Verpleegkunde & methodiek 2
Leertaak 1
- Uitleggen wat verstaan wordt onder zorgtechnologie, e
Health en domotica
Zorgtechnologie:
Alle technologische hulpmiddelen die je kun inzetten op het gebied van wonen, zorg en welzijn in de
gezondheidszorg en welzijnssector, voor zowel zorgprofessionals als cliënten en hun netwerk.
EHealth:
eHealth gaat over digitale toepassingen in de zorg: het gebruik van informatie- en
communicatietechnologie ter ondersteuning of verbetering van de gezondheid en de
gezondheidszorg. Patiënten en artsen kunnen zo via de computer diagnoses stellen, uitslagen
communiceren en informatie uitwisselen. Denk aan het online doorgeven van bloedstollingswaarden
door patiënten, videocontact met thuiszorg, domotica, teleconsultatie tussen artsen en
telemonitoring van patiënten met chronische aandoeningen. Dit draagt bij aan betaalbare,
toegankelijke en kwalitatief goede zorg en leidt tot meer eigen regie voor patiënten.
Domotica:
Laten we eerst domotica definiëren. Dit zijn de apparaten en toepassingen waarmee
een woning of gebouw wordt geautomatiseerd. We spreken van zorgdomotica als technische
toepassingen specifiek worden toegepast om het leven van ouderen en hulpbehoevenden
makkelijker of comfortabeler te maken. Het gaat om toepassingen in de huiselijke omgeving, waarbij
je zowel kan denken aan een aangepast woonhuis als een woon-zorginstelling.
- Op hoofdpunten de volgende wet en regelgeving uitleggen:
O Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens in de zorg
(2017)
De wet regelt de voorwaarden waaronder zorgverleners medische gegevens veilig en elektronisch
kunnen inzien of uitwisselen met andere zorgverleners. Daarnaast regelt de wet ook de rechten van
patiënten bij elektronische gegevensuitwisseling.
Waarom is de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens nodig?
Op het moment dat zorgverleners gegevens van cliënten met elkaar uitwisselen gelden er wettelijke
regels. De bestaande wetgeving – de Wet bescherming persoonsgegevens en de Wet Geneeskundige
Behandelovereenkomst – verplicht zorgverleners zorgvuldig met medische gegevens om te gaan.
Deze wetten richten zich niet specifiek gericht op elektronische gegevensuitwisseling. De wet
Cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens doet dat wel.
Wat doet de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens?
De wet Cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens schept de randvoorwaarden
waaronder medische gegevens veilig en elektronisch mogen worden uitgewisseld of ingezien. De wet
regelt daarnaast ook de rechten van cliënten bij elektronische gegevensuitwisseling. Aanvullend
worden in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) specifieke functionele, technische en
organisatorische eisen aan elektronische gegevensuitwisseling gesteld.
,Waarom is de wet in het belang van cliënten?
Een zorgverlener is vanaf juli 2017 verplicht om zijn cliënt te informeren over de elektronische
gegevensuitwisseling en toestemming te vragen voor het beschikbaar stellen van de cliëntgegevens
via een electronisch uitwisselingssysteem. Er wordt dus aan de cliënt gevraagd of hij ermee akkoord
is dat andere zorgverleners (die hem behandelen) ook zijn medische gegevens via het elektronisch
uitwisselingssysteem kunnen raadplegen. Vanaf 2020 kan hij bovendien aangeven welke gegevens
wel of niet door welke (categorieën van) zorgverleners mogen worden ingezien (gespecificeerde
toestemming). Voor alle duidelijkheid: het gaat altijd uitsluitend om zorgverleners waarmee de cliënt
(dan) een behandelrelatie heeft. Andere zorgverleners mogen zijn gegevens niet zien. Verder heeft
de patiënt het recht op (gratis) elektronische inzage in zijn dossier en recht op een elektronisch
afschrift daarvan. De zorgverlener moet ervoor zorgen dat het elektronisch uitwisselingssysteem dat
hij gebruikt, vastlegt wie gegevens beschikbaar heeft gesteld en wie ze heeft ingezien (logging).
Zorgverzekeraars, keuringsartsen, bedrijfsartsen, verzekeringsartsen krijgen geen toegang tot
patiëntgegevens via het elektronisch uitwisselingssysteem.
O AVG (2018)
De Algemene verordening gegevensbescherming is een Europese verordening die de regels voor de
verwerking van persoonsgegevens door particuliere bedrijven en overheidsinstanties in de hele
Europese Unie standaardiseert.
1. Bewustwording
Zijn de relevante mensen in uw organisatie (zoals beleidsmakers) op de hoogte van de
nieuwe privacyregels? Er moet worden ingeschat wat de impact van de AVG is op de huidige
werkwijze, protocollen, processen en diensten en welke aanpassingen nodig zijn om aan de
AVG te voldoen.
2. Rechten van betrokkenen
Onder de AVG krijgen betrokkenen (de mensen van wie u persoonsgegevens verwerkt) meer
en verbeterde privacyrechten. Zorg er daarom voor dat zij hun privacyrechten goed kunnen
uitoefenen.
3. a). Overzicht verwerkingen:
Breng uw gegevensverwerkingen in kaart. Documenteer welke persoonsgegevens u verwerkt
en met welk doel u dit doet, waar deze gegevens vandaan komen en met wie u ze deelt.
