Moduleopdracht bovenbouwconstructies
BEDRIJFSKANTOOR MET OPSLAGLOODS
Naam student
STUDENTNUMMER #######
DATUM 24-04-2024
NCOI OPLEIDINGEN
HBO KORT BOUWKUNDE
MODULE BOUWMANAGEMENT
DOCENT #######
0
,Voorwoord
Dit adviesrapport met technische uitwerkingen is geschreven in opdracht van het Nederlandse
bouwbedrijf Heembouw. Heembouw kent 3 vestigingen en is gespecialiseerd in het ontwerpen en
realiseren van bedrijfsruimten, kantoren en woningen. Heembouw is een ontwerpende bouwer met
een eigen architectenbureau en staat bekend om zijn integrale aanpak: ze zijn vanaf het ontwerp tot
en met de realisatie betrokken bij het gehele (bouw)proces (Heembouw, 2024). Heembouw werkt
daarnaast veel samen met onderaannemers die vanuit hun eigen expertise (beton, staal, sprinklers,
nutsinstallaties (W&E)) binnen de gestelde kaders meedenken over de beste oplossingen om het
gewenste resultaat te halen. Door middel van BIM (Build-Information-Modelling) wordt het gebouw
eerst in 3D uitgewerkt en geëvalueerd, alvorens het gebouwd wordt (eigen ervaring, 2021-heden).
Dit rapport richt zich op de bouw van een nieuw pand in Werkendam: een bedrijfskantoor met
daarachter gelegen een opslagloods. Het bedrijfskantoor heeft 2 verdiepingen en een vloeroppervlak
van 16 bij 16 meter per verdieping. De opslagloods heeft een vloeroppervlak van 25 bij 25 meter.
Samenvatting
Dit rapport bevat het proces omtrent het ontwerpen en uitwerken van een bedrijfspand met 2
verdiepingen van 16 bij 16 meter en een opslagloods van 25 bij 25 meter. Deze panden zijn uitgewerkt
door middel van plattegronden, gevelaanzichten, doorsnedes en detailtekeningen.
De panden zijn ontworpen met remontabele bouw als uitgangspunt. Bij remontabele bouw worden alle
onderdelen met niet-permanente verbindingen in elkaar gezet. Bij het afbreken van het pand kunnen
de onderdelen weer uit elkaar worden gehaald en vervolgens worden hergebruikt en/of gerecycled.
Remontabele bouw heeft een positieve impact op het milieu omdat er minder nieuwe bouwelementen
hoeven te worden geproduceerd. Dit bespaart grondstoffen, materialen, CO₂. Daarnaast blijft er na de
demontage veel minder afval over.
Alle gekozen materialen zijn getoetst aan een Programma van Eisen en voldoen aan de gestelde
eisen omtrent isolatie, brandwerendheid, duurzaamheid en waterdichtheid. De bouwmethode is prefab
bouw, met uitzondering van de fundering en de dekvloeren. Deze vallen onder traditionele bouw.
De fundering wordt gegoten met Freement beton, dat vervaardigd is uit gerecycled beton. De panden
hebben beiden hun eigen staalconstructie, waarbij de profielen door middel van verbindingsplaten en
bouten aan de fundering en aan elkaar vast worden gemaakt en dus ook weer uit elkaar kunnen
worden gehaald. Voor de vloeren en de dakconstructie worden kanaalplaten gebruikt, die rusten op de
fundering en de staalconstructie. De verdiepingsvloeren worden voorzien van een Freement beton
dekvloer, de vloer op de begane grond wordt vanuit de kruipruimte geïsoleerd. Na verwijdering van de
dekvloer zijn de kanaalplaten nog intact en geschikt voor hergebruik. De buitenwanden worden
gemaakt van sandwichpanelen met een brandwerendheid van 30 minuten. De panelen kunnen
eenvoudig worden geïnstalleerd, gedemonteerd en hergebruikt. Voor de dakbedekking wordt
versterkte, recyclebare bitumen dakbedekking (op afschot) met daaronder isolatiemateriaal toegepast.
