Hoorcollege 1 – 5 september 2023
Van oprichting tot ontbinding
Huishoudelijke mededelingen:
Tentamen is in december, niet in januari.
In de laatste periode in december wordt er een proeftentamen gemaakt.
Waarschijnlijk het tentamen van vorig jaar. We bespreken ook een aantal vragen die
we in het tentamen gaan krijgen. Dit zijn oude tentamenvragen die ook in het
tentamen terugkomen.
🡪 Tentamentraining op zijn kantoor met een drankje!!! ☺
Rol van de notaris
Wat is de rol van de notaris in de levenscyclus?
De rol van de notaris is veel meer dan alleen maar het uitvoeren van bepaalde
wensen die een cliënt heeft. Denk aan het maken van een akte voor de oprichting
van een BV. De mensen die voor de oprichting van een BV bij je komen, komen niet
alleen voor de oprichting van de BV, ze komen voor veel meer. Deze mensen
hebben veel meer behoefte aan advies, is de BV wel een geschikte rechtsvorm
bijvoorbeeld. De toegevoegde waarde die notarissen kunnen bieden zit bijna niet in
het opmaken van akten. Die zijn heel simpel over het algemeen. Het is juist alles wat
er omheen zit waarin wij toegevoegde waarde hebben. Vooral ook om ze te
behoeden van het maken van misstanden.
Pre constitutieve fase
Hier zit voornamelijk de adviesrol. Als je over het ondernemingsrecht nadenkt als
notaris, dan moet je ook denken aan andere instrumenten die nodig en nuttig zijn
voor die cliënt. Sommige dingen hoeven niet in een akte, maar kunnen beter in een
regelement.
Fusie, splitsing, joint venture, beursgang etc.
Dit zijn niet altijd de eerste dingen waaraan gedacht wordt door ondernemers. Die
hebben bij veel van die onderwerpen het idee dat een advocaat dat regelt. Maar er
zijn ook notarissen die de mensen hiermee kunnen helpen.
De rol van de notaris kan dus veel groter zijn dan je op het eerste gezicht zou
denken.
Rol van de notaris – de akte versus het advies
Je moet je altijd realiseren dat de mensen die je tegenover je krijgt heel verschillend
zijn in kennis en ervaring. Soms heb je iemand aan tafel die bezig is met zijn
familiebedrijf en die heeft een heel ander gevoel en kennis bij ondernemingsrecht
dan het bestuur van Philips bijvoorbeeld. Je moet je altijd verplaatsen in de positie
van de cliënt.
Laat je hier nooit in remmen, er is altijd een zekere reserve bij mensen om dingen te
vragen. Dit omdat ze het niet durven of dat ze denken dat je geen tijd hebt. De kunst
is altijd als er een cliënt aan tafel komt om de perceptie te geven dat de cliënt de
belangrijkste persoon op de wereld is en dat je alle tijd voor diegene hebt. Als
mensen niet uit zichzelf dingen gaan vragen, dan moet je dingen aan hen vragen.
Aandachtspunten bij oprichting
,Waarom hebben we in Nederland een notaris nodig bij de oprichting van
rechtspersonen?
Vroeger konden mensen niet zelf schrijven en lezen. Als je een belangrijk contract
nodig had dan was het belangrijk dat je naar iemand ging die dat wel kon. Later
kwamen daar dingen bij omdat je met een notariële akte andere dingen kan
waarborgen binnen de maatschappij.
Maar veel waarborgen kan ook nu op andere manieren. Eens in de zoveel tijd komt
er weer iemand met de vraag, waarom hebben we eigenlijk nog de notariële akte
nodig?
- Controle op rechtspersonen: repressieve permanente controle
- Sanctielijsten
- Anti-witwasregeling: UBO-register
- Verplichte tussenkomst notaris?
Oprichtingsvereisten kapitaalvennootschap
- Één of meer oprichters – 2:64/175 lid 2 BW
- Notariële akte – 2:64/175 lid 2 BW
- Digitale oprichting – 2:175a BW
- Inschrijving handelsregister – 2:69/180 BW
- Kapitaalbescherming – 2:93a BW en 2:94a/204a BW
Minimumvereisten statuten:
- Naam, zetel, doel – 2:66/177 lid 1 BW
- (Bedrag MK) aantal en nominaal bedrag, soorten aandelen – 2:67/178 BW
- Belet en ontstentenis bestuurders – 2:134/244 lid 4 BW
- Belet en ontstentenis commissarissen – 2:252 lid 4 BW.
