Het is voor de leraar lastig om te werken in hoeken, zoals in de klas. In de afgelopen jaren is deze
werkwijze uitgeprobeerd, het heet groepjesgym.
Klassikale kringspelen: de kinderen moeten hierbij in de kring een zang-, tik0 of stiltespelletje doen.
Uitdagend onderwijs sluit aan bij datgene wat de kinderen van deze tijd boeiend vinden.
Voor veel kinderen is het bewegen een belangrijke activiteit waarin ze hun eigen mogelijkheden en
beperkingen leren ontdekken.
2. De methodische ordeningen
Voor bewegingsonderwijs zijn vier verschillende visies op doelstellingen te onderscheiden:
- Bewegingsonderwijs ter bevordering van de gezondheid. De kinderen moeten voldoende
bewegen. Het gezondheidsmotief is een neveneffect van bewegingsonderwijs om dat in
slechts een paar lessen niet voldaan kan worden aan alle gezondheidsdoelstellingen.
- Bewegingsonderwijs ter bevordering van deelname aan sportverenigingen. Geen relevante
doelstelling voor jonge kinderen omdat deze nog niet beperkt zijn tot een bepaalde sport.
- Bewegingsonderwijs ter bevordering van de totale ontwikkeling. Goede manier om kinderen
ruimtelijke begrippen aan te leren (rechts, links, boven, onder etc.) of getalsbegrip. Ook een
toevoeging aan sociale en emotionele ontwikkeling. Met deze stelling komt de kern van het
bewegen zelf niet in beeld en geeft het weinig handvaten voor een methodische ordening.
- Bewegingsonderwijs ter bevordering van het bewegingsgedrag. Deze visie is bedoeld om
mogelijkheden in bewegingsactiviteiten te vergroten. Uitbreiding van deze mogelijkheden
staat centraal. Bewegen is een belangrijk bestaandsveld waarbinnen het bewegingsgedrag
verder ontwikkeld kan worden. Binnen deze visie is het mogelijk aspecten van de andere
visies te integreren. Het bevorderen van dit gedrag levert een bijdrage aan de gezondheid,
vergroot mogelijkheden om later mee te doen bij sportverenigingen en ondersteunt de
totale ontwikkeling. Deze visie vormt het uitgangspunt voor dit boek.
Kinderen worden uitgedaagd door boeiende materialen. Een vierjarig kind verleent eigen
betekenissen aan materialen en laat zich niet gemakkelijk leiden door de opdracht. In goede
bewegingssituaties zitten voor alle kinderen interessante uitdagingen. Wanneer sprake is van een
echte uitdaging kan het gedrag blijven ontwikkelen. Al doende ontwikkelt het kind een eigen wijze
van deelnemen aan activiteiten. Het verschil in bewegingsgedrag zorgt ervoor dat kinderen van
elkaar kunnen leren. Kinderen moeten rekening houden met elkaars mogelijkheden en beperkingen.
Extra ontwikkelingskansen ontstaan wanneer kinderen ruimte krijgen om met elkaar een
bewegingssituatie op gang te brengen.
De visie op doelstellingen en ontwikkeling kan worden geplaatst in het kader van de Wet op
het Primair Onderwijs. In de wet zijn kerndoelen geformuleerd, deze beschrijven relevante
bewegingsactiviteiten en andere vaardigheden die een kind aan het einde van de basisschool moet
kunnen. Op basis van de visie en de Wet kan de volgende doelstelling geformuleerd worden: het
streven dat kinderen kunnen deelnemen aan relevante bewegingsactiviteiten, de eigen
bewegingsmogelijkheden uitproberen en bewegingssituaties met elkaar kunnen houden is erg
belangrijk.
De activiteiten dienen rekening te houden met de kerndoelen. De kerndoelen beschrijven
drie domeinen; gymnastiek/atletiek, spel en bewegen op muziek. Uit de activiteiten die hierbij
genoemd worden kunnen bewegingsthema’s gehaald worden.
