Hoorcollege 5 (18-2): Over lijken gaan. Hoe historici over falende overheden
oordelen
Sovjet-Afghaanse oorlog 1979-1989
- Pogingen om verboden te maken over het conflict te praten.
- Idee dat je als mens/groep geen taal hebt om bepaalde zaken uit het verleden te benoemen.
- Culturele afasie.
o Indië; taal vinden voor het leed wat is aangedaan.
o Hoe in publieke sfeer en debat brengen? Hoe gehoord worden en gelijk blijven?
Hoe behoudt een onderzoeker een neutraal onderzoeksperspectief?
Hoe omgaan met blindspots en afasie?
Beladen historisch onderzoek
- Geschiedenis in opdracht van instellingen (overheden).
- Altijd in relatie met contemporaine samenleving.
- Altijd politiek.
- Vaak op gespannen voet met academie.
- Extra spanning: journalistieke nieuwsgierigheid versus politieke machtsbelangen versus
academische afstandelijkheid.
1: Nederland Missieland
- Debat Tweede Kamer over missie naar Kunduz.
o 2011 politiemissie (training).
o Nederland wilde graag bij de G20 -> meedoen aan missie Afghanistan om hierin te
komen.
- Afghanistan Papers -> Washington Post 2019
o ‘We were devoid of a fundamental understanding of Afghanistan (…) What are we
trying to do here? We didn’t have the foggiest notion of what we were undertaking.’
o 2001 tot nu.
- Uruzgan (2006-2010) en Kunduz (2011-2013):
o De koopman en de dominee -> verschillende belangen.
o Bijna alle partijen steunden de missie.
- Rapport Commissie Davids (12—1-2010):
o Onderzoek naar politieke steun Nederland in Irakoorlog (2003) -> klaarheid
scheppen.
o Coalitieafspraak Balkenende IV (2007; PvdA CDA CU).
o Opgerakeld door journalisten (NRC).
o Commissie was een mix van historici, sociale wetenschappers en juristen.
o 11 maanden werk.
o Rol van historici/wetenschappers onder de loep:
Gezaghebbend?
Onderzoek vaardigheden?
Goede connecties?
Zuiver verleden?
Neutraal/objectief?
Te volgzaam?
o De uitkomst/conclusies:
Geen adequaat volkenrechtelijk mandaat voor de inval.
Geen bewijs Nederlandse militaire bijdrage aan de inval.
, Premier Balkenende gaf geen of weinig leiding aan de debatten over Irak.
De informatieverstrekking aan het parlement was op sommige momenten
onvoldoende.
o Gevolgen:
Inhoud: weinig publiek debat.
Geen ruimte voor publiek debat omdat de verantwoordelijken op
zijn gestapt. Politiek en chaos van het moment ontnam effect.
Indirecte exit JPB IV - Motie van Wantrouwen (niet gehaald).
Val Uruzgan-missie.
- Van Parlementair Onderzoek:
o Enquêtes vanaf 1848, Onderzoekscommissies vanaf 1888.
o Zorgvuldige besluitvorming voor het parlement.
o A-politiek? 1910 Troelstra versus Kuyper mislukt.
- Naar Politieke Inquisitie?
o Hoogtijdagen van de parlementaire enquête 1983-2003 -> 8 stuks.
o Parlement minder wetgevende, maar meer controlerende invloed.
o 2003-2010 liever commissies dan enquêtes.
o 2010-2020 wederopstand?
2: Het drama van Bosnië
- Joegoslavië viel onder invloed van de val van de muur uit elkaar. Staten worden
onafhankelijk.
- Bosnië-Herzegovina:
o Drie groepen.
o Land dreigt verscheurd te raken op het moment dat Joegoslavië uit elkaar valt.
- Joegoslavië Oorlog 1991-1995 & 1998-2001.
- Merelveld 28-6-1389:
o Volkeren van Joegoslavië tegen de Ottomanen verloren. Heroïsch gebruik van
verloren slag.
o Servische heroïek benadrukken en onderstrepen.
- Merelveld 1989:
o Milosevic schuift Serviër naar voren als leiders.
- De gegijzelde stad Sarajevo:
o Servische troepen omsingelden stad.
- Mostar:
o Gegijzelde stad.
o Bosniërs en Kroaten proberen Serven weg te jagen.
o Slobodan Praljak -> de slager van Mostar.
- Srebrenica:
o Kleine stad.
o Safe Haven.
o 1995 val van de enclave, VN Dutchbat kon niet ingrijpen.
o Omsingeling enclave vanaf 1993.
o 1995 Moslim-enclave valt.
o Inwoners vluchten naar Dutchbat in Potocari, de meeste mannen proberen te
vluchten.
- Opdracht RIOD/NIOD november 1996-april 2002:
o ‘Klaarheid scheppen’.
o Vrij vormgeven van het onderzoek.
- Conclusies over Dutchbat:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper myrthekuiper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.