder product een gewicht (wegingsfactor) dat aangeeft hoe belangrijk
dit product is in het consumptiepatroon van de gemiddelde Nederlander.
3. Tot slot worden de enkelvoudige prijsindexcijfers met behulp van de wegingsfactoren
samengevoegd tot een samengesteld gewogen prijsindexcijfer.
Samengesteld = de partiële of enkelvoudige indexcijfers van de verschillende
productgroepen worden samengevoegd tot één indexcijfer.
Gewogen = het CBS bepaalt voor ieder product een wegingsfactor. De wegingsfactor
van een product geeft aan welk deel van het inkomen aan het product wordt besteed.
Hoe groter het aandeel, hoe zwaarder de productgroep meetelt in de berekening van
het CPI.
Reëel inkomen is de koopkracht.
De hoeveelheid goederen en diensten die je met je inkomen kunt kopen.
Nominaal inkomen is het inkomen in euro’s.
Primair inkomen en overdrachtsinkomen.
Inflatie is een stijging van de prijzen.
Vaak gemeten met het consumentenprijsindexcijfer (CPI).
Prijscompensatie is een loonsverhoging om de gestegen prijzen te compenseren (de koopkracht
blijft gelijk). Er is sprake van prijscompensatie als de lonen in procenten evenveel stijgen als de
prijzen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bovanruitenburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73216 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen