Deze samenvatting is geschreven voor het basis kennis psychologie tentamen van de Hanze hogeschool op 22 November en bevat alle benodigde kennis. Doordat er herhaling in zit van de verschillende boeken en er veel afbeeldingen zijn toegevoegd lijkt het meer dan dat het is.
Onderwerp Kennis (LU1) Toepassen Culturele, Totaal aantal
Aantal vragen (LU2) ethische en vragen
Aantal vragen morele
beperkingen
(LU3)
Aantal vragen
Groepsdynamic 4 3 1 8 (10%)
a
Gedragsbeïnvlo 8 6 2 16 (20%)
eding
Arbeid- & 12 9 3 24 (30%)
organisatiepsyc
hologie
Onderzoeksthe 8 7 1 16 (20%)
ma’s
Sociale 4 7 5 16 (20%)
psychologie
Totaal aantal 36 (45%) 32 (40%) 12 (15%) 80 (100%)
vragen
Brok, A., Kwakernaak, M., De Meere, F. & Boutellier, H. (2019). Literatuurstudie Sociale Cohesie.
URL: 118050_Literatuurstudie_sociale_cohesie.pdf (verwey-jonker.nl) (laatst geraardpleegd: 15-07-
2024)
Samenvatting:
Sociale cohesie: samenhang in de maatschappij en uit zich in de wil en het vermogen van mensen
om samen te leven en te werken.
+ om dit te bevorderen kunnen de beleidsmakers veiligheid, gezondheid en leefbaarheid en
inclusie op de arbeidsmarkt stimuleren
- Als iets onderlinge verschillen versterkt of benadrukt benadeelt dit de sociale cohesie
Probleem Vervreemding: ontstaat bij verwarring over en selectieve interpretatie van het concept
sociale cohesie. Hierbij bestaat het risico dat impact op sociale cohesie onbelicht blijft, of dat de term
alleen symbolisch gebruikt wordt als decoratie van beleidsstukken.
MIA Maatschappelijk Impact Analyseren is ontwikkeld voor de rijksoverheid om bewust om te gaan
met de maatschappelijke impact van beleid. De volgende vragen staan daarbij centraal:
● Welke dimensies kunnen onderscheiden worden binnen het concept sociale cohesie?
● Welke wegingsfactoren kunnen onderscheiden worden binnen deze dimensies?
● Welke relevantie draagt dit voor de Maatschappelijk Impact Analyseren (MIA)
Durkheim ‘’The division of labor and society’’
,➔ In een cohesieve samenleving bestaat sociale solidariteit: er is een collectieve kracht waaruit
individuen kunnen putten
➔ Er zijn verschillende interpretaties voor sociale cohesie door verschillende wetenschappen
maar het valt op dat deze op 1 deel van de sociale cohesie focussen terwijl dit meerlaags is
en deze dimensies sterk met elkaar samenhangen.
➔ Meest passende empirische onderbouwing met multidimensionale conceptuele benadering
komt voort uit een studie van Forrest en Kearns: Sociale cohesie is een harmonieuze
ontwikkeling van verschillende maatschappelijke groepen langs gemeenschappelijke
economische, sociale en ruimtelijke standaarden
◆ 5 dimensies uit dit onderzoek
● Sociale solidariteit en welvaartsverdeling (gelijkheid)
○ Inclusieve sociale diensten (iedereen heeft evenveel toegang tot ov,
huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs etc)
○ inkomensverschillen (economische groei brengt vaak sociale
polarisatie met zich mee)
○ kansen voor sociale mobiliteit, die nodig zijn om gelijke kansen en
een gevoel van rechtvaardigheid te krijgen (evenveel kans om zich te
ontwikkelen)
◆ Solidariteit wordt hiermee gelinkt aan vormen van
herverdeling en sociale contracten van de welvaartsstaat
,● Sociale veiligheid en sociale controle (veiligheid)
○ Objectieve veiligheid (delinquentie, hoeveelheid criminele activiteiten)
○ Subjectieve veiligheid (perceptie, veiligheidsgevoelens. Als mensen
zich niet veilig voelen gaan zij niet naar buiten en dit levert barricades
voor sociale relaties en daarbij vertrouwen en sociale cohesie)
○ Sociale controle (het toezicht houden op en (waar mogelijk) ingrijpen
in het handelen van anderen in de openbare ruimte)
◆ Informeel toezicht (letten op; elkaars huis)
◆ formeel toezicht (politie en beveiligers
◆ Functioneel toezicht (inzetten van wijkwachten)
● Sociale netwerken en sociaal kapitaal (sociaal contact)
○ Sociaal kapitaal bevindt zich
◆ Binnen groepen burgers, exclusieve banden tussen leden
van homogene en vastgelegde groepen. Deze zijn naar
binnen gericht en versterk exclusieve identiteit van een groep
(bonding social capital)
● kan leiden tot overmatige sociale controle en
uitsluiting van buitenstaanders
◆ Tussen verschillende groepen burgers (bridging social
capital)
● Weak ties: vluchtig contact tussen heterogene en
groepsoverstijgende verbanden. Deze banden zijn
nuttiger dan de strong ties van homogene groepen
(Putman)
○ leiden tot versterking gebiedsidentiteit,
veiligheidsgevoel en thuisgevoel
● tegenbinding (Kees Schuyt) tegenstellingen worden
niet overbrugd maar erkend waardoor zij niet leiden
tot destructief sociaal gedrag.