🡪 Dit zijn er niet veel, maar in theorie zouden de statuten op 1 a4 opgeschreven
kunnen worden. Maar in de praktijk staat er veel meer. In de statuten staan
verschillende afspraken opgeschreven en hoe er in de rechtspersoon invulling is
gegeven aan die afspraken.
Wat als de notariële akte niet ondertekend wordt door de partijen, is de BV dan wel
of niet opgericht?
Artikel 2:4 BW: Als de notaris de akte niet heeft ondertekent, ontstaat de
rechtspersoon niet. De notaris moet dus ondertekenen, maar over de andere partijen
staat niks.
In de nabije toekomst zal ook de digitale oprichting kunnen plaatsvinden. Dit is
voorlopig alleen voor de BV. Er is namelijk een Europese Richtlijn tot stand gekomen
een aantal jaar geleden dat de lidstaten digitale oprichting van de BV mogelijk
moeten gaan maken. Dit wetsvoorstel moet nog wel door de Tweede en Eerste
Kamer heen en de professor verwacht niet dat dit voor volgend jaar gaat gebeuren.
Digitale oprichting: handig omdat oprichters niet meer bij elkaar hoeven te komen.
Identiteit kan ook digitaal gecheckt worden en het concept kan digitaal worden
gemaakt en de akte kan dan digitaal worden ondertekend in een beveiligde digitale
omgeving. Deze digitale oprichting kan ook plaatsvinden met statuten in een andere
taal dan in de Nederlandse taal. De statuten mogen ook in het Engels.
Kan nu iedereen die een BV wil oprichten gebruik maken van de digitale oprichting?
Stel een Nederlander die met een Australiër een BV op wil richten. Nee dit kan niet
omdat het alleen gaat over EU-onderdanen. Dit omdat er internationaal nog heel veel
verschillende rechtspersonen zijn en dat ingewikkeld wordt.
,🡪 Wat is een EU-onderdaan dan? Als je de nationaliteit hebt van een EU-lidstaat of
van een EER-lidstaat, maar je hoeft niet in het land te wonen.
Wie gaan er nu gebruik maken van de digitale oprichting?
Is dit nu daadwerkelijk zoveel makkelijker dan wat we nu hebben? Je kan ook een
BV oprichten doormiddel van een volmacht. Dus als je niet in Nederland bent kan je
ook via volmacht in Nederland een BV oprichten. Het enige voordeel is dat je de
statuten van een BV in het Engels kan laten maken. Dit wordt namelijk nu vaker
gevraagd en dat kan niet.
Eerste vraag is: wie is de cliënt en mag ik wel werkzaamheden gaan verrichten voor
deze cliënt?
Tegenwoordig heb je enorme sanctielijsten vanwege bijvoorbeeld de oorlog tussen
Rusland en Oekraïne. Je moet niet alleen kijken of de entiteit op de sanctielijst staat,
maar ook of de mensen in het bestuur achter die entiteit op de lijst staan. Het kan zijn
dat de rechtspersoon er niet op staat, maar wel een van de UBO’s.
Een casus
- DGA familiebedrijf met Holding in Italië besluit om verschillende redenen dat
holding in NL moet komen
- Transactie structuur, oprichting BV, inbreng aandelen ItalyCo
- Inhoud statuten, oa aandacht voor bedrijf in familie (kinderen en kleinkinderen)
en continuïteit
- Wat in statuten?
Aandelen zouden zoveel als mogelijk in de familie moeten blijven.
Bedrijfsopvolging: blokkeringsregeling, hiermee bereik je dat iedereen die
de aandelen wil overdragen ze eerst moet aanbieden aan de zittende
aandeelhouders.
Zeggenschap: soortaandelen, met en zonder stemrecht.
- Verdere aandacht structuur?
- 10 jaar later: stel nou dat de situatie zich voordoet dat de zoon gaat trouwen
en die krijgt kinderen. Maar hij trouwt met een draak van een vrouw. In de
familie is er een vreselijk ongeluk waardoor alleen de draak van de vrouw
overblijft. Ze hebben weinig/niks geregeld. De aandelen van de zoon komen
sowieso bij de vrouw terecht. Hebben we nu bereikt wat we wilde bereiken?
