Uitgebreide samenvatting van het vak Verdieping Ondernemingsrecht inclusief hoorcolleges, literatuur en artikelen. 135 pagina's. Met overzichtelijke schema's bij de gecompliceerde leerstukken.
[Samenvatting Hoorcolleges en literatuur verdieping ondernemingsrecht
Week 1 Literatuur + Jurisprudentie
Hoofdstuk 1
Deelrechtsorde; een vennootschap heeft door de statuten zowel een eigen rechtsorde net
als dat zij deel uit maakt van een groter geheel.
Hiertoe behoren in ieder geval de in de statuten genoemde personen.
De vennootschap als rechtspersoon wordt in haar bestaan geheel geregeerd door de
vennootschap als deelrechtsorde.
Lidmaatschap verhouding: Aandeelhouder is enerzijds deelnemer door het hebben van
zeggenschap in een vennootschap. Hij treedt toe in de deelrechtsorde. Maar daarnaast komt
hij ook tot de vennootschap in een zekere betrekking te staan. Dat wil zeggen dat hij rechten
en plichten verkrijgt. (Vorderen van dividend of het moeten volstorten van de aandelen).
Onderneming: organisatorisch verband, gericht op duurzame deelneming aan het
economische verkeer.
Vennootschap (BV/ NV) is dit deels ook. Organisatorisch verband = deelrechtsorde.
Reële benadering van organisatorisch verband. Het gaat hier om een benadering van de
onderneming als vermogensobject. De vennootschap heeft dan een onderneming, zij is
eigenaar van de door haarzelf ontwikkelde onderneming. Hebben.
De instrumentele benadering gaat juist over het feit dat de onderneming meer is dan enkel
het eigendomsrecht op de onderneming maar ook het gebruik van die onderneming voor
het door de eigenaar gestelde doel. Drijven.
Tot slot de institutionele benadering. Jo. Art. 1 lid 1 sub c WOR. Een onderneming is een
organisatorisch verband wat als zelfstandige eenheid optreedt in de maatschappij en waarbij
de beslissingen door het geheel worden gemaakt. In stand houden.
Een veel aangehangen opvatting over het onderscheid tussen de onderneming enerzijds en
de vennootschap anderzijds is dat de onderneming de organisatie van werknemers en
leiding is en de vennootschap de kapitaalverschaffer.
De onderneming en de vennootschap groeien steeds meer naar elkaar toe.
WOR gaat in enge zin meer over ondernemingen. BW 2 meer over vennootschapsrecht.
De vennootschap kent een verschil in hoe zij bij de notaris tot stand komt en hoe zij deel kan
nemen als operationele eenheid in het economische verkeer. Een vennootschap kan ook
bijv. louter een administratieve holding zijn.
,,
Organisatie en doelstelling vennootschap
Een vennootschap bestaat uit meerdere organen. Een orgaan is een uit één of meerdere
personen bestaande functionele eenheid die door de wet óf de statuten met
beslissingsbevoegdheid in een vennootschappelijke aangelegenheden is bekleed.
Allereerst heb je het bestuur en de AVA. De AVA bestaat vaak ook uit andere
vergadergerechtigden. Niet alleen aandeelhouders. De AVA vertegenwoordigt het kapitaal.
(Eigenaarsbelang). Daarnaast heeft zij het recht tot benoeming van bestuurders en
commissarissen, tenzij het gaat om een structuurvennootschap.
Een belangrijk onderscheid tussen het bestuur en de AVA is dat zij beide autonoom zijn. Ze
bemoeien zich met elkaar in beginsel niet. De wet laat dit echter soms wel toe.
Bij een BV kan dit via art. 2:239 lid 4 BW. (concrete aanwijzingen van de AVA aan het
bestuur).
Bij een NV kan dit alleen voor aanwijzingen van algemene lijnen van het te voeren beleid. Jo.
Art. 2:129 lid 4 Bw. Vooral van belang wanneer een dochtervennootschap onderdeel
uitmaakt van een concern.
Andere vormen van organen zijn:
- RvC
- Vergadering van aandeelhouders met een bepaalde soort of aanduiding.
- Gemeenschappelijke vergadering van het bestuur en de RvC. Jo. Art. 2:189a.
- Aandeelhouderscommissie ex art. 2:268 lid 11 Bw.
Niet uitvoerende bestuurders ex art. 2:239a BW vormen een niet afzonderlijk orgaan, ook al
hebben zij wel eigen bevoegdheden.
De OR (WOR) is in de zin van het Bw geen orgaan van de vennootschap. Enkel een orgaan
van de onderneming die door de wetgever nog als een afzonderlijke organisatie wordt
gedacht.
Het doel van de vennootschap moet voortvloeien uit de doelomschrijving in de statuten. Jo.
Art. 2:177. Dit is het enge doel. In de literatuur wordt ook een onderscheid gemaakt tussen
enerzijds het shareholders doel (winst) en stakeholders doel (breder belang). Angelsaksisch
vs. Rijnlands. De Corporate Governance Code van 8/12/16 laat zien dat er duidelijk gekozen
is voor het Rijnlandse model.
Hieruit blijkt tevens ook dat de buiten de eigen organisatie geldende belangen weldegelijk
meer en meer de norm gaan zetten. Dit hangt samen met het maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Deze norm volgt uit de CCC. Niet uit artikelen 2:8, 2:9 en wanbeleid ex art.
