Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en wetenschap
- Psychologie = de studie van de geest
- Stimulus is enkelvoud (prikkel of verandering in de omgeving die een reactie of
reactiepatroon uitlokt bij een organisme).
- Stimuli is meervoud
Psychologie gaat over:
1. Gedachten: intern proces > niet observeerbaar
2. Gevoel: intern proces > niet observeerbaar
3. Gedrag : extern proces > wel observeerbaar
Drie manieren om psychologen te omschrijven
- Experimenteel psychologen/onderzoekspsychologen = voeren onderzoek uit wat nieuwe
kennis creëert
- Docenten psychologie = docenten psychologie
- Toegepast psychologen = gebruiken de kennis die door experimenteel psychologen is
vergaard om problemen van mensen op te lossen door middel van trainingen.
Specialisaties in de toegepaste psychologie
- Arbeids- en organisatiepsychologen = gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkplek die de
productiviteit en de arbeidsmoraal van de werknemers moeten maximaliseren.
- Sportpsychologen = helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren.
- Schoolpsychologen = deskundig op het gebied van lesgeven en leren.
- Gezondheidspsychologen = werken in alle sectoren van de gezondheidszorg.
- Klinisch psychologen en counselors = helpen mensen zich aan te passen op sociaal of
emotioneel gebied.
- Forensisch psychologen = leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem.
- Omgevingspsychologen = proberen de interactie met onze omgeving en milieu te verbeteren.
- Gerontopsychologen = ouderen te helpen met hun gezondheid en welzijn.
- Psychiater is arts en mag medicijnen uitschrijven psycholoog niet.
De zes belangrijkste perspectieven:
Biologisch perspectief
- Erfelijk > DNA in genen
- Biologische processen en stofjes zoals hormonen en neurotransmitters (hersen-
boodschappers.
,Psychodynamische psychologie
- Persoonlijkheid is ontstaan door de wijze waarop je psychische structuren (id, ego, super ego)
worden gevormd in je jeugd/kindertijd.
- Super ego = geweten ego = compromis tussen id en super ego en id is behoeftes van de mens
(aangeboren)
Humanistische psychologie
- Zelfactualisatie: leven van een persoon moet zo worden ingericht dat unieke talenten en
behoeften toegepast worden. Richt zich op individu ben wie je wilt zijn. Westers.
- Doel humanistische psychologie:
1. Wat geeft je energie, talenten, wensen, behoeften?
2. Komt huidige invulling leven overeen met je energie, talenten, wensen, behoeften?
3. Gevolgen van wat je meemaakt bepalen of je iets fijn of niet fijn vindt.
Behavioristisch perspectief (extern)
- Insteek: gedrag is volledig aangeleerd door twee leerprincipes:
1. Klassieke conditionering
2. Operante conditionering
Cognitief perspectief (intern)
- Insteek: Gedrag is volledig te verklaren door interne processen te analyseren.
- Oorsprong cognitief perspectief > Introspectie (proces waarbij je naar binnen kijkt en je eigen
gedachten, gevoelens, motieven en ervaringen onderzoekt.
Analyseren van: waarneming, geheugen, aandacht, taal, denken, emotie
- Alleen interesse in gedachten want die leiden tot gevoel en gedrag.
Socioculturele perspectief
- Sociale invloeden
- Cultuur en culturele verschillen bijv.
Westen > wenselijk gedrag
Oosten > brutaal gedrag
Ontwikkelingsperspectief
- Nature <> nurture
- Mensen veranderen op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en
omgeving zich in de loop van de tijd ontplooien.
- Levenslooppsychologie
, Correlatie onderzoek > Ontdekken van samenhang
- Bijv. Bij een bepaalde film verdrinken meer mensen.
De film wordt veel gedraaid in de zomer. In de zomer verdrinken meer mensen.
Geen oorzaak-gevolg.
Hoofdstuk 2: Sensatie en perceptie
- Sensatie – sensorische fase (gewaarwording)
- Perceptie – perceptuele fase (eigenlijk waarneming en interpretatie)
Interpretatie betekent het proces van het verklaren of begrijpen van de betekenis van iets.
- Zintuigelijke indrukken zijn neurale representaties, geen werkelijke stimuli. Niet rechtstreeks
in de hersenen.
- Transductie betekent omvorming van fysische energie in neurale (zenuw) impulsen.
Stimulatie van zintuig
- Activatie van receptoren (gespecialiseerde cellen of structuren in het lichaam die prikkels uit
de omgeving kunnen waarnemen en omzetten)
- Transductie (omvorming van fysische energie in neurale zenuwimpulsen).
- Sensatie (fysieke gewaarwording of waarneming van een stimulus door onze zintuigen).
- Perceptie (het proces waarbij we zintuigelijke informatie uit onze omgeving waarnemen en
begrijpen).
Sensorische adaptie betekent aanpassing bij langdurige prikkeling.
Waarnemingsdrempels
- Absolute drempel: het laagste niveau van stimulusintensiteit dat nodig is voor een persoon
om een stimulus te detecteren of waar te nemen.
- Juist waarneembare verschil (verschildrempel): Kleine verandering in stimulusintensiteit die
een persoon kan waarnemen.
- Wet van Weber: het juist waarneembare verschil tussen twee stimuli een constant
percentage van de oorspronkelijke stimulusintensiteit moet zijn, in plaats van een vast
bedrag.
- Signaaldetectietheorie: het detecteren van signalen in aanwezigheid van achtergrondruis.
(detector = wie waarneemt)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kayleevdvorst24. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.