● Plaatsgebondenheid en identiteit (leefomgeving)
○ gebiedsidentiteit
◆ Teveel lokale cohesie kan tegenover cohesie van de bredere
samenleving komen te staan (miniaturisatie)
○ faciliteren ontmoeting in de ruimte
◆ ruimte voor ontmoeting
○ fysieke mobiliteit en bereikbaarheid
◆ Teveel mobiliteit kan de lokale banden verzwakken en te
weinig mobiliteit resulteert in sociale exclusie
● Gedeelde waarden en politieke cultuur (betrokkenheid en vertrouwen)
○ Gedeelde waarden
◆ politieke cultuur (civic culture) waarin gemeenschappelijke
waarden en meningen zich uiten in de rechtsstaat en
instituties
○ Vertrouwen in de rechtsstaat en politiek
◆ burgers geloven dat hun inbreng een verschil maakt
◆ effectiviteit (lukt het de rechtsstaat om problemen in relatie
tot criminaliteit aan te pakken?)
◆ Responsiviteit (lukt het de rechtsstaat om in te spelen op
signalen van burgers?)
◆ integriteit (lukt het de rechtsstaat om principes als
onpartijdigheid, rechtsgelijkheid en rechtszekerheid toe te
passen?)
, ○ Deelname aan politieke proces
◆ De burger moet de wet niet alleen vertrouwen maar ook
‘kunnen’
Focus nationaal beleid: gericht op sociale cohesie op nationaal niveau is vooral gericht op het
bevorderen van gedeelde waarden en het verminderen van welvaartsverschillen en economische
verschillen tussen stad en land
Focus lokaal beleid: op stedelijk niveau zijn de meest relevante dimensies de sociale veiligheid en
controle, het versterken van de politieke cultuur en het ontwikkelen van lokale identiteit en
plaatsgebondenheid.
Focus buurtniveau: Op buurtniveau 'gebeurt' sociale cohesie en hier ligt de nadruk ook op
daadwerkelijke interactie. De relevantie dimensies zijn sociale netwerken/ sociaal kapitaal en sociale
veiligheid/ sociale controle
In kleinere dorpen hebben burgers vaker behoefte aan hogere mate sociale netwerken en controle.
Sociale cohesie op lokaal niveau kan leiden tot minder sociale cohesie in de bredere samenleving
De governance van sociale cohesie snijdt door diverse beleidssectoren wat vraagt om een cross-
sectorale benadering.
Sociale cohesie gaat volgens Kearns & Forrest over gelijkheid en inkomensverschillen; aspecten van
sociale veiligheid en sociale controle; de kwaliteit van sociaal contact; een gevoel van
gebiedsidentiteit, de kwaliteit van de ontmoetingsruimte en bereikbaarheid; en betrokkenheid en
vertrouwen in politieke instituties en de rechtsstaat.
Bij veel cohesie: waarden liggen niet ver uit elkaar, weinig sociale conflicten, minimale
inkomensongelijkheid waar hoge niveaus van sociale relaties zijn en zekere mate van identificatie met
de regio of woonplaats
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ankebouma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,06. Je zit daarna nergens aan vast.