2:350/355 Bw. Daar is het begrip nog te diffuus voor.
,,
De leidinggevende organen dienen zich derhalve nog primair te richten op het
vennootschapsbelang.
In beginsel is een rechtspersoon exclusief aansprakelijk. Doorbraken van de
aansprakelijkheid zijn er wel. Denk aan art. 2:30 Bw. (Arena).
Het beginsel van rechtssubjectiviteit volgt uit art. 2:5 BW. Dit wil zeggen dat hiermee de
zelfstandigheid van de rechtspersoon wordt aangeduid.
Het gaat hier niet om de organisatie, wat juist het bepalend karakter geeft aan de
rechtspersoonsvormen van de BV en NV. Art. 2:8 BW kan worden gezien als de kern van het
organisatierecht van de rechtspersonen. Het is algemeen beginsel van behoorlijk
ondernemingsbestuur.
NV (beursgenoteerde vennootschappen) BV (besloten vennootschappen)
Wijdverbreid aandelenbezit Eenpersoonsvennootschap (onderdeel van
concern).
Kleine groep controlerende aandeelhouders Joint venture vennootschap; hierin werken
met daarnaast minderheidsaandeelhouders een bepaald aantal aandeelhouders met
elkaar samen.
Corporate Governance Code
De bepalingen zijn op zichzelf niet juridisch bindend. Indirect wel.
Verplicht de vennootschap om jaarlijks in het jaarverslag een beeld te geven van hoe zij
omgaat met de in de Code opgenomen principes en de best practice bepalingen.
Misbruik van de BV en de NV
De vennootschap die deelneemt aan het rechtsverkeer is aansprakelijk voor alle schulden
die daarbij ontstaan.
Zij die namens de vennootschap handelen (bestuurders of anderen) zijn niet aansprakelijk.
Ook de aandeelhouders zijn niet aansprakelijk, enkel verplicht t.o.v. de vennootschap om
hun aandelen vol te storten. Jo. Art. 2:175 Bw.
Dat de aandeelhouders hoofdelijk geen risico dragen is een van de belangrijkste kenmerken
van de BV en de NV. Dit is geheel legitiem. Echter maakt dit wel mogelijk dat er misbruik kan
worden gemaakt van een dergelijke vennootschap. Hiervoor zijn enkele maatregelen
getroffen om dit zo goed mogelijk tegen te gaan. Zo kan bijv. in sommige gevallen de
bestuurder weldegelijk aansprakelijk worden gehouden (art. 2:248 lid 1 Bw). Moet elke
BV/NV jaarlijks haar jaarrekening openbaar uitgeven en is art. 2:11 ingevoerd.
, ,
Aandelen aan toonder kunnen ook worden gebruikt voor misbruik omdat dergelijke houders
anoniem kunnen blijven. Dit wordt vaak gebruikt voor witwaspraktijken.
Concernverhoudingen
Concern is de term uit de praktijk voor een groep van vennootschappen. De meest
eenvoudige vorm hiervan is de moeder- dochtervennootschap constructie.
Art. 2:24a Bw ziet hierop toe. Lid 1 sub a is de meest eenvoudige constructie. Dit kan ook de
‘kleindochter constructie zijn A – B – C. Hier spreekt men in de wet echter nog steeds over
een dochtermaatschappij.
Sub b gaat over meer dan de helft van de commissarissen dan wel bestuurders kan
benoemen.
Groepsmaatschappij ex art. 2:24b Bw zijn vennootschappen en rechtspersonen die op tee
wijzen met elkaar zijn verbonden; organisatorisch en economisch. Uit de literatuur volgt vaak
ook het vereiste van centrale leiding om te kunnen spreken van het groepsbegrip.
Bij moeder-dochter verhouding is er ook sprake van uitoefening van zeggenschap. Hier gaat
het echter om kunnen uitoefenen. Bij groepsmaatschappij gebeurt dit daadwerkelijk.
Meestal echter behoort de dochter-moedermaatschappij ook tot de groep.
De centrale leiding volgt uit art. 2:406 (consolidatieregeling).
Deelneming moet worden onderscheiden van de eenvoudige belegging. Zie art. 2:24 c lid 1.
Het gaat om een subtiel verschil, wat gezien moet worden tegen de achtergrond van het
jaarrekeningrecht. De deelneming moet immers afzonderlijk worden opgenomen op de
balans onder de financiële vaste activa. Ex art. 2:367 sub a en b.
Hoofdstuk 2
Oprichtingsvereisten:
- Oprichtingshandeling.
Vaak meerdere oprichters (niet verplicht!). vaak gaan deze een voorovereenkomst aan. Kan
ook een intentieverklaring zijn. Zijn van belang om aan te geven vanaf welk moment de
BV/NV winst en verlies kan maken. Een oprichtingshandeling is een rechtshandeling.
Nietigheid en vernietigbaar is deze dus door bijv. wilsgebrek etc. De vernietigbaarheid/ nietig
baarheid van de oprichtingshandeling heeft echter niet als gevolg dat de vennootschap zelf
verdwijnt. Wel kan deze ontbindbaar worden. Jo. Art. 2:4 lid 2 jo. Art. 2:21 lid 1 Bw.
- Notariële akte.
Moet in de Nederlandse taal worden verleend (2::176 BW).
- Deelname in het kapitaal door een of meer personen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mreverts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,49. Je zit daarna nergens aan vast.