De ramen en deuren zijn voorzien van triple glas en aluminium kozijnen (beiden te recyclen).
Als alternatief voorstel is een brandvertragende houtconstructie uitgewerkt die door middel van het
Suteki Wood System in elkaar wordt gezet; dit is steviger dan traditionele houtskeletbouw.
Voor de buitenwanden worden geprefabriceerde HSB-wanden ingezet, wat net als de
sandwichpanelen een brandwerendheid heeft van 30 minuten en geschikt is voor hergebruik.
De plattegronden, gevelaanzichten en doorsnedes zijn allen van toepassing op het oorspronkelijke
voorstel. Ze zijn uitgewerkt op A1 papier en getekend met een schaal van 1 op 100.
De detailtekeningen van het oorspronkelijke voorstel en de alternatieve zijn uitgewerkt op A3 papier
met een schaal van 1 op 5, op detail 09 na: deze heeft vanwege het formaat een schaal van 1 op 10.
De detailtekeningen dienen vervolgens als kennisgeving voor de constructeur om berekeningen op te
baseren. Wel dient de constructeur de tekeningen eerst goed na te kijken met betrekking op de
verwachte krachtbelastingen, alvorens hij de berekeningen maakt.
1
,Inhoudsopgave
Voorwoord................................................................................................................................................ 1
Samenvatting ........................................................................................................................................... 1
Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 2
1. Inleiding ............................................................................................................................................... 3
2: Remontabele bouw .............................................................................................................................. 3
3. Programma van Eisen (PvE) ............................................................................................................... 3
4: Ontwerp- en materiaalkeuzes.............................................................................................................. 5
4.1: Ontwerp ........................................................................................................................................ 5
4.2: Fundering...................................................................................................................................... 5
4.3: Vloeren ......................................................................................................................................... 5
4.3: Constructie ................................................................................................................................... 6
4.4: Wanden ........................................................................................................................................ 6
4.5: Daken ........................................................................................................................................... 6
4.6: Ramen en deuren ......................................................................................................................... 7
4.7: Bouwmethodes ............................................................................................................................. 7
5: Bouwvolgorde ...................................................................................................................................... 7
6: Alternatieven ........................................................................................................................................ 7
7: Toelichting detailtekeningen ................................................................................................................ 8
8: Aandachtspunten detaillering .............................................................................................................. 9
2
, 1. Inleiding
Het dorp Werkendam uit Noord-Brabant maakt deel uit van de gemeente Altena. Werkendam heeft
ongeveer 11.500 inwoners en is gelegen aan de rivier de Merwede, met aan de overzijde uitzicht op
het Nationaal Park de Biesbosch. In Werkendam ligt het bedrijventerrein Land van Heusden en Altena,
een locatie waar nog ruimte is voor uitbreiding. Architectenbureau Heembouw heeft opdracht
gekregen om hier een nieuw bedrijfspand met daarachter gelegen opslagloods te ontwerpen en
bouwen. Het bedrijfskantoor dient uit 2 verdiepingen te bestaan met vloeroppervlaktes van 16 bij 16
meter. De opslagloods dient 25 bij 25 meter te worden, zonder verdiepingen. Verder dient er in het
ontwerp rekening te worden gehouden met duurzaamheid en brandwerendheid.
In dit adviesrapport worden het bedrijfskantoor en de opslagloods uitgewerkt tot het niveau van een
definitief ontwerp (DO). Hierin zijn het uiterlijk en de indeling van de panden, gevelaanzichten en
plattegronden, de maatvoeringen, ruimtelijke relaties en de toe te passen materialen al vastgelegd.
