"De Koude Oorlog in Hoofdlijnen"
Dit document biedt een compact overzicht van de Koude Oorlog, met de belangrijkste momenten en conflicten tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten, van 1945 tot 1991.
1. Alliantiebreuk en Ideologische Tegenstelling
2. Europese Spannin...
§1 - Tijdelijk bondgenootschap valt uiteen
Vanaf het ontstaan van de SU en het communisme(1917) tot aan de Tweede Wereldoorlog
hadden oost en west veel redenen om elkaar te wantrouwen. De basis hiervan lag in het
verschil tussen communisme en kapitalisme:
C = geen privébezit, 1 partij, totalitair, gelijkheid
K = privébezit, meerdere partijen, individuele vrijheden, ongelijkheid
Feb 1945: Conferentie van Jalta
Churchill, Roosevelt, Stalin. Stalin valt er wel buiten.
- Nazi-Duitsland verslaan
- Polen opnieuw creëren
- Vrije verkiezingen in Polen (de wens van het westen)
- Japan verslaan met hulp van de SU
Centrale vraag: Hoe moet Europa er straks uit gaan zien?
Juli 1945: Conferentie van Potsdam
Churchill, Truman(Roosevelt overleden) en Stalin. Churchill ook vervangen door Attlee.
- Duitsland verdelen in 4 bezettingszones
- Ontwapenen van Duitsland en materiële herstelbetalingen aan de SU
- Oorlogsmisdadigers straffen
- Politiek inrichten op basis van democratie
- Duitsland als economische eenheid blijven beschouwen ondanks de bezettingszones
- Grenzen opnieuw vaststellen (Oder/Neisse)
Doelen van Stalin:
- Zegeningen van het communisme uitbreiden
- Kwetsbare grenzen van de SU beschermen
Centrale vraag: Hoeveel invloed moeten de overwinnaars krijgen in Europa?
Het geallieerde land dat een gebied heeft bevrijd van de nazi’s, mag dat gebied helpen
opbouwen(heel vaag). → invloedssfeer.
De scheidslijn tussen de twee invloedssferen is het IJzeren Gordijn(1945). Er waren veel
vijandbeelden over en weer tussen de kapitalistische VS en communistische SU.
McCarthyisme = heksenjacht op Amerikaanse communisten
Truman-doctrine = Elk land dat zich bedreigd voelde door de SU, kon rekenen op
Amerikaanse steun. Onderdeel van de containment politiek, indamming van het
communisme.
Het Marshallplan(1947) is ook een onderdeel van containment. Dit was economische steun
van de VS voor de opbouw van de Europese economie. Stalin weigert dit voor Oost-Europa
omdat hij denkt dat Amerika zo binnendringt in Europa.
- Politiek doel: welvarend Europa voelt zich niet aangetrokken tot het communisme.
- Economisch doel: welvarend Europa beter afzetgebied voor Amerikaanse producten.
, §2 - Spanningen in Europa
1948: Nieuwe munt, D-Mark, in Duitsland ingevoerd door de controleraad. De waarde ervan
werd gekoppeld aan de dollar, een voorwaarde van de VS voor Marshallhulp. De SU ging
hier niet mee akkoord omdat Duitsland zo geen economische eenheid zou blijven en
verlieten de controleraad.
Stalin besluit tot de Blokkade van West-Berlijn, een blokkade van alle wegen richting de
stad. Er kwamen geen voorraden meer binnen, in de hoop dat VS West-Berlijn zou opgeven.
Maar de geallieerden bevoorraden West-Berlijn door middel van een luchtbrug.
1. Westerse landen voelen zich bedreigd door de SU en richten de NAVO op in 1949,
een militair bondgenootschap.
2. De drie westelijke zones werden in 1949 samengevoegd tot de BRD
3. De Russen roepen hun zone uit tot de DDR in 1949
4. Ze richten in 1955 het Warschaupact op
1956: Hongaarse opstand (Nagy)
1968: Praagse lente (Dubcek)
- Protesten tegen harde lijn van het communisme
- Met harde hand neergeslagen, amper resultaat
- Geen hulp vanuit het westen
Amerika grijpt niet in omdat de landen al communistisch zijn en dus niet meer te
redden, valt niet onder containment.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bodinenoppert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,65. Je zit daarna nergens aan vast.