Een bewegingsthema is een verzameling van activiteiten met overeenkomstige wijze van
verplaatsen die voor de betreffende doelgroep relevant is. Een voorbeeld hiervan is springen,
hieronder vallen een aantal activiteiten; diepspringen, hoogspringen, hindernisspringen, verspringen,
wendspringen, trampolinespringen en touwtjespringen. Door binnen een bewegingsthema aan te
, geven welke activiteiten betere ontwikkelingskansen bieden, wordt een tweede inperking gemaakt.
Hoofdprobleem: geeft aan welk type uitdaging voor de kinderen in een bepaald bewegingsthema
interessant kan zijn. Het hoofdprobleem is een richtingaanwijzer om het bewegingsgedrag van
kinderen te beïnvloeden.
1. Klimmen: probleem; van steunvlak naar steunvlak en hier treedt een probleem op van
tijdelijk steunverlies. Blijft boeiend als kind moet zoeken naar voldoende grip.
2. Balanceren: kind gaat over smal vlak, blijft boeiend als het kind zonder gevaar maar met
moeite het einde haalt.
3. Glijden: kind gaat van glad glijvak af, boeiend als meer snelheid verkregen kan worden.
4. Rijden: kar fiets of skateboard wordt gebruikt om een afstand af te leggen, blijft boeiend
naarmate meer snelheid wordt verkregen.
5. Springen: kind zweeft met een afzet in de lucht, blijft boeiend als het hoger of langer los
blijft.
6. Duikelen: kind gaat over de kop, rollend of hangend. Blijft boeiend als het kind sneller
rond komt.
7. Stoeispelen: kinderen pakken elkaar vast en proberen iets van elkaar af te pakken,
boeiend als meer lichamelijk contact noodzakelijk is om van de tegenspeler te winnen.
8. Mikspelen: een kind raakt een doel, blijft boeiend als het kan kiezen in afstand en grootte
van het te raken doel.
9. Jongleerspelen: kind speelt een bal gooiend, stuiterend of rollend heen en weer. blijft
interessant als de bal langdurig op gang gehouden kan worden.
10. Tikspelen: tegengesteld belang tussen tikker en loper. Spel blijft boeiend als tikker en
loper evenveel kans hebben om elkaar te slim af te zijn.
11. Passeerspelen: tegenstrijdig belang tussen balgooier en balonderschepper. Gooier
probeert onderschepper te passeren, spel blijft boeiend als gooier regelmatig een doel
raakt of een medespeler bereikt en de onderschepper voldoende kans houdt om de bal
te bemachtigen.
12. Bewegen op muziek: besproken in deel 3
Uitwerking van het bewegingsthema klimmen:
de volgende factoren bepalen of een klimarrangement moeilijk of makkelijk is:
1. hoogte
2. richting
3. stand
4. grootte van de steunvlakken
5. afstand tussen klimvlakken
6. stabiliteit van klimvlakken
Geschreven wordt dat klimmen wordt gegeven als een duidelijke vaste opdracht, niet als vrije
opdracht. Het nadeel hiervan is dat kinderen even moeten wachten en minder snel zelf initiatief
kunnen nemen. Het voordeel is dat iedere leerling tegen het gestelde probleem aan zal lopen.
Klimmen kan in verschillende organisatievormen worden aangeboden. Voor jonge kinderen is
het gunstig om gebruik te maken van drie organisatievormen, namelijk:
1. klassikaal, alle leerlingen doen verplicht dezelfde activiteit. Alle kinderen zijn tegelijk met
dezelfde activiteit bezig. Effectief bij bijvoorbeeld het aanbieden van een nieuw tikspel. Je
hoeft het maar een keer voor te doen. Gezamenlijk doen geeft een bepaalde sfeer. Er
worden drie vormen van een klassikale les uitgewerkt:
- Een activiteit laten zien. Zes leerlingen spelen de bewegingsactiviteit zoals hij staat opgesteld
in de groepjesles. Andere leerlingen kijken naar het voorbeeld en mogen vragen stellen over
de organisatie ervan. De kinderen raken hierdoor bekend met de structuur en regels bij een
bepaalde activiteit.
- Een activiteit met zijn allen spelen. zoveel mogelijk kinderen doen mee aan een spel, ze doen
zo zelf ervaring op met het spel en leren het door middel van imitatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nicolevmook. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.