Week 1 – Schouder (SAPS)
Leerdoel
Student kan pathologie van SAPS beschrijven
SAPS = Sub Acromiaal Pijn Syndroom (80%) onder acromion. Dit zijn patiënten die wij heel veel gaan zien.
Opvallend in filmpje Jeremey Lewis is dat we heel veel dingen niet weten. Rotatorcuff related schoulder pain
noemen wij SAPS. Er is een zwakke relatie bij pezen tussen wat je ziet op een echo en de klinische symptomen
bij een patiënt. Eigenlijk zijn alle testen voor de schouder best wel slecht omdat ze zijn vergeleken met wat er is
gevonden op een echo. Maar als je bij gezonde mensen een echo maakt, zal daar ook iets uitkomen zonder dat
er klachten zijn.
In plaats van provocatietesten doen we tegenwoordig meer reductietesten. Dus niet kijken of het pijn doet,
maar juist of de pijn verminderd.
Incidentie sportblessures
9% schouder: heel veel schouderklachten zijn niet sport gerelateerd
Onder het acromion zitten:
- Ligamenten
- Pezen geven meestal de problemen
- Kapsel
- Bursa
Indeling schouderklachten
- Meakins (2015)
o Stijf en pijnlijk (frozen schoulder, artrose)
o Zwak en pijnlijk (SAPS, rotatorcuff rupturen)
o Instabiel en pijnlijk (GH-instabiliteit)
- NHG (2019) FMH-lessen
o SAPS (subacromiaal pijnsyndroom) 70-80%
o GH-gewrichtsklachten (frozen shoulder, GH-artrose)
o Overige schouderklachten (cervicaal, GH-instabiliteit)
- KNGF ES (2011) oude NHG standaard
o Schouderklachten met passieve bewegingsbeperking voornamelijk exorotatie- en/of
abductierichting (frozen shoulder)
o Schouderklachten zonder passieve bewegingsbeperking en met pijnlijk traject in abductie =
painful arc (SAPS, Rotatorcuff)
o Overige schouderklachten zonder passieve bewegingsbeperking en zonder pijn in het
abductietraject (overige)
Subacromiaal pijnsyndroom (SAPS)
Pijn meestal unilateraal gelokaliseerd rond het acromion en/of de bovenarm die verergert tijdens het heffen van
de arm (pijn en/of bewegingsbeperking van het abductietraject).
70-80% van de schouderklachten (35-72 jaar)
3e meest voorkomende MSK-klacht in Nederland (na rug en nek). Bewegen werkt het beste.
Painful arc is meestal de hoek waar supraspinatuspees pees tegen het acromion aanloopt.
,Thema 8 - PATHOLOGIE
SAPS bevat:
- Tendinopathie (evt. calcificerend = met kalk depot door
bijv. mislukt reparatie proces)
- Bursitis subacromialis (slijmbeurs)
- RC-ruptuur (gedeeltelijk/volledig)
Operatie bij trauma of volledige ruptuur
- Biceps ruptuur (caput longum)
Een operatie wordt afgeraden bij mensen met SAPS, NHG 2019.
Subacromiale decompressie = bot acromion bijschaven zodat
ruimte groter wordt door placebo-effect is er weinig verschil
tussen wel of niet uitvoeren van operatie. Scheelt alleen heel
veel geld. Dit betekent wel dat we conservatief aan de slag
moeten. Osteotomie = stukje bot wegsnijden.
Verklaring impingement:
- Charles Neer, orthopedisch chirurg. Heeft impingement syndroom bedacht. Leek hem logisch bij
elevatie impingement ontstaat.
- Jeremy Lewis, RCRSP, cuff gerelateerd (pezen vaak). Komt door overbelasting. Instabiliteit heeft een
rol. Artrokinematica.
- Ann Cools, beslisboom Cools. Is er inmiddels uit gegooid. Wordt allemaal a-specifieker omdat we er nu
meer vanaf weten.
