dit is een samenvatting van bacteriele en mycotische ziekten en zoonosen van hoofdstuk 1 tm 4. Deze is gebaseerd op de live lessen die hij heeft gegeven. Het bevat dus een samenvatting van de online te kijken filmpjes
CURSUS
- Live lessen: disease ecology, bestrijding, diagnostiek, zoönosen
- Kennisclips
o Rund: 16
o Hond en kat: 15
o Schaap en geit: 9
o Paard: 14
o Varken: 10
o De prioritaire clips komen de meeste examenvragen uit
- 3 live lessen: antimicrobial stewardship, NN en voorbereiding examen
- Zelftest op ufora
DISEASE ECOLOGY
ZIEKTE BEGRIJPEN
- Disease triangle
- Ziekte is niet alleen het resultaat van aanwezigheid van een
pathogeen. Zeker bij bacterieel mycotische ziekte is de
uitkomst of je ziekte kan ontwikkelen een gevolg van in
welke mate een gastheer gevoelig is, in welke mate een
pathogeen virulent is en in welke mate de context mee werkt
GASTHEER SPECTRUM
- Over verschillende klassen heen <-> virussen
o Virussen hebben breed gastheerspectrum. Ze kunnen verschillende klassen besmetten
- Tot specifiek(er) (zeldzaam en dan nog)
o Vb streptococcus equi subsp equi goed de clip kennen!
GASTHEER GEVOELIGHEID (‘HOST SUSCEPTIBILITY’)
Genetische achtergrond (‘lineage’, van klasse tot ras)
- Carnivoren zijn meestal minder gevoelig aan primaire bacteriele infecties. Carnivoren vangen
makkelijk zwakke dieren uit groep (vaak zieke dieren), dus vandaar dat ze minder gevoelig zijn
voor bacteriele infecties dan herbivoren. Zo zijn carnivoren ook minder gevoelig voor anthrax
o Darm
o Botulisme: geeft parese tot paralyse. Carnivoren relatief ongevoelig (is bacteriele
infectie)
o Tetanus
o Listeria
- Soort
, o Rotkruepel (Dichelobacter nodosus). Dit is dermatitis thv klauwen bij herkauwers (vooral
schapen). Veroorzaakt door samen werken van dichelobacter nodus en andere.
Dichelobater geeft bij het rund weinig problemen, bij schapen kan je erge rotkreupel
krijgen klauw afwijkingen, zeer ernstig infectie en ontsteking. Gaat ook de klauwen
ondermijnen. Kennisclip hiervan erg belangrijk
- Ras
o Aspergillose thv sinus en neusgangen. Is een schimmelinfectie door vooral voorkomt thv
neus en sinussen en zie je vooral bij lang snuitige rassen zoals collies. Aspergillus zit
overal en normaal verwijder je dat makkelijk tenzij het er teveel zijn kan een chronisch
probleem worden
o Pypdermie achterpoot duitse herder. Zien we om onbekende rede. Komt vrij frequent
voor bij herders. Diepe pyodermie heeft waarschijnlijk te maken genetische achtergrond
(van herders)
Anatomie
- Raskenmerken
o Otitis: zelden bij kat en hond met rechtstaande oren, want een bacterie wilt warmte en
vocht
o Pyodermie: predisponerende hondenrassen zijn die met huidplooien of brachycephale
handen. Huidplooien gaan tegen elkaar schuren en veroorzaken kleine wondjes
vochtig bacterien en gisten kunnen erin groeien
- Geslacht
o Cystitis komt frequenter voor bij vrouwelijke dieren dan bij mannelijke dieren.
Vrouwelijke dieren hebben een kortere en brede urethra. Urine is steriel maar door die
korte en brede urethra staat het dichter bij de buitenwereld waardoor bacterien
makkelijker naar binnen kunnen bacteriele cystitis
Afweer: aangeboren, innate
- Mechanisch:
o Barrieres (huid, mucosa)
o Afdrijven (mucus, peristaltiek, tranen, mucocillaire clearance, urine, hoesten/niezen)
- Secreties (HCl, gal, AMP, lysozyme, vetzuren)
- Microbioom
- AM factoren in lichaamsvloeistoffen (complement, lysozyme, transferrine etc)
- Cellen
Leeftijd
- Neonatale septicemie
o Komt zeer frequent voor bij alle zoogdieren. Is te wijten enerzijds aan aanwezigheid van
pathogene bacterien in omgeving van neonaat en anderzijds aan onvoldoende
aanwezigheid van afweer. Afweer bij neonaat komt via colostrum, dus via colostrum
krijgen dieren maternale antistoffen binnenkrijgen. Goed colostrum beleid is van zeer
groot belang bij bv hondenfokkers —> beschermen pups/neonatale kalveren. Antistoffen
komen binnen en beschermen tegen bacterien die septicemie kunne veroorzaken .
Neonatale septicemie: moeder die onvoldoende antistoffen heeft en doorgeeft via
colostrum of moeder met prenatale lactatie (colostrum verloren voor geboorte) of een te
vroeg geboorte want dan is er nog geen colostrum aangemaakt. Zwakke jonge pups die
niet gaan drinken of niet snel genoeg kunnen ook de antistoffen missen omdat
darmwand dan weer sluit.
o Wanneer men de moeder vaccineert schuif je de eerste curve op naar rechts waardoor
de immunity gap verkleint
o Opportunistische bacterien
Infectie druk! Moeder, omgeving
E coli kan bij alle zoogdieren neonatale septicemie veroorzaken
o Hyperacuut – subacuut (pasgeboren dier dat algemeen erg ziek is met polyartritis is zeer
sterk indicatief voor neonatale septicemie)
o Behandeling
Therapie neonaat: behandelen met AB, daarmee alleen krijg je het niet opgelost.
Je moet ook de hoeveelheid IG’s in jong dier verhogen
Preventie: schone omgeving, moeder immuniseren voor specifieke ziekte voor dat
ze jong werpt, bij neonaten zorgen dat ze heel snel en veel colostrum binnen
krijgen
- ETEC (clip goed kennen)
o Sommige infecties komen alleen voor bij hele jonge dieren: ETEC ((enterotoxygene
ecolie). Is een bacterie die komt uit besmette omgeving. Kan ook direct uit geboorte
kanaal van koe komen. Bij zeer jonge kalveren kan het vasthechten aan microvilli van
darm (3 dagen oud). Na 3 dagen verdwijnt receptor thv microvilli waardoor dieren niet
meer gevoelig zijn. Dus alleen de eerste 3 dagen gevoelig voor ETE die produceren
toxines bij neonatale kalveren waterige diarree snelle dehydratatie sterfte kan
volgen.
o Voorkomen: kalveren in schone omgeving geboren, moeder vaccineren. Neonaat
voldoende colostrum krijgen.
- Paratuberculose (rund, schaap) (kijk clip goed)
o Veroorzaakt door mycobacterium. Gaat jonge herkauwers infecteren (rund/schaap). Hoe
jonger het dier hoe makkelijker die bacterie de dieren gaat infecteren. Problemen zie je
pas als dieren voor eerst moeten kalveren of lammeren. We zien dan dieren met
chronische waterige diarree die wegkwijnen. Chronische diarree met conditie verlies.
Oudere dieren zijn niet gevoelig voor infectie. Als je daling immuniteit krijgt dan zie je
paratuberculose
- Droes (<5jr)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper diergeneeskundeUAntwerpen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
