Dit document bevat de aantekeningen van het college en alle literatuur voor week 1:
Pameijer, N., Kramer, A., & Draaisma, N. (2024). Handelingsgerichte Diagnostiek in Jeugdhulp. Acco. Hoofdstuk 1. Inleiding en Hoofdstuk 2. Uitgangspunten.
Van der Horst, F., Kok, R., & Luijk, M. (red). (2024) ...
Pedagogische Ondersteuning Blok 3.2.
Literatuur
Inhoud
Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) .................................................................................3
Begrippenlijst ..........................................................................................................................4
Handelingsgerichte diagnostiek in de jeugdzorg .......................................................................7
Hoofdstuk 1: Inleiding ..........................................................................................................7
Wat is handelingsgerichte diagnostiek?.............................................................................7
Wanneer zet je handelingsgerichte diagnostiek (HGD) in? ..................................................8
Wie kan HGD toepassen? .................................................................................................9
Update HGD in jeugdzorg en JGGZ: ontwikkelingen ............................................................9
Hoe implementeer je HGD? ............................................................................................ 10
Hoofdstuk 2: Uitgangspunten ............................................................................................. 11
HGD is doelgericht ......................................................................................................... 12
HGD focust op transactionele ontwikkelingsprocessen ................................................... 13
HGD is gericht op de behoeften van kind, ouders en professionele opvoeders .................. 15
HGD hecht waarde aan het positieve van kind en omgeving ............................................. 17
HGD is gericht op samenwerking .................................................................................... 19
HGD verloopt systematisch en benut wetenschappelijke kennis ...................................... 21
Feedback in HGD ........................................................................................................... 23
Hoofdstuk 3: Intakefase ..................................................................................................... 24
Stap 1. Voorbereiden Intakegesprek ................................................................................ 25
Stap 2. Start: aanmeldreden, hulpvragen, wensen en verwachtingen ............................... 26
Stap 3. Positieve en negatieve aspecten (overzicht): wat gaat al goed en wat kan/moet nog
beter? ............................................................................................................................ 27
Stap 4. Verklaringen (inzicht): hoe kun je de situatie begrijpen? ........................................ 29
Stap 5. Inschatten veiligheid kind .................................................................................... 30
Stap 6. Veranderwensen en oplossingen (uitzicht): wat willen we bereiken en wat is
daarvoor nodig? ............................................................................................................. 31
Stap 7. Afronding: werkafspraken en evaluatie intakegesprek .......................................... 32
Tot slot: Welke visualisaties kunnen de intakefase ondersteunen? ................................... 34
Hoofdstuk 4: Strategiefase ................................................................................................. 35
Stap 1. Ordenen beschikbare informatie in clusters ......................................................... 37
Stap 2. Inschatten mate van ernst ................................................................................... 39
, 2
Stap 3. Bepalen of we al genoeg weten om de vraagstelling(en) te beantwoorden en/of
beslisingen te nemen ..................................................................................................... 40
Stap 4. Formuleren hypothesen, deze omzetten in onderzoeksvragen en selecteren op
relevantie (voorreiden onderzoeksfase) ........................................................................... 43
Stap 5. Beschikbare informatie integreren (voorbereiden integratie- en aanbevelingsfase) 47
Stap 6. Consistentie met intakefase checken .................................................................. 48
Stap 7. Gekozen traject afstemmen met cliëntsysteem ................................................... 49
Hoofdstuk 9: Verslaglegging Een HGD-format ter inspiratie ................................................. 50
Richtlijnen handelingsegricht verslag .............................................................................. 51
Een format ter inspiratie ................................................................................................. 51
Het verslag als een groeidocument ................................................................................. 52
HGD-verslag en gevalbeschrijvingen voor NIP en NVO ..................................................... 53
Handboek Psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten. ............... 54
H1 (Paragraaf 1-5; Blz. 11-20) ............................................................................................. 54
H2 – Visies op normaliteit (Paragraaf 3, blz 39-41) ............................................................... 61
H4 (Blz. 58-71) ................................................................................................................... 62
Hechten. Menselijke emoties, relaties en ontwikkeling. .......................................................... 70
De trap van pedagogische ondersteuning ........................................................................... 70
, 3
Handelingsgerichte diagnostiek (HGD)
Classificatie versus diagnostiek
Classificatie Diagnostiek
= Het is het onderbrengen van symptomen in = het vergkrijgen van een uniek, gedetailleerd
een categorie, vaak aan de hand van de DSM- en compleet beeld van de problematiek van
5 of een ander classificatiesysteem een specifiek individu op een specifiek
moment
Een onderdeel van het diagnostisch proces Met als doel indicatiestelling en behandeling
te bevorderen. Het vraagt om een holistische
theorie van de persoon, waarbij verklaring
van de klachten gezocht wordt in
leergeschiedenis, biologische en
omgevingsfactoren.
