In deze samenvatting staan alle doelstellingen van de anatomie lessen van TLP 5 over algemene chirurgie en vaatchirurgie gegeven op de Amstel Academie voor de opleiding tot operatieassistent. Er staan plaatjes bij om de anatomie te verduidelijken.
5.17 Anatomie: Algemene chirurgie
-De student kan de onderdelen van het tractus digestivus beschrijven
Het tractus digestivus bestaat uit diverse organen die samen zorgen voor het verteren en verwerken
van voedingsstoffen. Deze organen zijn:
-Cavum ori
-Pharynx
-Oesophagus
-Maag
-Lever en galblaas
-Pancreas
-Dunne darm: duodenum, jejunum en ileum
-Dikke darm: caecum, colon ascendens, colon transversum, colon descendens, colon
sigmoideum, rectum en anale kanaal
Het merendeel van deze organen liggen verstopt in de buik achter het omentum majus. Dit is een
peritoneumplooi die als een schort van de maag naar beneden hangt over de darmen. Als het
omentum majus wordt weggehaald, zijn de intraperitoneale organen zichtbaar. Tevens zijn de
resten van de a. umbilicalis van de embryoperiode zichtbaar in de buikwand. Als het
darmpakket en de maag wordt verwijderd, wordt de pancreas zichtbaar samen met het
peritoneum.
-De student kan de anatomie en de afzonderlijke functies van de oesophagus benoemen en
beschrijven
De oesophagus (stortkoker) zit tussen de pharynx en de maag in. Hij is ongeveer 25 cm lang en
heeft een diameter van 2 cm. De oesophagus loopt door het mediastinum (borstholte), langs
de vertebrae en trachea, door de hiatus oesophageus naar de maag. Hierdoor heeft de
oesophagus een cervicaal, thoracaal en een abdominaal deel. In de thorax wisselt de
oesophagus van positie met de aorta. Proximaal verloopt de oesophagus namelijk dorsaal van
de aorta en distaal verloopt de oesophagus ventraal van de aorta.
Functies
De oesophagus heeft een transportfunctie om het eten van boven naar beneden te krijgen
door middel van peristaltiek. De slokdarm bestaat uit plaveiselepitheel, dit is de binnenste laag van
de wand. Hieromheen zitten spierlagen die zorgen voor peristaltiek. Dit zijn twee soorten spierlagen:
-Longitudinaal: buitenste spierlaag om eten van boven naar beneden te krijgen
-Circulair: binnenste spierlaag, zorgt ervoor dat het eten maar in een richting
gaat (naar beneden)
Op de spierlagen zitten zenuwen in een plexus van vlechtwerkjes van de nervus vagus.
Deze sturen de spieren aan.
De oesophagus heeft verschillende kenmerken, die zorgen voor vernauwingen:
-Upper Esophageal sphincter (UES): overgang pharynx naar oesophagus
-Arcus aortae: kruising met de aortaboog
-Bronchus principalis sinistra: kruising met de linker hoofdbronchus
-Lower Esophageal sphincter (LES): overgang oesophagus naar de maag
1
, Pathologie
De binnenbekleding van de oesophagus bestaat uit plaveiselepitheel. De binnenbekleding van de
maag bestaat uit cilinderepitheel, dit is dus een andere bekleding dan de slokdarm. Er kan in de
oesophagus een verschuiving ontstaan van deze cellen, waardoor er een plaveisel-cilinderepitheel
ontstaat. Dit wordt een metaplasie genoemd. Deze verschuiving komt vooral voor bij mensen die last
hebben van reflux (zoals maagzuur). De verschuiving van de cellen zal optreden ter bescherming van
de slokdarm tegen het zure sap. Maar een metaplasie kan zorgen voor het kwaadaardig ontaarden
van deze cellen en dus een maligniteit. Tevens kunnen de plaveiselcellen kwaadaardig ontaarden. De
maligniteiten die kunnen ontstaan zijn:
-Adenocarcinoom
o Caudaal
o Door reflux kan Barrett’s oesophagitis (veranderen van cellaag) ontstaan
o Voorkomen: zuurremmers
-Plaveiselcelcarcinoom
o Craniaal
o Risicofactoren: roken, eten van pittig voedsel, alcohol
Diaphragma
De oesophagus passeert het diafragma om van de thoraxholte naar het abdomen te gaan. Het
diafragma is een scheiding tussen de thoraxholte en de abdominale holte en bestaat uit twee
diafragmakoepels.
Het diafragma is de belangrijkste spier voor de ademhaling, de spieren trekken namelijk samen
waardoor het diafragma wordt afgeplat en de longen naar beneden worden getrokken. Het
diafragma bestaat uit peesweefsel en perifeer spierweefsel. Het peesweefsel zit centraal in het
diafragma en dit wordt het centrum tendineum genoemd.
In het diafragma zitten drie openingen om structuren erdoorheen
te laten gaan. In het centrum tendineum zit het foramen venae
cavae inferiores. Dit zit in het peesgedeelte zodat het niet
dichtgedrukt wordt bij de ademhaling. In het spiervezelige deel
zitten de twee andere structuren:
-Hiatus oesophageus: loopt door het spierige deel en
wordt dichtgedrukt tijdens ademhaling
-Hiatus aorticus: zit net achter het diafragma, wordt niet
dichtgedrukt tijdens ademhaling
-De student kan de anatomie en de afzonderlijke functies van de maag benoemen en beschrijven
De maag ligt intraperitoneaal en is hierdoor zeer beweeglijk. De maag ligt ongeveer op de hoogte van
Th 12 – L1 wervel. De maag heeft een relatie met zeer veel organen, namelijk:
-Lever
-Galblaas
-Milt
-Colon transversum
-Pancreas
-Nieren
-Duodenum
De maag bestaat aan de buitenzijde uit twee bochten:
-Curvatura minor: binnenbocht, kortste afstand tussen oesophagus en duodenum
-Curvatura major: buitenbocht, langste afstand tussen oesophagus en duodenum
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thessak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
