Hoofstuk 1
Begrippen
Psychopathologie mentale, emotionele en fysieke pijn ervaren
Cultureel relativisme er zijn geen universele regels om te bepalen wat normaal is (Szasz vond dat
dat ook gevaarlijk zou zijn)
De 4 D’s distress, dysfunction, dangerous en deviance
Psychische epidemie grote groep mensen gaan plotseling zelfde gedrag/symptomen vertonen
(zoals tarantisme, waarbij iedereen dacht door een tarantula gebeten te zijn)
Morele behandeling patiënten moesten behandeld worden op een manier die voor hen het fijnst
is (opgesteld door Pinel, later ook Tuke en Dix(vrouwengevangenis))
General paresis aandoening met symptomen als verlamming, krankzinnigheid en leidend tot te
dood, veroorzaakt door syfilis
Rational emotive therapy therapeut daagt overtuigingen van die patiënt uit
Halfway houses opvangcentrum dat zorgt voor langdurige zorg, waar patiënten tegelijkertijd aan
familierelaties kunnen werken en werk kunnen vinden
Managed care methoden gericht op behandeling en preventie van psychische problemen, vaak
door primaire arts uitgevoerd. Nadeel is dat veel verzekeringen maar een deel dekken.
Historische theorieën
- Biologische: abnormaal gedrag wordt op dezelfde manier veroorzaakt als lichamelijke
klachten. Behandeling is gericht op herstel van lichamelijke systemen.
- Bovennatuurlijk: oorzaak zijn bovennatuurlijke krachten, zoals demonen. Behandeling
bestaat uit rituelen.
Exorcisme evil spirits wegdrijven uit het lichaam. Hielp dat niet, dan over tot trephiantion
gaatjes in de schedel boren, zodat de demon kon ontsnappen.
- Psychologische: oorzaak zijn trauma’s. Behandeling is rust, andere omgeving of medicatie.
Hippocrates
- Abnormaal gedrag ontstond door disbalans van de 4 lichaamssappen: bloed, slijm, gele gal en
zwarte gal (Galen was de eerste die de vloeistoffen bepaalde voor persoonlijkheid)
- Zouden leiden tot 4 vormen abnormaal gedrag: epilepsie. Melancholisch gedrag, waanzin en
hersenkoorts
- Classificatiesysteem van welke symptomen bij welk syndroom passen
- Behandeling is voornamelijk rust
Mesmer
- Aandoeningen konden worden genezen door magnetische energie (mesmerisme =
magnetisme)
- Bleek hypnose gebruikt te hebben
,Hoofdstuk 2
Begrippen
Diathesis-stress model je hebt een diathesis (kwetsbaarheid) wat in combinatie met een
stressvolle trigger tot een stoornis leidt
Modeling nieuw gedrag leren door bij anderen af te kijken, meer effect bij belangrijk persoon
Taijin kyofusho extreme angst dat jouw lichaam storend is voor anderen (Japan)
Ataque de nervioso extreme reactie op stress (Latijns Amerika en Mediterrane landen)
Abnormaal gedrag kan volgens de biologische benadering op 3 manieren uitgelegd worden:
- Hersen disfunctioneren (zie boek H2 voor onderdelen)
- Biochemische disbalans (Zie boek H2)
Neurotransmitters geven signalen van ene naar andere neuron door
Hoeveelheid wordt beïnvloed door heropname en degradatie en hoeveelheid receptoren
Hormonen boodschappers die invloed hebben op stemming, energieniveau en reactie op
stress
Geproduceerd door endocrien zenuwstelsel systeem van verschillende klieren
Behandelingen
- Medicijnen (Zie boek H2 voor soorten)
- ECT: onder narcose elektrische signalen in brein (geheugenverlies en leerproblemen)
- rTMS: sterke magnetische impulsen op het brein
- deep brain stimulation: impulsen in directe gebieden
- vagus nerve stimulation: elektroden aan de vagus zenuw die signalen naar onderdelen van
het brein brengt
- psychosurgery: delen van brein weggehaald
- prefrontale lobotomie: frontale kwabben losgesneden
Preventie
- Primair stoppen van de aandoening voor ze gaan ontwikkelen
- Secundair detecteren van aandoening in vroegste stadium
- Tertiair impact van een al aanwezige aandoening zo klein mogelijk houden
cognitieve therapie
Causale attributie waarom gebeurde iets? Het antwoord is de causale attributie
Globale assumpties overtuigingen die we van onszelf, onze relaties en de wereld hebben
Heeft 3 doelen:
- identificeren van irrationele en negatieve gedachten
- alternatieve manieren van denken laten proberen aannemen
- aanmoedigen angst onder ogen te komen
Psychodynamische theorieën
Catharsis het uiten van emoties na trauma
De seksuele en agressieve drive zijn volgens Freud de drives die ons motiveren
Id zoekt directe vervulling van behoeften (pleasure principle: maximize pleasure, minimize pain)
Ego zorgt dat het vervullen van je behoeften niet in strijd is met sociale regels (reality principle)
Superego volgt bij het vervullen van behoeften de geldende normen en waarden
, Psychoseksuele stadia
- orale fase: focus op de mond, fixatie leidt tot afhankelijkheid of bv roken of overeten
- anale fase: focus op de anus, fixatie leidt tot overgecontroleerd gedrag
- fallische fase: focus op genitaliën, fixatie leidt tot problemen in relaties
jongens Oedipus complex seksueel aangetrokken tot moeder en vader vijand
meiden Electra complex aangetrokken tot vader door penisnijd (een penis willen hebben)
- latente fase: geen focus op onderdeel, maar ontwikkel van algemene vaardigheden
- genitale fase: focus op genitaliën, maar nu vooral seksuele relaties
Anna Freud zette egopsychologie op, wat de focus legt op verdedigingsmechanismen
Jung was van het collectieve onbewuste; religieuze en spirituele drives zijn net zo belangrijk
Therapie
Vrije associatie, verzet is teken dat je goed op weg bent, tranference en working through
(herhaaldelijk doorspreken van trauma’s) met catharsis als eindpunt, waarna genezing kan beginnen
Humanistische theorieën (Rogers)
Zelf-actualisatie het volledig benutten van je eigen capaciteiten, gebeurt dat niet dan problemen
Therapieën (niet voor ernstige klachten)
- Client-centered therapy: aanbieden van unconditioned positive regard (ondersteuning
bieden, maar client bepaalt)
- Reflectie: therapeut probeert client te begrijpen en vraagt veel feedback
Familie therapieën
- Inflexible family gezin dat zich slecht aanpast aan veranderende omstandigheden
- Enmeshed family zo bij elkaar betrokken dat niemand eigen ruimte meer heeft
- Pathological triangular relationships ouders gaan eigen conflicten uit de weg en betrekken
kinderen overal bij
- Behavioral family systems richt zich op communicatie en oplossen van problemen
Third wave/ emotion focused therapieën (1e is behavioristen en 2e is cognitief)
- Dialectical behavioral omgaan met negatieve gedachten en controleren van impulsieve
gedachten
- Acceptance and commitment accepteren van gedachten en leven in het hier en nu
- Experiental avoidance onderdeel van acceptance and commitment, die stelt dat
vermijden van nare gedachten de kern van veel problemen is
