Ik beschrijf wat de verschillende stralingen inhouden. Daarnaast leg ik de eenheden uit (bequerel/gray/sievert). Ik beschrijf de risico's van röntgenstraling en de stochatische en deterministische effecten. Ik beschrijf het uitgangspunt RAD en leg het ALARA/ALADA principe uit. Verder leg ik uit we...
Corpusculaire straling, straling wat een materie heeft:
- Alfastraling (heliumkernen)
- Bètastraling en deltastraling (elektronen)
- Neutronenstraling (neutronen)
- Protonenstraling (protonen)
- Kosmische straling
Ioniserende straling is straling die energetisch genoeg is om een elektron uit de
buitenste schil van een atoom weg te slaan/aan te trekken. Hierdoor verandert
een neutraal geladen atoom naar een positief geladen atoom, of omgekeerd. Dit
proces heet ionisatie.
Elektromagnetische straling is het overbrengen van energie zonder tussenkomst
van materie.
Röntgenstraling is niet zintuigelijk waar te nemen (horen, ruiken, zien, voelen,
proeven).
Bijzondere eigenschappen van röntgenstraling:
- Doordringend vermogen
- Absorptievermogen
Stralenspectrium geeft inzicht in alle mogelijke frequenties van de golflengte van
elektromagnetische straling
Het spectrum laat zich uiteenzetten van lage frequenties naar hoge frequenties.
De golflengte van röntgenstraling is niet waar te nemen, aangezien 1 golflengte
zo groot is als een atoom.
Achtergrondstraling, straling uit de bodem en gebouwen door radon en thoron,
kosmische straling en voeding. In Nederland ontvangen we ongeveer 2,6 mSv
‘achtergrondstraling’ per jaar.
Bequerel (bq)/gray/sieverts
Bequerel eenheid beschrijft hoeveel radioactief verval er is per seconde
Gray meet de geabsorbeerde hoeveelheid ioniserende straling, en dus de
fysische effecten van straling (1 gy staat ongeveer gelijk aan 1 Sv = 1000 mSv)
Sievert is de meeteenheid voor de equivalente dosis waaraan de mens is
blootgesteld in een bepaalde periode. Deze is afhankelijk van de biologische
effecten van straling.
Achtergrondstraling is 2,5, en je mag hierboven op nog 1 msv straling hebben.
Risico’s van röntgenstraling
, Deterministische effecten:
- altijd sprake van een voorspelbaar verband.
- Effect treedt op boven de drempelwaarde.
- De ernst hangt af van de hoeveelheid en tijd.
- Herstel is (geheel of gedeeltelijk) mogelijk.
De dosis voor tandheelkundige opnamen zal binnen de mondzorg geen
deterministisch effect veroorzaken. Tot een dosis van 1 gy zijn geen negatieve
gezondheidseffecten geregistreerd. Onder de 1 Gy wel weefselschade, maar
geen functieverlies. 1 Gy is vergelijkbaar met 1000 mSv (milliesievert)
Stochatische effecten:
- De “dosis-effect relatie heeft een waarschijnlijkheidskarakter.
- Er is geen drempelwaarde.
- Bij elke hoeveelheid straling is er kans op effect.
- Ernst van het effect is van de dosis afhankelijk.
- Frequentie van het effect neemt toe bij een hogere dosis.
- Effecten zijn schijnbaar willekeurig verdeeld binnen een bestraalde
populatie.
- Effect treedt meestal op na langere tijd.
- Herstel is onwaarschijnlijk.
Drie uitgangspunten: RAD
1. Rechtvaardigheid, opname alleen dan maken als er een reden is die de
patiënt tot voordeel strekt.
2. ALARA/ALADA, rekening houden met economische en sociale factoren. (As
low as reasonably achievable).
3. Dosislimieten, gelden niet voor patiënten, limiet voor bevolking en
professie is verschillend.
Dosislimieten voor personeel te bereiken met stralingsbescherming:
- Geen opname indien niet nodig.
- Afstand tot stralingsbron
- Afschermende wand
- Gunstige opname omstandigheden
- Voorkomen van “retakes” (nieuwe opname)
Vermeld in het dossier of het röntgenprogramma altijd de indicatie en de
diagnose.
Bij een bitewing of solo heeft het geen zin om voor een occlusaal probleem
foto’s te maken, omdat de glazuurkappen de straling terug schemert en je alleen
maar witte vlakken ziet.
Opnametechnieken:
- Bitewingtechniek (bij bitewings)
- Rechthoekregeltechniek (-> bij peri-apical, dus solo’s)
- Bisectricetechniek (röntgenplaatje met vinger tegen element)
- Intra-oraal:
o Bitewing techniek
o Peri-apical (“solo”)
- Extra oraal:
o OPT, Orthopantomogram (kaakoverzichtsfoto)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eemmaplass. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,57. Je zit daarna nergens aan vast.