Diagnostiek kan met én zonder classificatie.
Classificatie is geen oorzaak
Handelingsgerichte diagnostiek
➢ Intakefase = samen met ouders en kind en eventueel andere betrokkenen Hulpvraag
uitvragen en problemen bespreken
➢ Strategiefase = wat zou er aan de hand kunnen zijn. Wat weten we al wel? Wat weten we
nog niet? Wat voor type vragen zijn er en wat moeten we nog weten om daar antwoord op te
geven? Wellicht onderzoek voor nodig.
➢ Onderzoeksfase = onderzoek met valide en betrouwbare meetinstrumenten
➢ Integratie en aanbevelingsfase = Komt alle informatie samen. Wat heeft het kind/gezin
nodig en welke adviezen kunnen we daarop aansluiten?
➢ Adviesfase= Hebben we zo de vragen goed beantwoord? Doet een voorstel voor
aanbeveling en komt samen met het gezin tot een advies om te kijken met welke
aanbeveling het gezin kan gaan oefenen
, 4
Begrippenlijst
Classificatie
= kan een onderdeel zijn van een diagnostisch proces; onderbrengen van symptomen in een
categorie vaak aan de hand van DSM-5 of andere classificatiesysteem. Wat is er aan de hand →
geeft een deel van het antwoord op de vraag.
Diagnostiek
= Is veel breder dan classificatie. Is het verkrijgen van een uniek, gedetailleerd en compleet
beeld van de problematiek van een specifiek individu op een specifiek moment. Met als doel
indicatiestelling en behandeling te bevorderen. Diagnostiek vraagt om een holistische theorie
van de persoon, waarbij verklaring van de klachten gezocht worden in leergeschiedenis,
biologische en omgevingsfactoren.
Comorbiditeit
= Een comorbiditeit is het tegelijkertijd voorkomen van twee of meer aandoeningen of ziekten bij
dezelfde persoon. In de medische context betekent dit dat iemand niet alleen last heeft van één
ziekte, maar daarnaast ook nog een andere aandoening heeft die tegelijk aanwezig is.
Comorbiditeiten komen veel voor bij chronische aandoeningen, bijvoorbeeld als iemand zowel
diabetes als hoge bloeddruk heeft.
Differentiaal diagnostiek
= Je kijkt naar de mogelijke diagnoses die passend zijn bij de cliënt.
Regulatieve cyclus
= Vanuit een ‘probleem’, gaat de regulatieve cyclus door verschillende fasen:
• Probleemstelling
• Diagnose
• Plan (ontwerp)
• Ingreep (implementatie)
• Evaluatie
➢ De regulatieve cyclus is waardevol omdat het helpt gestructureerd en doelgericht te werk te
gaan.
De trap van pedagogische ondersteuning
= beschrijft verschillende niveaus van opvoedondersteuning afhankelijk van de ernst van de
opvoedingsproblemen en de behoeften van ouders:
1. Normaliseren en Informeren (opvoedingsonzekerheid)
= Dit is het basisniveau van ondersteuning.
❖ Ouders krijgen algemene informatie en adviezen om veelvoorkomende opvoedvragen
zelfstandig aan te pakken. Hierbij ligt de nadruk op het geruststellen van ouders en het
vergroten van hun zelfvertrouwen, zodat ze zich competenter voelen in hun opvoedrol.
❖ Opgelost binnen eigen netwerk
2. Adviseren en Ondersteunen (opvoedingsspanning)
= Dit niveau biedt specifieke begeleiding aan ouders die lichte opvoedproblemen ervaren.
❖ Deze ondersteuning kan bijvoorbeeld komen van een jeugdgezondheidswerker, die
ouders helpt door middel van gericht advies en ondersteuning bij kleine uitdagingen.
❖ Ondersteuning buiten netwerk nodig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joycevries. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,96. Je zit daarna nergens aan vast.