Het DO wordt gebruikt als basis voor het technisch ontwerp (TO). In het TO wordt het pand verder
technisch uitgewerkt, onder anderen door het maken van detailtekeningen. Materiaalontmoetingen en
–aansluitingen, funderingsdetails en prominent visuele aansluitingen (dak- en kozijnaansluitingen)
worden in deze fase vastgelegd op principe-detailniveau. In opdracht van Heembouw is het DO
vastgelegd en zijn als basis voor het TO detailtekeningen gemaakt. Deze detailtekeningen kan de
constructeur van Heembouw verderop in de TO-fase gebruiken om berekeningen op het gebied van
krachtbelastingen en energiezuinigheid uit te voeren (Beelen CS architecten bv, 2024).
2: Remontabele bouw
De Nederlandse bouwsector is een grondstof-intensieve sector. Maar liefst 50% van het nationale
grondstoffenverbruik gaat hieraan op (Loppies, W.W. 2015). Bijna een kwart van alle productie in de
bouwsector bestaat uit afval (Utrecht, R. (2019) en 37,5% van het in totaal geproduceerde afval in de
EU is afkomstig uit de bouw (Eurostat, 2020). Ook staat de bouwsector flink onder druk. Door
schaarste en leverproblemen zijn de bouwkosten flink gestegen. Een reden hiervoor is de
Coronacrisis, waardoor fabrieken lang stil hebben gelegen. Tevens is door de oorlog tussen Oekraïne
en Rusland de handel in hout- en staalcomponenten sterk afgenomen (Wolf, C. 2022).
Om beter om te kunnen gaan met de materiaalkosten en stijgende bouwkosten, dient er op een
andere manier gebouwd te worden. Een oplossing hiervoor kan liggen in een ontwerp dat zo
opgebouwd is dat het eenvoudig uit elkaar kan worden gehaald en waarbij bestaande componenten
kunnen worden hergebruikt of gerecycled. Dit noemen we ook wel remontabele bouw.
Remontabele bouw, ook wel demontabel bouwen genoemd, is gericht op het maximaliseren van de
herbruikbaarheid van producten en het minimaliseren van de waarde-vernietiging. Een remontabel
pand is ontworpen met het oog op demontage, hergebruik en recycling. Aan het einde van zijn
levensduur kan het remontabel geconstrueerde pand eenvoudig gedemonteerd worden.
Na de demontage kunnen de gebruikte producten hergebruikt worden voor andere toepassingen, of
worden gerecycled. Ook wordt er gebruik gemaakt van zo min mogelijk nieuwe (en het liefst circulaire)
materialen. Doordat bij remontabele bouw hergebruik van complete bouwmaterialen mogelijk is,
hoeven er minder nieuwe bouwelementen geproduceerd te worden. Dit bespaart grondstoffen,
materialen en CO₂. Hierdoor sluit remontabele bouw aan op de doelstellingen die de Nederlandse
overheid voor de komende jaren heeft gesteld: het halveren van de CO₂-uitstoot voor 2030 en volledig
CO₂-neutraal zijn in 2050 (VBI, z.d.). Bijkomend voordeel is dat er bij remontabele bouw minder
waarde-vernietiging is en er bij de sloop aanzienlijk minder afval ontstaat (Loppies, W.W. 2015).
3. Programma van Eisen (PvE)
In het PvE staan alle eisen omschreven waar het bouwwerk aan moet voldoen.
Onderwerp Nr. Eis Bron *
Veiligheid 1. Het bouwwerk mag conform de Afd. 4.2 Veiligheid, Par. 4.2.1
geldende NEN-EN 1990 norm niet Constructieve veiligheid,
binnen 15 jaar bezwijken Art. 4.11 (aansturingsartikel), Lid 2.,
(Overheid.nl Wettenbank, 2024). Tabel 4.11.
2. Bij brand in een Afd. 4.2 Veiligheid, Par. 4.2.2
subbrandcompartiment buiten de Constructieve veiligheid bij brand,
vluchtroute dient de vloer, trap of Art. 4.17 (tijdsduur niet-bezwijken),
hellingbaan in de vluchtroute niet Lid 1.
binnen 30 minuten te bezwijken.
3
