Aantekeningen arbeidsrecht
Les 1: Inleiding arbeidsrecht
Inleiding arbeidsrecht
Welke typen overeenkomsten zijn er?
o Eenzijdige overeenkomst
o Wederkerige overeenkomst (bijv. arbeidsovereenkomst)
Wat voor soorten recht zijn er?
o Regelend/aanvullend recht, en dwingend recht
o Publiek recht (alles waar de overheid bevoegdheden over heeft)
o Private recht (alles buiten het publiek recht)
Waar valt de arbeidsovereenkomst onder?
o Privaatrecht, veel dwingend recht (dwingend recht geldt in de meeste gevallen
om de werknemer te beschermen tegen bepaalde afspraken)
Wat is onder meer ook alweer de bedoeling van dwingend recht?
o Onder meer bescherming zwakkere partij in een relatie
Je hebt twee partijen bij arbeidsrecht: werkgever en werknemer.
De werknemer is in de regel de zwakkere partij.
Soorten recht in het arbeidsrecht:
- Aanvullend recht (afwijking op iedere willekeurige manier mogelijk)
- Semidwingend recht (afwijking bij schriftelijke overeenkomst, in de praktijk meestal
een arbeidsovereenkomst)
- 5/8e dwingend recht (afwijking bij overeenkomst tussen werkgever en
ondernemingsraad)
- Driekwartdwingend recht (afwijking alleen in cao).
Oefenen:
- Art. 7:634 lid 2 BW (driekwart dwingend recht)
- Art. 7:634 lid 1 BW (dwingend recht)
- Art. 7:638 lid 8 BW (semidwingend recht en aanvullend recht)
- Art. 5:16 WAZO Wet Arbeid en Zorg (5/8 dwingend recht en driekwart dwingend
recht)
Inleiding arbeidsrecht
Waar vind je het arbeidsrecht?
o Verschillende regelingen, zoals BW, Arbeidsomstandighedenwet, Wet arbeid
en zorg, Wet gelijke behandeling (geslacht, leeftijd etc.), Arbeidstijdenwet, etc.
Welke zijn belangrijk?
o Reader: Boek 7 BW, Wet Arbeid en Zorg en Algemene Wet Gelijke
Behandeling
Definitie arbeidsovereenkomst:
o Art. 7:610 BW: De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene
partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de
werkgever, tegen loon, gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
o 4 elementen arbeidsovereenkomst:
In dienst van (gezag)
Loon
Gedurende zekere tijd
Arbeid
Pagina 1 van 17
,Vier elementen arbeidsovereenkomst
Arbeid:
- Spreekt enigszins voor zich;
- Een voor de werkgever productieve arbeidsprestatie;
- “Een stagiaire die in het kader van een reguliere opleiding praktijkervaring opdoet en
geen of door het leerproces slechts in toenemende mate productieve arbeid verricht,
heeft niet voldaan aan het element ‘arbeid’ van de definitie van de
arbeidsovereenkomst” (Verhulp, in: T&C Arbeidsrecht, art. 7:610 BW, aant. 2b);
- Werknemer is verplicht persoonlijk arbeid te verrichten;
- Wordt ruim uitgelegd, ook deelname aan een televisieprogramma kan daaronder
vallen (HR 25 maart 2011, LJN BP3887, NJ 2011/594 (Gouden Kooi)).
Loon:
- Tegenprestatie van werkgever voor de door de werknemer verrichtte arbeid (fooien
dus bijvoorbeeld niet, deze worden namelijk niet door de werkgever uitbetaald)
- Art. 7:617 BW toegestane vormen van loon (dwingend recht?)
- Art. 7:623 BW tijdstip van betaling
- Art. 7:625 BW niet tijdige betaling
- Art. 7:626 BW loonstrookje
- Art. 7:628 BW (geen arbeid/geen loon en geen arbeid/wel loon, wordt later tijdens dit
vak behandeld)
- Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag
Voor vrijwilligerswerk krijgt iemand géén loon!
Gedurende zekere tijd:
- Geen onderscheidend karakter, vrij loos criterium
In dienst van (gezagscriterium):
- Materieel en formeel gezagscriterium
o Materieel gezagscriterium: bevoegdheid tot het geven van eenzijdige
instructies werkgever aan werknemer tijdens het verrichten van de arbeid
(bevoegdheid is voldoende).
o Formeel gezagscriterium:
Continuïteit?
Eindverantwoordelijk?
Wijze van loonbetaling?
Pagina 2 van 17
, Meerdere overeenkomsten waarbij arbeid wordt verricht, zoals de overeenkomst van
opdracht en de overeenkomst van aanneming tot werk:
Definitie overeenkomst van opdracht: er wordt iets gecreëerd van niet
stoffelijke aard (bijv. laten opstellen van een overeenkomst door een adviseur
of consultant).
o Art. 7:400 BW: “De overeenkomst van opdracht is de overeenkomst waarbij
de ene partij, de opdrachtnemer, zich jegens de andere partij, de
opdrachtgever, verbindt anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst
werkzaamheden te verrichten die in iets anders bestaan dan het tot stand
brengen van een werk van stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het
uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of
zaken.
Definitie overeenkomst van aanneming tot werk: er wordt iets gecreëerd van
stoffelijke aard (bijv. repareren van een waterleiding)
o Art. 7:750 BW: Aanneming van werk is de overeenkomst waarbij de ene partij,
de aannemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt om
buiten dienstbetrekking een werk van stoffelijke aard tot stand te brengen en
op te leveren, tegen een door de opdrachtgever te betalen prijs in geld.
Wat maakt het uit?
- Dwingend recht, bijvoorbeeld over vakantie, verlof, loon, doorbetaling bij ziekte,
beëindiging arbeidsovereenkomst etc.
- Werknemersverzekeringen, zoals de ZW, WIA en WW
- Toepasselijke cao’s en pensioenregelingen
Flexibele arbeidsrelaties
Uitzendovereenkomst
o Is ook een arbeidsovereenkomst (art. 7:690 BW)
Oproepkrachten
o Voorovereenkomst (nog geen arbeidsovereenkomst, op het moment van
oproepen ontstaat een arbeidsovereenkomst)
o Nul-urencontract (M.U.P) (is al een arbeidsovereenkomst)
o Arbeidsovereenkomst min-max (recht op minimum aantal uren en kan voor
het maximale opgeroepen worden)
o Let op art. 7:628a lid 1 BW, minimumaanspraak per oproep
Nieuwe regels bescherming oproepkrachten:
- Definitie oproepkracht opgenomen in de wet (art. 7:628a lid 9 BW) -> alleen
onderstaande beschermende regels als de overeenkomst voldoet aan die definitie
- Art. 7:628a lid 2 BW -> ten minste vier dagen van te voren schriftelijk of elektronisch
oproepen, dan is werknemer verplicht te verschijnen (lid 4 verkorting mogelijk bij cao)
- Art. 7:628a lid 3 BW -> werkgever mag oproep uiterlijk 4 dagen van tevoren
intrekken, dan geen loon verschuldigd. Korter dan 4 dagen van tevoren intrekken,
dan is werkgever wel loon verschuldigd (lid 4 verkorting mogelijk bij cao)
- Nieuw per augustus 2022 = art. 7:628b BW referentiedagen en referentie-uren
o Vooraf schriftelijk aangeven welke dagen en uren opgeroepen kan worden,
daarbuiten mag een oproep altijd geweigerd worden. Voor oproepen binnen
de referentieperiode geldt 7:628a lid 2 BW.
Pagina 3 van 17