Onder de AVG heeft u een verantwoordingsplicht, wat inhoudt dat u moet kunnen aantonen
dat uw organisatie in overeenstemming met de AVG handelt. Het bijhouden van een register
van verwerkingsactiviteiten is onderdeel van de verantwoordingsplicht.
b). Privacybeleid/gegevensbeschermingsbeleid:
De AVG stelt het opstellen van privacybeleid/gegevensbeschermingsbeleid verplicht als onderdeel
van de verantwoordingsplicht (als dat in verhouding staat tot de verwerkingsactiviteiten die een
zorgaanbieder verricht). Zorgaanbieders verwerken bijzondere persoonsgegevens (gegevens met
betrekking tot de gezondheid) en zijn daarom in principe verplicht dergelijk beleid op te stellen.
GGZ Nederland heeft een voorbeeld ontwikkeld voor een praktische en toegankelijke uitwerking van
de vanaf 25 mei 2018 geldende privacyregels neergelegd in de AVG. Met het aanpassen van dit
model privacyreglement aan het beleid van en uitvoeringspraktijk in uw organisatie, voldoet u aan de
verplichting om privacybeleid op te stellen (voor wat betreft de gegevensverwerking die zich richt op
de zorgrelatie tussen zorgaanbieder en cliënten).
4. Data protection impact assessment (DPIA)
Onder de AVG kunt u verplicht zijn een zogeheten data protection impact assessment
(DPIA) uit te voeren. Dat is een instrument om vooraf de privacyrisico’s van een
gegevensverwerking in kaart te brengen. En vervolgens maatregelen te kunnen nemen om
de risico’s te verkleinen. U moet een DPIA uitvoeren als uw beoogde gegevensverwerking
waarschijnlijk een hoog privacyrisico met zich meebrengt.
, 5. Privacy by design en privacy by default:
Privacy by design houdt in dat u er al bij het ontwerpen van producten en diensten voor
zorgt dat persoonsgegevens goed worden beschermd. Maar bijvoorbeeld ook dat u niet
meer gegevens verzamelt dan noodzakelijk voor het doel van de verwerking. En dat u de
gegevens niet langer bewaart dan nodig.
6. Functionaris voor gegevensbescherming (FG):
Onder de AVG kunnen organisaties verplicht zijn om een functionaris voor de
gegevensverwerking (FG) aan te stellen. Indien het verwerken van gegevens over de
gezondheid een kernactiviteit is van de zorgaanbieder en er sprake is van een dergelijke
verwerking op grote schaal, bent u verplicht een FG aan te stellen.
7. Meldplicht datalekken:
De meldplicht datalekken blijft onder de AVG grotendeels hetzelfde. De AVG stelt wel
strengere eisen aan uw eigen registratie van de datalekken die zich in uw organisatie hebben
voorgedaan. U moet alle datalekken documenteren. Met deze documentatie moet de AP
kunnen controleren of u aan de meldplicht heeft voldaan. Dit gaat verder dan de huidige
protocolplicht uit de Wet bescherming persoonsgegevens, die alleen betrekking heeft op de
gemelde datalekken.
8. Verwerkersovereenkomsten
Heeft u uw gegevensverwerking uitbesteed aan een verwerker? (nu nog
'bewerker' genoemd)? Beoordeel dan of de overeengekomen maatregelen in bestaande
contracten met uw bewerkers nog steeds toereikend zijn. En of deze voldoen aan de eisen
die de AVG aan verwerkersovereenkomsten stelt. Het sluiten van een
verwerkersovereenkomst is wettelijk verplicht als een zorgaanbieder een derde partij
inschakelt die persoonsgegevens verwerkt namens de zorgaanbieder, bijvoorbeeld de
leverancier van het cliënten/patiëntendossier.
9. Toestemming
Uw gegevensverwerking kan gebaseerd zijn op toestemming van de betrokkenen. De AVG
stelt strengere eisen aan toestemming. Evalueer daarom de manier waarop u toestemming
vraagt, krijgt en registreert. Pas deze wijze indien nodig aan. Nieuw is dat u moet kunnen
aantonen dat u geldige toestemming van mensen heeft gekregen om hun persoonsgegevens
te verwerken. En dat het voor mensen net zo makkelijk moet zijn om hun toestemming in te
trekken als om die te geven.
10. Informatie
Op basis van de AVG moeten verantwoordelijken (zorgaanbieders/hulpverleners) hun
betrokkenen informatie geven over de verwerking van persoonsgegevens. Deze informatie
moet in een beknopte, transparante, begrijpelijke en gemakkelijk toegankelijke vorm worden
verstrekt en bovendien in een duidelijke en eenvoudige taal. In tegenstelling tot de Wet
bescherming persoonsgegevens dient de zorgaanbieder de betrokkene over meer
onderwerpen te informeren dan voorheen.
O NEN normen
Afspraken waar verschillende partijen het gezamenlijk over eens zijn, ofwel breedgedragen
afspraken, maken internationale handel, innovatie, veiligheid, efficiëntie én duurzaamheid mogelijk.
Bij NEN, de Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut, verbinden we deze partijen en
belanghebbende en zorgen wij ervoor dat ze komen tot afspraken die worden vastgelegd in normen
en richtlijnen. Daarnaast ondersteunen we ook de toepassing en het gebruik van normen in de
praktijk.
In het kort moet aan de volgende zes verplichtingen worden voldaan:
1. Het benoemen van een functionaris voor de gegevensbescherming van cliënten;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romeedejong1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.