- Schoudernetwerk Nederland noemt het tegenwoordig SAPS. Wij als fysiotherapeuten nemen dit over
en vinden dat een goede term
Impingement is niet meer correct. De gedachte was er is een peesinklemming dus dat moet wel schade
veroorzaken. Maar de inklemming geeft niet de klachten. Toch is hier een operatie uit voort gekomen
subacromiale decompressie = subacromiale ruimte vergroten. Deze wordt tegenwoordig niet meer uitgevoerd
omdat er nauwelijks effect blijkt te zijn.
Het belangrijkste is om te onderzoeken hoe de patiënt meer kan gaan bewegen.
Pathologie:
- Bron van nociceptie (pees, pathologie van pees, bursa)
o Pijn bij SAPS wordt waarschijnlijk veroorzaakt vanuit de pees. Angst educatie, stress en
focussen op de pijn zorgt ervoor dat de pijn extra goed en extra veel wordt gevoeld.
- Perifere-/ centrale sensitisatie
o Centraal = klachten worden chronisch, dan lijkt het wel een rol te spelen
o Poorttheorie pijn: een niet pijnlijke prikkel kan pijn verminderen wrijven over een plek
verminderd de pijn.
- Rol van ontsteking blijkt bij peesklachten minimaal
Klinische symptomen:
- Pijn deltoideus regio
- Pijn abductietraject
- Pijn bij elevatie
- Pijn/zwakte exorotatie tegen weerstand
Risicofactoren:
- Leeftijd (50+) 3,31x zo grote kans dan wanneer je niet boven 50 bent
- Diabetes 2,24x zo grote kans dan wanneer geen diabetesx zo grote kans dan wanneer geen diabetes
- Werken met schouder boven 90 2,4x zo grote kans dan wanneer geen diabetes1x zo grote kans dan niet werken boven 90
Load management = belasting en belastbaarheid optimaliseren. Factor die altijd terugkomt is overbelasting.
Belasting: intensiteit, duur, frequentie, type, kinematische keten etc.
Belastbaarheid: weerstand, kracht, biomechanica, flexibiliteit, etc.
, Thema 8 - PATHOLOGIE
Bij SAPS komen afwijkende structuren voor: echografische afwijkingen:
Peesafwijkingen 29%
Calcificatie 50%
Partiele ruptuur 19%
Volledige ruptuur 3%
Bursitis (slijmbeursontsteking) 20%
AC-artrose 12%
Geen afwijkingen 20%
Meer dan 2 afwijkingen 50%
Dus: relatie tussen pijn en wat je ziet is dus niet altijd goed zichtbaar. Onderzoek heeft alleen aangetoond
dat er geen correlatie is tussen afwijkende structuur en symptomen. Hopelijk kan je patiënt geruststellen met
een conservatief programma.
Symptomatisch: 4x zo grote kans dan wanneer geen diabetes0% >60jr heeft een RC-ruptuur.
A-symptomatisch: 15-39% van de mensen heeft een partiele RC-ruptuur.
Vanaf 80+ heeft bijna iedereen een RC-ruptuur met/zonder functieverlies.
Na jaren kan a-symptomatisch symptomatisch worden door toename ruptuur.
In het verleden werd er heel gehamerd op subacromiale ruimte (acromiohumerale afstand)
Acromiohumerale afstand = afstand tussen kop humerus en kop bovenkant acromion. Er is niet altijd een
correlatie tussen de afstand en zwelling (en daarmee de klachten).
Er zijn 3 soorten acromions: rechte, kromme en gehaakte. Vooral gehaakte gaf problemen.
Dikte supraspinatus direct na training bij SAPS toegenomen.
Dikte bursa gedurende trainingsperiode toegenomen. Functionele aanpassing, reden is verminderen van
wrijving.
Kinematische keten hele keten van spieren gebruiken om een beweging te maken, bijvoorbeeld bij golven of
tennis.
Als er 24x zo grote kans dan wanneer geen diabetes% kracht uit de heupen komt, neemt de belasting in de schouder toe met 34x zo grote kans dan wanneer geen diabetes%.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moon92. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.