P. de Boer
M.P. Brouwers
W. Koetzier
Basisboek Bedrijfseconomie
Uitwerkingen docent
Achtste druk
Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
,Eventuele op- en aanmerkingen over deze of andere uitgaven kunt u richten
aan: Noordhoff Uitgevers bv, Afdeling Hoger Onderwijs, Antwoordnummer
13, 9700 VB Groningen, e-mail: info@noordhoff.nl
0 1 2 3 4 11 10 09 08
© 2008 Noordhoff Uitgevers bv Groningen/Houten, The Netherlands.
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderin-
gen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op
enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of
op enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van
de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit
deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912, dient
men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting
Reprorecht (postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/reprorecht).
Voor het overnemen van een of meer gedeelten uit deze uitgave in bloemle-
zingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912)
kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproduc-
tierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp,
www.cedar.nl/pro).
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in
a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic,
mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without the prior written
permission of the publisher.
NUR 782
,Inhoud
Deel 1 Bedrijfseconomie en onderneming 4
1 Ondernemingen en hun functie in de economie 4
2 Bedrijfseconomische vakgebieden en functies 6
3 Financiële overzichten 7
4 Ondernemingsplan 10
Deel 2 Financiering 17
5 Investeringsprojecten 17
6 Werkkapitaalbeheer 23
7 Eigen vermogen 29
8 Vreemd vermogen 31
9 Beoordeling van de financiële structuur 32
10 Financiële markten 40
Deel 3 Kosten en kostprijs 44
11 Kostenstructuur 44
12 Kostencalculaties 48
13 Indirecte kosten 55
14 Budgettering en verschillenanalyse 64
Deel 4 Verslaggeving en winst 74
15 Externe verslaggeving 74
16 De jaarrekening nader bekeken 74
17 Kasstroomoverzicht 84
18 Concernverslaggeving 85
, Deel 1 Bedrijfseconomie en onderneming
1 Ondernemingen en hun functie in de economie
V1.1 1 Accountantskantoor
2 Juwelier
3 Supermarkt
4 Tabaksgroothandel
5 Touringcarbedrijf
6 Steenfabriek
V1.2 a Vordering bank: € 80.000
Opbrengst voor bank:
Ondernemingsbezittingen
Inventaris € 30.000
Bestelauto - 10.000
Voorraad computers
€ 30.000 – € 20.000 = - 10.000
€ 50.000
Privébezittingen
Spaarrekening Groen € 5.000
Auto De Bruin - 8.000
- 13.000
- 63.000
Verlies bank: € 17.000
b Nu is Groen niet met zijn privévermogen aansprakelijk. De spaarrekening
blijft buiten bereik van de bank, dus is het verlies voor de bank € 22.000.
V1.3 a Winst € 170.000
Zelfstandigenaftrek - 4.412
€ 165.588
Inkomen tot - 53.860: € 21.122
€ 111.728 52% = - 58.099
€ 79.221
Heffingskortingen
Algemeen € 2.074
Arbeidskorting - 1.443
- 3.517
€ 75.704
b € 170.000 – € 75.704 = € 94.296
4 © Noordhoff Uitgevers bv
,V1.6 a Bij de openbare vennootschap zijn de partners hoofdelijk aansprakelijk voor
de schulden, bij de bv zijn ze niet in privé aansprakelijk.
b Winstaandeel € 75.000
Zelfstandigenaftrek - 4.412
€ 70.588
Inkomen tot - 53.860 € 21.122
€ 16.728 52 % = - 8.699
€ 29.821
Heffingskortingen
Algemeen € 2.074
Arbeidskorting - 1.443
- 3.517
Te betalen belasting per partner € 26.304
Totale belasting 2 € 26.304 = € 52.608
c Vennootschapsbelasting
Winst voor aftrek salaris € 150.000
Salaris - 80.000
€ 70.000
Winst tot - 40.000 € 8.000
€ 30.000 23% = - 6.900
€ 14.900
Inkomstenbelasting over salaris
Salaris € 40.000
Inkomen tot - 31.589 € 11.769
€ 8.411 42% = - 3.533
€ 15.302
Heffingskortingen
Algemeen € 2.074
Arbeidskorting - 1.443
- 3.517
€ 11.785
Totaal te betalen inkomstenbelasting 2 € 11.785 = € 23.570
Totaal te betalen belasting € 14.900 + € 23.570 = € 38.470
© Noordhoff Uitgevers bv 5
, d Belasting bij openbare vennootschap € 52.608
Belasting bij bv zonder dividenduitkering - 38.470
€ 14.138
Elke euro dividend kost € 0,25 belasting in box 2, dus bij een dividenduitke-
ring van € 14.138 4 = € 56.552 is er geen verschil in belasting. Er wordt
datn € 70.000 – € 56.552 = € 13.448 gereserveerd.
C1.1 Aansprakelijkheid
Eenmanszaak: ook met privévermogen
ov: hoofdelijke aansprakelijkheid
bv: niet met privévermogen aansprakelijk
Continuïteit
Eenmanszaak: staat of valt met persoon eigenaar.
ov: wegvallen vennoot kan opgevangen worden door de andere, maar wel
meer kans op ruzie.
bv: in principe scheiding leiding en eigendom, maar in dit geval toch grote
afhankelijkheid van DGA.
Publicatieplicht
Eenmanszaak: Geen publicatieplicht
ov: geen publicatieplicht
bv: wel publicatieplicht
Fiscale positie
Eenmanszaak: over de winst wordt bij de eigenaar in box 1 inkomstenbelas-
ting geheven; eigenaar heeft ondernemersfaciliteiten.
ov: over de winstaandelen wordt bij de vennoten in box 1 inkomstenbelasting
geheven; eigenaren hebben ondernemersfaciliteiten.
bv: over de winst wordt bij de bv vennootschapsbelasting geheven; over het
salaris wordt bij de directeuren in box 1 inkomstenbelasting geheven; over
het dividend wordt bij de aandeelhouders in box 2 inkomstenbelasting gehe-
ven.
2 Bedrijfseconomische vakgebieden en functies
V2.1 a Financiering
Investeringsselectie Keuze machines/capaciteitsgrootte
Financieringswijze Koop of lease
Indien koop: extra eigen vermogen of extra vreemd
vermogen
Indien vreemd vermogen: welke looptijd/welke rente-
vaste periode
Betalingsverkeer Afrekening in euro’s of rupiah’s
Indien rupiah’s: afdekken valutarisico of niet
b Management accounting
Kostprijsbepaling Vaststellen kostprijs kruidenmengsels: van belang
vaste kosten versus variabele kosten, directe kosten
versus indirecte kosten
6 © Noordhoff Uitgevers bv