🡪 Als we de koude kant niet als familie beschouwen dan hebben het niet
bereikt. Wat is er misgegaan.
Aandelen kunnen van persoon op persoon overgaan of overdragen. Bij
overdragen kom je bij de blokkeringsregeling aan. Maar de overgang van
aandelen kan je niet blokkeren, wat je wel kan regelen dat als er aandelen
overgaan op mensen niet in de kring dat die persoon dan alsnog verplicht is
de aandelen aan te bieden aan de familie. Je kan het nog verder
dichtspijkeren door een kwaliteitsregeling in te bouwen. Aandelen kunnen dan
bijvoorbeeld alleen gehouden worden door x en zijn kinderen en vrouw. Als
iemand dan niet aan die kwaliteitseisen voldoet dan moet diegene de
aandelen aanbieden. Je kan er ook nog een stichting tussen zetten.
Je moet je ook realiseren dat de aandelen met stemrecht ook gaan
verschuiven. Je moet er dan voor zorgen dat die aandelen terechtkomen bij
mensen waarvan je wil dat ze stemrecht gaan hebben. Je kan dingen regelen
dat aandelen automatisch veranderen van stemrecht naar stemloos.
, Handelen namens BV in oprichting (i.o.)
Handelen voorafgaand aan de oprichting
1. Bekrachtiging door BV/NV – 2:203/93 lid 1 BW
2. Oprichters verbinden BV/NV in akte van oprichting: slechts limitatieve
rechtshandelingen – 2:203/93 lid 4 BW.
Je kan handelen namens een BV die in oprichting is, maar je moet partijen daar dan
wel op wijzen. Er hangen risico’s vast aan handelen met een BV in oprichting. Zolang
de BV niet is opgericht ben je als individu aansprakelijk, de BV nog niet uitsluitend.
Kenbaarheid van handelen namens de BV i.o.
Rechten en verplichtingen BV/NV ontstaan eerst na bekrachtiging
Bekrachtiging geschiedt na oprichting BV/NV:
- Dient te geschieden door de BV/NV die partijen op het oog hadden
- Uitdrukkelijk of stilzwijgend
- In praktijk meestal op schrift
De namens de BV/NV i.o. handelende person is hoofdelijk verbonden tot het moment
van bekrachtiging – 2:203/93 lid 2 BW
Namens de BV/NV i.o. kunnen obligatoire en goederenrechtelijke rechtshandelingen
worden aangegaan.
Goederenrechtelijke levering pas door bekrachtiging tot stand.
Wat is een goed moment om te bekrachtigen?
Na passeren akte oprichting: alles wat de oprichter namens de BV doet voor de
inschrijving in het register is privé aansprakelijk.
Bekrachtigen dus pas na inschrijving in register.
Hoe gaat die bekrachtiging?
Als het bestuur gaat bekrachtigen is het van belang dat ze een bekrachtigingsbesluit
maken waarin ze in de bijlage de belangrijke contracten, die zijn opgesteld in de
oprichtingsfase, opschrijven die ze allemaal willen bekrachtigen.
Minder belangrijke contracten kunnen ook niet expliciet.
Kapitaalbescherming
Tijdens het bestaan van de vennootschap
- Inbreng in natura = 94b/204b Boek 2
- Nachgrundung: alleen NV – 94c Boek 2
- Uitkeringen aan aandeelhouders – 105/216 Boek 2
- Verkrijging van eigen aandelen – 98/207 Boek 2
- Financieel steunverbod: alleen NV – 98c Boek 2
- Kapitaalvermindering – 99-100/209 Boek 2
Bij de BV zijn veel formele vereisten losgelaten door de wetgever. De wetgever heeft
een andere invulling daarvoor gegeven. Dit komt neer op dat wat er in de wet is
opgeschreven dat er een grote verantwoordelijkheid ligt bij de bestuurders.
Formele wetgeving omgeven met strenge sancties van nietigheid
Solvabiliteit en liquiditeit
Goed begrip nodig van wat eigen vermogen is en wat je daar wel of niet mee kunt
doen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bavms2008. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.